در حالی که شورای اسلامی شهر تهران در روزهای اخیر و همزمان با تصویب بودجه شهرداری تهران از تخلفات موجود در شهرداری و کم‌کاری در برخورد و یا بررسی بیشتر از این ارگان پرده برداشت، همچنان بررسی دقیق و شفاف عملکرد شهرداری تهران در ابهام و سکوت به سر می‌برد.

تخلفات شهرداری تهران در برخی اوقات بسیار موشکافانه توسط شورای اسلامی شهر تهران بیان و بررسی می‌شود، به طور مثال تحقیق و تفحص از سازمان نوسازی شهرداری تهران به دلیل تخلف در نوسازی بافت‌های فرسوده و فروش متری زمین و نیز ابهامات موجود در صدها میلیارد تومان اوراق مشارکت نوسازی در سال‌های اخیر از سوی شورای اسلامی مطرح شد و توسط هیات سه نفره روسای سه کمیسیون شورای اسلامی شهر تهران مورد بررسی و تحقیق قرار گرفت.
اشکالات مالی و مهندسی شهرداری تهران در ساخت تونل توحید نیز با اعتراض شورای اسلامی شهر تهران مواجه شد، براین اساس پروژه‌ای که قرار بود 180 میلیارد تومان هزینه به دنبال داشته باشد، در پایان پروژه به گفته پیمانکار آن، هزینه هزار میلیارد تومانی برجا گذاشت، که با ذکاوت برخی اعضای شورای اسلامی شهر هزینه‌کرد 750 میلیارد تومانی شهرداری تهران محرز شد، اما واقعیت این است که هیچ تحقیق و تفحصی در این‌باره انجام نشد و شورای شهر از ظرفیت‌های قانونی خود برای برخورد با شهرداری تهران استفاده نکرد.
عملکرد شهرداری تهران در ساخت مترو در ماه گذشته توسط شورای اسلامی شهر تهران زیر سوال رفت و مشخص شد، شهرداری در این بخش حدود 50 کیلومتر در ساخت خطوط مترو عقب مانده است، این در حالی است که چندی پیش در دو زمان مختلف شورای شهر تهران اعتراض خود را بر شیوه ساخت مترو که چندین مرتبه گزارش آبگرفتگی به دنبال داشته است به شهرداری اعلام کرده بود و شهرداری تهران از سوی اعضای شورا مقصر این حوادث معرفی شد.
به هر ترتیب این‌ها فقط چند نمونه از تخلفاتی است که شورای شهر تهران به آن اذعان دارد. اما چه دست‌هایی در این میان وجود داشته است که این تخلفات در سکوت باقی مانده و هیچ سرانجامی نداشته است، این موضوعی است که اعضای شورای اسلامی شهر تهران به عنوان نمایندگان مردم در نظارت بر عملکرد مدیریت شهر باید درباره آن پاسخگو باشند.
حسین طلا: تحقیق و تفحص وظیفه شوراست
نظارت بر عملکرد شهرداری تهران جزو وظایف ذاتی شورای شهر است، براین اساس به گفته حسین طلا دبیر مجمع نمایندگان تهران اگر تخلفی از سوی شهرداری تهران محرز شود، شورای شهر وظیفه دارد تحقیق و تفحص از این ارگان را انجام دهد.
بنابراین با اظهارنظر این نماینده مجلس و با احراز تخلفات کلان در شهرداری تهران، سهل‌انگاری و تعلل شورای اسلامی شهر تهران در بررسی و نظارت بر عملکرد مدیریت شهری کاملاً مشهود خواهد بود؛ این‌که چرا شورای شهر به عنوان یک مقام نظارتی از این تخلفات به راحتی چشم‌پوشی می‌کند و پاسخی برای آن ندارد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگارایران اذعان دارد: نظارت بر عملکرد شهرداری‌ها در حوزه وظایف شورای شهر است. بنابراین با توجه به این‌که مردم نمایندگان خود را در شورای شهر انتخاب کرده‌اند، براین اساس در صورتی که از آن چیزی که برنامه و بودجه شهرداری بوده و توسط شورای شهر مصوب شده است، تخلفی صورت بگیرد، شورا باید برای بررسی ورود کند. بنابراین شورا‌ها به عنوان ابزار نظارتی مجلس شورای اسلامی این وظیفه را بر عهده دارند.
وی افزود:‌ معمولاً در پایان سال مالی گزارش تفریغ بودجه انجام می‌شود. اگر در این گزارش انحرافی دیده شود بعد از بررسی گزارش اصلی دریافت می‌شود. حال در صورتی که فرمانداری نسبت به عملکرد شهرداری تخلفی را مشاهده کند، می‌تواند در نامه‌ای آن را به شورای اسلامی شهر ارائه دهد و از آن‌ها مدارک مورد نیاز را دریافت کند در این صورت اگر شوراها در عملکرد خود ناتوان بوده و دچار مشکل شوند، این موضوع در فرمانداری‌ها و استانداری‌ها قابل بررسی خواهد بود.به‌طور کلی فرمانداری و در مقام بالاتر استانداری به نوعی تشدید نظارت بر عملکرد شوراها را بررسی خواهند کرد. با این بیان فرمانداری‌ها مقام نظارتی بر شوراها را برعهده دارند که در صورت مشاهده تخلف از سوی شورا می‌توانند ورود کنند.
