همگرایی مصر و ایران به عنوان نمایندگان دو تمدن بزرگ خاورمیانه و دو بازیگر تعیین کننده در جهان اسلام اکنون دیگر یک آرزوی دست نیافتنی نیست. با ورود رئیس جمهوری ایران به قاهره طلسم این مناسبات فروبسته دیپلماتیک گشوده می شود.
احمدی نژاد از ابتدای ریاست جمهوری خویش، همگرایی تهران و قاهره را در سرلوحه دیپلماسی خویش قرار داد و از همه نشستها و اجلاسهای منطقهای و بین المللی برای زدودن موانع دوستی دو کشور بهره جست. حال در ماههای پایانی حیات دولت دهم، این رشته از اندیشه سیاسی او به ثمر نشسته است.
در آستانه عزیمت رئیس جمهوری ایران برخی ناظران مصری به خاطر آوردند احمدی نژاد قریب 7 سال پیش هنگام سفر حساس به کشور امارات، در پاسخ به سئوال خبرنگار الاهرام از آمادگی ایران برای افتتاح سفارت در قاهره خبر داد. او گام بعدی را با فرستادن حمید بقایی معاون اجرایی خود و رییس سابق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به مصر برداشت تا آغاز کنندهی رابطهی فرهنگی، گردشگری و تجاری ایران و مصر باشد. بقایی در سفری که در سال 89 به مصر داشت، تفاهم نامهای برای تبادل گردشگر بین ایران و مصر امضا کرد.
انقلاب مصر، فرصت بزرگی در اختیار دو کشور برای تعمیق روابط فی مابین داده است. جمهوری اسلامی ایران انقلاب های مردمی در ممالک عربی از جمله مصر را که دربرگیرنده خواست قاطبه امت اسلامی است، فرصتی مناسب برای استحکام بخشی به قدرت جهان اسلام دانسته و از آن استقبال کرده است.
بهانهی سفر فردای رئیس جمهوری ایران به مصر، شرکت در اجلاس سران سازمان همکاریهای اسلامی است اما اغلب ناظران این حضور را یکی از جنبههای سفر بی سابقهی بالاترین مقام اجرایی ایران در قاهره میخوانند و همهی نگاهها به ابعاد نمادین و تاریخی دیدار رئیس جمهوری اسلامی از مصر معطوف شده است.
احمدی نژاد و دستگاه دیپلماسیاش اولین سنگ بنای پیوند جدید تهران و قاهره را پائیز امسال در جریان اجلاس سران غیرمتعهدها پایه نهادند زمانی که او در مقام رئیس این اجلاس بالاترین استقبال را برای میهمانش -محمد مرسی- به عمل آورد.
در روزهایی که تهران برای گشودن باب جدید دوستی با رهبران نوین خاورمیانه خیز برداشته این منطقه دستخوش تحولاتی بنیادین است تحولاتی که رئیس جمهوری ایران خط سیر آن را همراستا با جهان بینی ایران اسلامی مینگرد. در گفتمان جدید تهران برای خاورمیانهی انقلابی و ضد استکباری که احمدی نژاد مجری و سخنگوی آن است همه کشورها و جنبشهای خاورمیانه در «منظومه دوستان تهران» جای گرفتهاند. چنین نگرشی آشکارا، ضرورت راهبردی همگرایی کشورها و جنبشهای عربی و اسلامی را فراتر از تفاوتهای قومی و اقلیمی و رفتاری میبیند. این نگرش را میتوان مصداقی از منطق«جذب حداکثری» در سیاست خارجی ارزیابی کرد. احمدی نژاد در جریان اجلاس سران غیرمتعهدها که نمایندگان همه طیفها و طوایف عربی و اسلامی حضور داشتند اجزای این استراتژی را به روشنی ترسیم کرد. او تصریح نمود که جز یک رژیم اشغالگر، جمهوری اسلامی هیچ خط قرمزی برای گفت و گو و تماس با ملتها و کشورهای دیگر ندارد.
این دیدگاه نو در دیپلماسی ایران اکنون مخاطبان خود را در چهارگوشه خاورمیانه به ویژه نزد نظام انقلابی جدید از تونس تا مصر پیدا کرده است. سفرهای پی در پی رهبران دولتهای نوین خاورمیانه به تهران را باید بازتاب عینی این نگرش جدید ارزیابی کرد.
مهمترین گام را رئیس جمهور دولت جدید مصر برداشت. محمد مرسی که به رغم تهدیدات جناح صهیونیستی و اعمال فشار برخی رقبای ایران به تهران آمد انتظار می رود فردا در دیدار مهم خویش با رئیس جمهوری ایران آخرین گام را برای تکوین حلقههای نوین دوستی دو کشور تاثیر گذار خاورمیانه بردارد.
حرکت نوین دیپلماسی ایران اما به ایستگاه قاهره متوقف نمانده و قرار است یکی از اتفاقات مهم دیگر در مذاکره محمود عباس رییس تشکیلات خودگردان فلسطین با رئیس جمهوری ایران رخ دهد. محمود عباس نیز همچون دیگر همقطاران عربیاش با آمدن به اجلاس غیرمتعهدها دست دوستی به سمت تهران دراز کرد و احمدی نژاد با خرسندی اعلام کرد که آثار عینی این ارتباط نوین تهران و رام الله در قالب آشتی گروههای فلسطینی به ویژه فتح و حماس به بار نشسته است.
با این همه در مرکز و کانون دیدارها و تماسهای فردای رئیس جمهوری ایران با رهبران حاضر در کنفرانس کشورهای اسلامی، حرکت نمادین و تاریخی او برای برقراری پیوند تهران و قاهره قرار دارد.
رئیس دیپلماسی ایران پیش تر نوید یک اتفاق و گشایش تاریخی در روابط دو کشور را داده است. احمدی نژاد از ابتدا اعلام کرده که نگاهی تمدنی به آهنگ مناسبات دو ملت دارد. او بیش از آنکه تهران و قاهره را دو ایستگاه رایزنیهای سیاسی ببیند آنها را دو قطب نیرومند در تعیین مسیر تحولات جهان اسلام ارزیابی می کند بر همین اساس او در سفر خویش دیدار و گفتگو با شخصیتهای مردمی و دینی و بازدید از برخی اماکن تاریخی و فرهنگی مصر را گنجانده است.
حسین یاحقی
آخرالزمان
#قدرت نظامی ایران
#مستند
#یوفو