به گزارش «پايگاه خبري تحليلي رئيس جمهور ما»؛ رابرت استالف (ROBERT SATLOFF)؛ مدیر اجرایی موسسه واشنگتن برای سیاست خاورنزدیک، در یادداشتی که در مجله پولیتیکو منتشر شده است، به بررسی روند تصویب جمع بندی مذاکرات در آمریکا و به خصوص در کنگره پرداخته است.نویسنده معتقد است برخلاف آنچه که اوباما درباره عدم توافق با ایران می اندیشید، جنگی رخ نمی داد بلکه در حال حاضر ما باید شاهد جنگ میان اوباما و کنگره بر سر تصویب توافقنامه باشیم.

 

به گزارش «پايگاه خبري تحليلي رئيس جمهور ما»؛  در این یادداشت می خوانیم:

هنوز به این نتیجه نرسیده ام که آیا هزینه های توافق هسته ای ایران به ارزش مزایای آن است اما به این نتیجه رسید ه ام که استدلال اوباما که جایگزین توافق جنگ است، را یک اشتباه می دانم.

اجازه بدهید فرض کنیم که کنگره وتوی رئیس جمهور را به خاطر نارضایتی از توافق، ملغی کند. روز بعد چه اتفاقی می افتد؟

رئیس جمهور گفته که رای کنگره نه تنها توافق را تباه می کند بلکه تمام محدودیت های بین المللی بر سر برنامه هسته ای ایران را از بین می برد که بعد از آن ایران به سمت مسابقه تسلیحاتی کشیده خواهد شد. بنابراین این استدلال روی می دهد که در نتیجه آن مسابقه تسلیحات هسته ای در سطح منطقه رخ می دهد و نیروی نظامی آمریکا و اسرائیل باید برای جلوگیری از حرکت ایران به سمت بمب هسته ای، اقداماتی انجام دهند. به احتمال زیاد نیز ایران در پاسخ به این تجاوزات، توسط حزب الله هزاران موشک را به سمت اسرائیل پرتاب خواهند کرد که نتیجه ای جزء جنگ نخواهد داشت.

آیا این زنجیره ای از تحولاتی است که به دنبال آن روی خواهد داد؟ باید بگویم خیر.

در مقابل آنچه که در حزب خود رئیس جمهور درباره توافق هسته ای روی می دهد و همچنین در حزب رقیب جمهوری خواه، اوباما ممکن است تفکرات دیگری نسبت به پیمان وین داشته باشد. اگر او کماکان قصد دارد تا پیمان هسته ای را نجات دهد، او مجبور خواهد بود بار دیگر به میز مذاکرات ابتدا با 1+5 و سپس با ایران بازگردد تا پیشرفت های مطمئن تری را به دست آورد.

این موارد که در مذاکرات می توانند رخ دهد می تواند شامل این باشد که به ایران زمان کمتری داده شود تا بازرسی ها را به تاخیر اندازد، دوره ای طولانی تری تحریم تسلیحاتی باقی بماند و یا پیامدهای هر نوع نقض پیمان از سوی ایران به روشنی مشخص شده باشند. به بیان دیگر، رای کنگر مبنی بر عدم تایید توافق، رئیس جمهور را مجبور خواهد کرد تا به دنبال توافق بهتری با ایران برود.

اما اگر اوباما دیدگاه خود را درباره متن توافق همچنان حفظ کند، به احتمال زیاد کنگره به محدود کردن توانایی رئیس جمهور برای چشم پوشی کردن از تحریم های ایران، رای خواهد داد. او همچنان در زمان ریاست خود، اختیاراتی برای اجرای توافق به روش های دیگر خواهد داشت.

در این صورت، سناریو زیر ممکن است اتفاق بیافتد:

دولت خاطرنشان خواهد ساخت که تایید شورای امنیت سازمان ملل را درباره توافق وین در روزهای پیش رو دنبال خواهد کرد. این بدان معناست که توافق پیش از اقدامات کنگره، در حقوق بین الملل تایید و محفوظ خواهد شد، هر چند که قطعنامه شورای امنیت تا زمانیکه کنگره به توافق رای بدهد، مشمول زمان خواهدشد.

