می گویند مردم برای اینکه درست انتخاب کنند باید مهندسی شوند. مهندسی انتخابات! بعد که می آیند درستش کنند می گویند منظور ما این است که مردم را سوق دهیم به این که مردم درست انتخاب کنند! این هم خودش گویای این است که ایمانی به انتخاب و سلیقه مردم وجود ندارد اما وجود دکتر احمدی نژاد و آقای مشایی لبریز از ایمان به انتخاب صحیح مردم است.

حجت الاسلام ˈبهمن شریف زادهˈ مدیر مسوول روزنامه الوفاق و مدیر گروه مطالعات دینی مرکز ملی مطالعات جهانی شدن در گفت و گو با ایرنا در خصوص مسایلی پیرامون حضور اسفندیار رحیم مشایی برای شرکت در انتخابات آتی ریاست جمهوری مطالبی را بیان کرده است که در ادامه می خوانید.

در ادامه متن این پرسش و پاسخ را با هم مرور می کنیم؛

سوال: شما پیشتر گفته بودید قلب مهندس مشایی محل جوشش معرفت است .از آنجایی که دین یک تکلیف عام است ولی عرفان بر اثر ریاضت و خودسازی به دست می آید آیا می توانیم بگوییم که آقای مشایی بعد از صبر در برابر تهمت ها به مقام رضا رسید ه اند . نمونه آن خوش رفتاری با مردم و شادمانی و بهجتی است که بعد از آن می بینیم و اینکه ادب و فروتنی را با همه رعایت می کنند وحتی فراتر از آن بگوییم که ایشان به مقام فتوت رسیده اند و نشانه آن این است که خوشان را برتراز کسی نمی دانند و به مخالفان خود بیشتر محبت می ورزند و کسانی که آزار رسانده اند را مورد رحمت قرار می دهند؟

جواب : در زندگی با کسانی روربه رو می شویم که تنها به خود می اندیشند و با نادر افرادی روبرو می شویم که به خود نمی اندیشند.

کسانی که خود را می بینند فکر و ذکر آنها خودشان است و در عرصه های مختلف تدابیر گوناگونی برای ارائه خود به دیگران می اندیشند و به کار می بندند برای اینکه خود را نه فقط به دیگران ارائه کنند که بر دیگران تحمیل کنند تدابیری که می اندیشند از تصریح بر کمالات خود است که تا تخریب دیگران ادامه پیدا می کند.

این افراد هر اندازه که در این خود بینی و خود خواهی ترقی می کنند تخریب دیگران در تدابیر آنها بیشتر مشاهده می شود. در عرصه های گوناگون سیاسی نوع تدبیر آنها در ارائه خود کاملا روشن و هویدا است.

برای مثال در عرصه انتخاباتی که به زودی با آن روبه رو خواهیم شد می بینیم که از ماهها قبل خود را ارائه می کنند، گاه به صراحت، گاه به اشاره و کنایه و خود را حلال مشکلات کشور معرفی می کنند.

برخی از چند سال قبل به مطرح کردن خود پرداخته اند و برخی از ماهها قبل، اینها همه تدابیر معمولی است که بر پایه نگاه به خود شکل گرفته است اما من این نکته را به عنوان یک مقدمه گفته ام برای برسی یک مطلب مهم و پاسخ به یک پرسش مهم.

امروز ما پیوسته با این پرسش روبه رو می شویم که کاندیدای مورد حمایت دولت بویژه شخص آقای احمدی نژاد کیست؟ آیا آقای مشایی پا به عرصه انتخابات می گذارند یا خیر ؟

این پرسش قابل توجهی است ، به ویژه وقتی که با این پرسش در بین هواردارن دولت و هوادارن مهندس مشایی روبه رو می شویم مهم تر است، پیوسته از ما می پرسند بالاخره آقای مشایی خواهند آمد یا خیر؟

به دنبال این پرسش ابراز نگرانی هواداران را می شنویم که دیر شده، چرا وی چیزی بیان نمی کند؟ فرصت کمی باقی نمانده است.

مطلب مهمی که می خواهم بگویم این است که این پرسش و این نگرانی در فضای معمول انتخابات به وجود می آید.

فضای معمول کدام فضاست؟ فضای نگاه به خود، انسانها اغلب به خود می اندیشند و چون به خود می اندیشند در فضاهای گوناگون مانندفضای انتخابات ، تدابیرشان این است که از ماه ها پیش چگونه خود را عرضه کنند و اگر میزان خود بینی بالا باشد چگونه دیگران را تخریب کنند. و از فضیلت خود و از کاستی های رقبای خویش بگویند.

اما برخی از انسانها همان گونه که در آغاز سخن بیان کردم که تعدادشان هم نادر است به خود فکر نمی کنند و به خود نمی اندیشند بلکه برای آنها آرمانها مهم است و اصل آنها ، خود آنها نیست بلکه آرمانهای آنهاست.

چون برای آنها آرمانها مهم است و در حوزه های گوناگون تدابیری متفاوت با تدابیر دیگران دارند، این ها از خود رها شده اند، فارغ از خود اند و وقتی فارغ از خود باشند به عنوان مثال در حوزه انتخابات شما تدبیری همانند تدبیر دیگران مشاهده نمی کنید.

من یک بار در یک جایی گفته ام شما هرگز از آقای مشایی نخواهید شنید که من کاندیدا خواهم شد و دلیل صدق سخن چند ماه پیش من این است که تا امروز هیچ کس نشنیده، حتی نزدیکان وی هم ابراز بی اطلاعی می کنند از اینکه مشایی خواهد آمد یا خیر ؟

این تدبیر برخواسته از نوع نگاه آقای مشایی است، نوع نگاه وی برخلاف برخی، نگاه به آرمان است البته من نمی خواهم بگویم کسانی که خود را عرضه کرده اند نگاهی به آرمان ندارند، نه عرض من این نیست جسارت نمی کنم به کسانی که وارد این عرصه شده اند. اما می خواهم فضیلت آقای مشایی را عرض کنم که وی فارغ از خود شده، به خود فکر نمی کنند لذا گریزان است از مناصب، مگر آنکه منصب تکلیف او بشود.

