انقلاب مشروطه

در نهضت ملی می‌توان از دو جریان نفوذ نام برد: جریانی در دولت مصدق که خواهان حذف دین از سیاست بودند و با میدان دادن به رفتارهای غیرمذهبی، عملاً به تقابل با مذهبیون روی آوردند. مخالفت با «قانون منع مسکرات» به بهانه‌ی کسب سود اقتصادی برای دولت از جمله بارزترین نمونه‌های اقدامات این جریان بود. همچنین از دیگر اقدامات آنها می‌توان به میدان دادن به عناصر بهایی و حزب توده نام برد.

امام خامنه ای-19/10/1394:«انقلاب را مقایسه کنیم با مسئله‌ی مشروطیّت. خب، مشروطیّت هم خیلی حادثه‌ی مهمّی در این کشور بود امّا مطالبه‌ی نهضت مشروطیّت و انقلاب مشروطیّت چه بود؟ محدودکردن حکومت مطلقه‌ی مستبدّانه‌ی پادشاهان؛ پادشاه بماند، همان خُرده‌فرمایش‌ها را داشته باشد، منتها آن قدرت مطلقه‌ای که در اختیار شاه بود محدود بشود؛ چرا نهضت مشروطیّت با آن درخواست حدّاقلّیِ محدود شدنِ قدرت مطلقه نتوانست و طاقت نیاورد بماند امّا انقلاب اسلامی با این درخواست حدّاکثری و مطالبه‌ی حدّاکثری که ریشه‌کنی سلطنت و رژیم پادشاهی در کشور بود آمد، موفّق شد و ماند؟» - 

مروری بر رهنمودهای مقام معظم رهبری در خصوص انقلاب مشروطه نشان می‌دهد که عوامل بیگانه و غرب زدگان، برای اینکه بتوانند این جنبش مردمی را به نفع خود مصادره کنند، در ابتدا تلاش کردند تا علما را که رهبران این انقلاب بودند، به انزوا بکشانند تا از این طریق، راه برای ورود تفکرات انحرافی و غربی در جامعه باز شود.

مستند «سرانجام یک اعتماد» به بررسی ماجرای کودتای آمریکا و انگلیس علیه دولت مصدق می پردازد که در پی اعلام ملی شدن صنعت نفت و تلاش برای کوتاه کردن دست انگلیس از نفت ایران، مصدق با اعتماد به آمریکا و دست نیاز درازکردن به سمت آنها می خواست جلوی انگلیس را بگیرد ولی آمریکایی ها به او خیانت کرده و با طراحی و اجرای کودتای 28 مرداد او را برکنار کرده و شاه را مجددا به قدرت برگرداندند.

پس از امضای فرمان مشروطه و انعقاد مجلس و مطرح شدن بحث نگارش قانون اساسی، درحالی كه اوضاع سیاسی كشور به سمت سكولاریزه شدن پیش می‌رفت شیخ فضل‌الله نوری با تحصن در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) با طرح نظریه مشروطه مشروعه خواستار نظارت علما بر قوانین مجلس شد؛ عمده نظرات وی در تقابل با مشروطه‌خواهی سكولار قرار داشت. در واقع شیخ فضل الله نوری بر اهمیت وجود علما به منظور نظارت بر امور مجلس تاكید داشت، از این رو نظریات وی را می‌توان منطبق با تئوری شورای نگهبان و نظارت استصوابی دانست و مورد بررسی قرار داد.

جریان روشنفکری در ایران به این دلیل که محصول سیر طبیعی تطور، تفکر و تمدن ما نیستند کاملاً در جهت اهداف سلطه‌گرانه استعماری و در نقطه مقابل منافع ملت، تاریخ و تمدن ما پدید آمدند و علاوه‌ بر این‌که در راه مبارزه با استبداد حرکتی نمی‌کردند، خودشان دقیقاً عوامل استبداد بودند. یعنی شما تک‌تک اینها را که نگاه بکنید چه در دوره قاجاریه، چه در دوره پهلوی اول و چه در دوره پهلوی دوم همدستان استبداد هستند.

امام خامنه ای در مورخ ۱۳۸۱/۱۱/۱۵ می فرمایند:"یکی از چیزهایی که انسان از رسانه توقّع دارد این است که از حوادث گذشته برای توضیح تهدیدهای آینده و حوادثِ در شرف تکوین استفاده کند و مردم را نسبت به آنها حسّاس نماید. قضایای جوامع انسانی و جهانی حقیقتاً مشابهند؛ چون با همه‌ی تغییری که در وضع زندگی انسانها به‌وجود می‌آید، عوامل تأثیرگذار حقیقی در زندگی انسانها همیشه چیزهای معیّنی است. «سنّت‌اللَّه» که در قرآن میبینید، همین است. «و لن تجد لسنّةاللَّه تبدیلا و لن تجد لسنّةاللَّه تحویلا» همینهاست؛ یعنی سنّتهایی وجود دارد و تبدیلها و تحولهایی به‌وجود می‌آید."

 این نوشتار پس از اشاره به اهمیت تاریخ در قرآن، برخی از رهنمودهای امام علی(ع) در ارزش و اهمیت مطالعه و بررسی تاریخ گذشتگان را بیان و سپس با استناد به سخنان امام خمینی (قدس سره)، اهمیت و لزوم مطالعة تاریخ نهضت مشروطیت و درک درس‌های آنان را ثابت می‌کند. در ادامه، پس از توضیح اهمیت آسیب‌شناسی نهضت مشروطیت، با استفاده از آثار سیاسی امام خمینی (قدس سره) و تحلیل‌های ایشان در این باره و نیز بررسی تاریخ مستند مشروطیت، برخی از آسیب‌ها و آفات این نهضت را استخراج و تبیین می‌نماید.

شاید بیان تاریخ نزدیک به عصر حاضر در موضوعاتی که برخورد میان ایران و آمریکا صورت پذیرفته و مسئله‌ی اعتماد یا عدم اعتماد ایران به آمریکا، از سخن فراتر رفته و جامه‌ی عمل به خود پوشانده است، به‌همراه بررسی نتایج آن، در اطمینان‌بخشی به صحت تصمیمی که برای تکرار یک رفتار تجربه‌شده گرفته خواهد شد، یاری‌گر جامعه‌ی ایران اسلامی باشد.‎