سپس در اوایل سپتامبر، به حق وتوی رئیس جمهور رای منفی خواهد داد. و به دنبال آن رئیس جمهور همچنان مصمم به مجمع سالانه سازمان ملل خواهد رفت و اعلام خواهد داشت وی هر آنچه را در توان وقدرت دارد برای اجرای توافق نامه به کار خواهد گرفت. اگر کنگره به او اجازه ندهد تا تحریم ها را تعلیق کند، او به وزارت خارجه و وزارت خزانه داری دستور خواهد داد تا توافق را به نحو دیگری اجرا کنند. کنگره نیز در این میان، واکنش نشان خواهد داد و یک نبرد قانونی میان دستگاه اجرایی و قانونگذاری روی خواهد داد.

اما تا به این لحظه، ایالات متحده آمریکا بر اساس آنچه در جمع بندی مذاکرات آمده، آن را نقض نکرده است، اقدام بعدی این است که ایران محدودیت های هسته ای خود را مبنی بر کاهش سانتریفیوژها، بازسازی راکتور اراک ... انجام دهد تا رضایت آژانس بین المللی انرژی اتمی را جلب کند. بیشتر کارشناسان معتقدند این اقدامات حدود 6 ماه زمان می برد. تنها پس از تایید آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر انجام تعهدات ایران، کشورهای 1+5 و سازمان ملل باید تحریم های خود را فسخ کنند. ( ایالات متحده در این مورد تعلیق می کند.)

به بیان دیگر، حتی پس از آنکه کنگره قدرت رئیس جمهور را برای تعلیق تحریم های ایران، محدود سازد، او نیم تواند شروع به استفاده از قدرتش تا بهار سال آینده در خوشبینانه ترین حالت شود. در این زمان، وقتی او تلاش کند تا قانون کنگره را دور بزند، نمایندگان و سناتورهای مانند، بونر، مک کونل انتظار می رود پرونده را به دادگاه ارجاع دهند. در نهایت دادگاه عالی کشور تصمیم خواهد گرفت. شاید در این زمان اوباما در قدرت باشد و شاید دیگر جای خود را به کسی دیگر داده باشد.

حال ایران در زمانی که درگیری های سیاسی داخلی آمریکا در جریان است، چه اقداماتی صورت خواهد داد؟ آیا ایران دستاوردهای دیپلماتیک عظیم خود را در وین به سوی یک بمب هسته ای سوق خواهد داد؟ این امر بسیار غیر محتمل به نظر می آید. به نظر ایران سعی خواهد کرد از مناقشات سیاسی داخلی آمریکا، برای منزوی کردن واشنگتن در میان شرکای خود در مذاکرات هسته ای، بیشترین بهره را ببرد.

شاید این یکی از اظهارت دیپلمات های زرنگ و باهوش ایرانی باشد:" ما بسیار متاسفیم که می بینیم آدم های کوته فکر در کنگره سعی می کنند امید به صلح و امنیت متقابل را از بین ببرند. اما ما به آنها اجازه نخواهیم داد و پیروی از شرایط و مفاد توافق نامه را ادامه خواهیم داد." این بهترین راه برای ایران خواهد بود تا اتحادیه اروپا و سازمان ملل را برای لغو تحریم‌ها، مطمئن سازد و در کنار آن شکاف عمیقی را میان واشنگتن و متحدان اصلی اش ایجاد کند.

بنابراین، بهتر است در چارچوب جدیدی این موضوع را بررسی شود. رد توافق ایران در کنگره، دلپذیرو مناسب نخواهد بود. در حالیکه ممکن است رئیس جمهور متقاعد شود تا یک توافق بهتری را برای جلب حمایت های قانونی پیگیر شود، ما نباید خودمان را فریب دهیم در این فکر که ما می توانیم برگردیم به میز مذاکرات یا می توان رژیم تحریم های کنونی را همچنان مانند گذشته حفظ کرد، هرچند دو سال دیپلماسی هرگز دیگر اتفاق نخواهد افتاد. ما در جایگاه متفاوت تری قرار خواهیم گرفت، بسیار خاکستری تر از آنچه که قبلا بودیم.