با این حال فرمانداری تهران به عنوان مقام نظارتی بر عملکرد شورای اسلامی شهر تهران طبق قانون می‌بایست بر عملکرد این نهاد مردمی نظارت و بررسی لازم را داشته باشد و باید سکوت شورای شهر در تخلفات شهرداری توسط فرمانداری بررسی شود.
شهرداری چگونه به بودجه‌های کلان خود می‌رسد
اهمیت ندادن شهرداری تهران به شورای شهر کاملاً محسوس است و این موضوع از نگاه خبرنگاران به امری عادی تبدیل شده است.این‌که چند سالی است شهردار تهران فقط برای تقدیم لایحه بودجه در ماه‌های پایانی سال یعنی بهمن و اسفند در شورا حضور می‌یابد مهر تاییدی براین ادعا است.
حضور نداشتن قالیباف در صحن شورا و پاسخگو نبودن وی در قبال ابهاماتی که برای خبرنگاران وجود دارد گلایه اصحاب رسانه را به دنبال داشته و نشان‌دهنده این موضوع است که برخی اعضای شورا تابع قالیباف عمل می‌کنند. بنابراین باز این سوال به ذهن متبادر می‌شود که چرا شهردار تهران با وجود مشکلات موجود در مدیریت شهری که خود اعضا به آن اذعان دارند، در جلسات حضور نمی‌یابد؟ آیا شورا پیگیری و بررسی هیچ موضوعی را نمی‌خواهد در صحن علنی از شهرداری جویا شود که شهردار فقط برای تقدیم لایحه بودجه به شورا می‌آید؟
اختصاص بودجه‌های کلان به شهرداری تهران از سوی شورای شهر تصویب می‌شود، بودجه‌ای که اغلب به گفته خود اعضا بدون گزارش عملکرد به امضا می‌رسد و از سوی دیگر توسط مقام بالاتر یعنی فرمانداری تهران تایید می‌شود. همانگونه که چندی پیش متمم بودجه شهرداری تهران با مبلغی در حدود هزار و 800 میلیارد تومان توسط شورای شهر تصویب و با سکوت فرمانداری تایید شد. بودجه سال 92 شهرداری تهران نیز با رقمی بیش از 10 هزار میلیارد تومان مصوب شورای شهر احتمالاً با سکوت فرمانداری تهران تایید خواهد شد.
طبق قانون بودجه شهرداری تهران در شورای شهر بررسی و به تصویب می‌رسد و بعد از آن با ابلاغ به فرمانداری تهران و بررسی‌های لازم، این مصوبه به تایید فرمانداری نیز می‌رسد اما چندی است که مصوبات شورای شهر تهران از طریقی جدید و قانونی که به نفع این ارگان است تایید می‌شود. براین اساس مصوبات شورا بعد از جلسه، توسط اعضای شورا به امضا رسیده و به فرمانداری ارسال می‌شود. حال طبق قانون در صورتی که با گذشت 2 هفته از ابلاغ مصوبه شورا هیچ پاسخی از فرمانداری دریافت نشود، مصوبه به خودی خود تایید می‌شود. به عبارتی سکوت فرمانداری به منزله تایید مصوبه خواهد بود.
عیسی فرهادی فرماندار تهران در پاسخ به این سوال خبرنگار که آیا بودجه شهرداری تهران مصوب شورای شهر به تایید شما خواهد رسید، گفت:‌ بررسی مصوبات شورای شهر در شورای تطبیق قوانین انجام می‌شود. بنابراین در صورتی که مصوبات از جمله بودجه شهرداری برخلاف قانون نباشد به تایید فرمانداری خواهد رسید.
استاندار: عملکرد شهرداری را بررسی می‌کنیم
مرتضی تمدن استاندار تهران هم در این باره به ایران گفت: به‌طور قطع استانداری عملکرد شهرداری را بررسی خواهد کرد و ضمن آن مصوبات شورا در شورای تطبیق قوانین بررسی خواهد شد و در صورت نبود تخلف بودجه تایید می‌شود.
‌استاندار تهران در پاسخ به این سوال که آیا تحقیق و بررسی از عملکرد شهرداری تهران برای تایید بودجه ازسوی استانداری انجام می‌شود، اظهار داشت:‌ در صورتی که عملکرد شهرداری مشکل داشته باشد تحقیق و تفحص از شهرداری تهران تابع ضوابط خاص خودش است و شورای شهر باید پیگیر آن باشد. استانداری در تطبیق مصوبات شورا طبیعتاً بخشی از این بررسی قانونی را انجام خواهد داد و بخش دیگر آن که خارج از مصوبات شورای شهر باشد باید وفق مقررات و ضوابط اقدام شود.
به هر ترتیب چرخه رسیدن شهرداری تهران به بودجه‌های کلان خود بسیار سهل و دور از هرگونه پیچیدگی انجام می‌شود و اعضای شورای شهر علی رغم آن‌که به تخلفات مالی شهرداری اذعان دارند و دم از تحقیق و بررسی و گزارش عملکرد می‌زنند اما در عمل هیچ کدام از این گفته‌ها عملیاتی نمی‌شود، در حالی که به‌طور قطع این حق مردم است که بدانند بیت المال در چه مسیرهایی مصرف می‌شود، رفاه حال شهروندان یا ثروت‌اندوزی از طریق طرح‌های عمرانی که هیچ فایده‌ای برای رفاه حال شهروندان نخواهد داشت.

ایران / فاطمه احمدزاده