اما هر آنچه اتفاق بیفتاد کیلومترها با جنگ فاصله دارد. در واقع تنها جنگی که ممکن است از رای کنگره روی دهد، نبرد کلمات میان دستگاه های اجرایی و قانونگذاری است که درنهایت توسط دادگاه عالی کشور، برای آن رای صادر خواهد شد. به بیان دیگر، بدترین سناریو، سوداگری به عنوان کار معمول در واشنگتن خواهد بود.

هنوز به این نتیجه نرسیده ام که آیا هزینه های توافق هسته ای ایران به ارزش مزایای آن است اما به این نتیجه رسید ه ام که استدلال اوباما که جایگزین توافق جنگ است، را یک اشتباه می دانم .

اجازه بدهید فرض کنیم که کنگره وتوی رئیس جمهور را به خاطر نارضایتی از توافق، ملغی کند. روز بعد چه اتفاقی می افتد؟

رئیس جمهور گفته که رای کنگره نه تنها توافق را تباه می کند بلکه تمام محدودیت های بین المللی بر سر برنامه هسته ای ایران را از بین می برد که بعد از آن ایران به سمت مسابقه تسلیحاتی کشیده خواهد شد. بنابراین این استدلال روی می دهد که در نتیجه آن مسابقه تسلیحات هسته ای در سطح منطقه رخ می دهد و نیروی نظامی آمریکا و اسرائیل باید برای جلوگیری از حرکت ایران به سمت بمب هسته ای، اقداماتی انجام دهند. به احتمال زیاد نیز ایران در پاسخ به این تجاوزات، توسط حزب الله هزاران موشک را به سمت اسرائیل پرتاب خواهند کرد که نتیجه ای جزء جنگ نخواهد داشت.

آیا این زنجیره ای از تحولاتی است که به دنبال آن روی خواهد داد؟ باید بگویم خیر.

در مقابل آنچه که در حزب خود رئیس جمهور درباره توافق هسته ای روی می دهد و همچنین در حزب رقیب جمهوری خواه، اوباما ممکن است تفکرات دیگری نسبت به پیمان وین داشته باشد. اگر او کماکان قصد دارد تا پیمان هسته ای را نجات دهد، او مجبور خواهد بود بار دیگر به میز مذاکرات ابتدا با 1+5 و سپس با ایران بازگردد تا پیشرفت های مطمئن تری را به دست آورد.

این موارد که در مذاکرات می توانند رخ دهد می تواند شامل این باشد که به ایران زمان کمتری داده شود تا بازرسی ها را به تاخیر اندازد، دوره ای طولانی تری تحریم تسلیحاتی باقی بماند و یا پیامدهای هر نوع نقض پیمان از سوی ایران به روشنی مشخص شده باشند. به بیان دیگر، رای کنگر مبنی بر عدم تایید توافق، رئیس جمهور را مجبور خواهد کرد تا به دنبال توافق بهتری با ایران برود.

اما اگر اوباما دیدگاه خود را درباره متن توافق همچنان حفظ کند، به احتمال زیاد کنگره به محدود کردن توانایی رئیس جمهور برای چشم پوشی کردن از تحریم های ایران، رای خواهد داد. او همچنان در زمان ریاست خود، اختیاراتی برای اجرای توافق به روش های دیگر خواهد داشت.

در این صورت، سناریو زیر ممکن است اتفاق بیافتد:

دولت خاطرنشان خواهد ساخت که تایید شورای امنیت سازمان ملل را درباره توافق وین در روزهای پیش رو دنبال خواهد کرد. این بدان معناست که توافق پیش از اقدامات کنگره، در حقوق بین الملل تایید و محفوظ خواهد شد، هر چند که قطعنامه شورای امنیت تا زمانیکه کنگره به توافق رای بدهد، مشمول زمان خواهدشد.

سپس در اوایل سپتامبر، به حق وتوی رئیس جمهور رای منفی خواهد داد. و به دنبال آن رئیس جمهور همچنان مصمم به مجمع سالانه سازمان ملل خواهد رفت و اعلام خواهد داشت وی هر آنچه را در توان وقدرت دارد برای اجرای توافق نامه به کار خواهد گرفت. اگر کنگره به او اجازه ندهد تا تحریم ها را تعلیق کند، او به وزارت خارجه و وزارت خزانه داری دستور خواهد داد تا توافق را به نحو دیگری اجرا کنند. کنگره نیز در این میان، واکنش نشان خواهد داد و یک نبرد قانونی میان دستگاه اجرایی و قانونگذاری روی خواهد داد.

اما تا به این لحظه، ایالات متحده آمریکا بر اساس آنچه در جمع بندی مذاکرات آمده، آن را نقض نکرده است، اقدام بعدی این است که ایران محدودیت های هسته ای خود را مبنی بر کاهش سانتریفیوژها، بازسازی راکتور اراک ... انجام دهد تا رضایت آژانس بین المللی انرژی اتمی را جلب کند. بیشتر کارشناسان معتقدند این اقدامات حدود 6 ماه زمان می برد. تنها پس از تایید آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر انجام تعهدات ایران، کشورهای 1+5 و سازمان ملل باید تحریم های خود را فسخ کنند. ( ایالات متحده در این مورد تعلیق می کند.)

به بیان دیگر، حتی پس از آنکه کنگره قدرت رئیس جمهور را برای تعلیق تحریم های ایران، محدود سازد، او نمی تواند شروع به استفاده از قدرت تا بهار سال آینده در خوشبینانه ترین حالت شود. در این زمان، وقتی او تلاش کند تا قانون کنگره را دور بزند، نمایندگان و سناتورهای مانند، بونر، مک کونل انتظار می رود پرونده را به دادگاه ارجاع دهند. در نهایت دادگاه عالی کشور تصمیم خواهد گرفت. شاید در این زمان اوباما در قدرت باشد و شاید دیگر جای خود را به کسی دیگر داده باشد.

حال ایران در زمانی که درگیری های سیاسی داخلی آمریکا در جریان است، چه اقداماتی صورت خواهد داد؟ آیا ایران دستاوردهای دیپلماتیک عظیم خود را در وین به سوی یک بمب هسته ای سوق خواهد داد؟ این امر بسیار غیر محتمل به نظر می آید. به نظر ایران سعی خواهد کرد از مناقشات سیاسی داخلی آمریکا، برای منزوی کردن واشنگتن در میان شرکای خود در مذاکرات هسته ای، بیشترین بهره را ببرد.

شاید این یکی از اظهارت دیپلمات های زرنگ و باهوش ایرانی باشد:" ما بسیار متاسفیم که می بینیم آدم های کوته فکر در کنگره سعی می کنند امید به صلح و امنیت متقابل را از بین ببرند. اما ما به آنها اجازه نخواهیم داد و پیروی از شرایط و مفاد توافق نامه را ادامه خواهیم داد." این بهترین راه برای ایران خواهد بود تا اتحادیه اروپا و سازمان ملل را برای لغو تحریم ها، مطمئن سازد و در کنار آن شکاف عمیقی را میان واشنگتن و متحدان اصلی اش ایجاد کند.

بنابراین، بهتر است در چارچوب جدیدی این موضوع را بررسی شود. رد توافق ایران در کنگره، دلپذیرو مناسب نخواهد بود. در حالیکه ممکن است رئیس جمهور متقاعد شود تا یک توافق بهتری را برای جلب حمایت های قانونی پیگیر شود، ما نباید خودمان را فریب دهیم در این فکر که ما می توانیم برگردیم به میز مذاکرات یا می توان رژیم تحریم های کنونی را همچنان مانند گذشته حفظ کرد، هرچند دو سال دیپلماسی هرگز دیگر اتفاق نخواهد افتاد. ما در جایگاه متفاوت تری قرار خواهیم گرفت، بسیار خاکستری تر از آنچه که قبلا بودیم.

اما هر آنچه اتفاق بیفتاد کیلومترها با جنگ فاصله دارد. در واقع تنها جنگی که ممکن است از رای کنگره روی دهد، نبرد کلمات میان دستگاه های اجرایی و قانونگذاری است که درنهایت توسط دادگاه عالی کشور، برای آن رای صادر خواهد شد. به بیان دیگر، بدترین سناریو، سوداگری به عنوان کار معمول در واشنگتن خواهد بود.(+)

"Our President, analytical news site"