این هم شعار نیست و فریب هم نیست چون هیچ تدبیری دال بر این که وی به خود توجه دارد در حوزه های مختلف از آقای مشایی دیده نمی شود، من یک حوزه ای را مثال زدم حوزه کاندیداتوری و شما یک حوزه را مثال زدید حوزه اهانت ها، به وی خیلی اهانت شده، بهتان های فراوان، من نمی گویم تهمت چون فرق بین تهمت و بهتان این است که در تهمت ظن به بدی وجود دارد اما در بهتان با ضرس قاطع به فرد بدی ها را نسبت می دهند آقای مشایی مورد بهتان های گوناگون در چند سال اخیر قرار گرفته است .

بی تردید می توانم بگویم در طول انقلاب اسلامی یعنی در طول این 34 سال جمهوری اسلامی بی نظیر است، در میزان بهتان هایی که وارد شده و تا حالا به هیچ شخصیتی این اندازه بهتان زده نشده که به آقای مشایی زده شده است.

اما شما می پرسید من از خیلی از هوادران وی می پرسم چرا آقای مشایی از خودش دفاع نمی کند. ببینید نه فقط وی از خود دفاع نمی کند بلکه وقتی شما با این فرد روبه رو می شوید می بینید به قول امروزی ها چقدر آرام است. یعنی اثری از نگرانی و اضطراب در مشایی نمی بینید. مگر می شود به انسان یک بهتان زده شود و آن هم بهتانی که نه تنها در همه کشور شنیده می شود بلکه در همه دنیا شنیده می شود؟ بهتانی نیست که بگویند این را به من زد و کسی آن را نشنید بهتانی است که به گوش همگان رسیده و می رسد.

وقتی شما به انسانهای معمولی یک بهتانی می زنید مضطرب می شوند ، نگران می شوند به هم می ریزند ما بهتان های گوناگونی در حد و اندازه تکفیر، انحراف، ضد اسلام بودن، ساحر بودن ، جادو گر بودن، رمال بودن ، مفسد اقتصادی بودن، جاسوس بودن و انواع و اقسام بهتان ها .

چرا آقای مشایی این قدر آرام است ؟ تحلیل روانشناختی این ماجرا چیست؟ آرامش یک انسان که نزدیک است از هستی ساقط شود. جز این نیست که وی از خود فارغ است و به خود نمی اندیشد به آرمان های خود می اندیشد او مرد آرمان ها است. لذا افکار تبیین می شود، آرامان ها تبیین می شود ، بدون اینکه دفاع از خود صورت گیرد.

فارغ شدن از خود دشوارترین کار است البته فارغ شدن از خود یک اندازه و یک رتبه ندارد اندازه های گوناگون دارد. عرض بنده این است که آنچه ما مشاهده می کنیم از آرامش روحی وی در برابر سیل بهتان های خانمان برانداز، نشانگر درجه بالای از فراغت این فرد از خود است.

این که به هواداران مشایی می گویم اصلا تدبیر وی متفاوت با تدبیر دیگران است، از وی تبیین فکر ، آرمانها و تشریح افکار را می بینید. آرمانهای همدلی جهانی، گسترش مهر در سراسر گیتی ، گسترش عدالت در سراسر جهان ، نزدیک شدن به ظهور خورشید جهان اما کوچکترین تدبیری در معرفی خود به عنوان کاندیداتوری ریاست جمهوری نخواهیم دید.

اگر آن گونه که ما خواهان آن هستیم مشایی وارد عرصه کاندیداتوری شد باز هم در آنجا شما تبیین افکار می بینید نه عرضه فضیلتهای خود و با تبیین افکار و روشن ساختن فضای فکری جامعه قطعا جامعه فرد مناسب را پیدا خواهد کرد.

زمانی که شما به میزان امیدواری و ایمان دکتر احمدی نژاد و آقای مشایی به انتخاب مردم برخورد می کنید باز تعجب می کنید چرا اینها به مردم و انتخاب مردم ایمان دارند.

ممکن است از دیگر کاندیداها به این اندازه ایمان به انتخاب مردم را نبینید. آیا مردم درست انتخاب می کنند و آیا مردم درست انتخاب نمی کنند؟ پیوسته با این سوال از خیلی ها روبه رو می شویم .

می گویند مردم برای اینکه درست انتخاب کنند باید مهندسی شوند. مهندسی انتخابات! بعد که می آیند درستش کنند می گویند منظور ما این است که مردم را سوق دهیم به این که مردم درست انتخاب کنند!

این هم خودش گویای این است که ایمانی به انتخاب و سلیقه مردم وجود ندارد اما شما می بینید وجود دکتر احمدی نژاد و آقای مشایی لبریز از ایمان به انتخاب صحیح مردم است. آن هم از کسانی که تا الان خود را معرفی نکرده اند که ما می خواهیم کاندید بشویم، هراس در دل هوادارن است که دیر شده هنوز خودشان را معرفی نکرده اند؟ الان وقت تبلیغ است. این ها همه نشان دهنده این است که وجود، وجود دیگری است . روحیه، روحیه ی دیگری است.

کار خوبان را قیاس از خود مگیر، آن کار خودشان است و با مقیاس وجودی خودشان فقط قابل تفسیر و توجیه است نه با مقیاس معمول. با مقیاس معمول بله باید ابراز و ارائه و عرضه از یک سال پیش شروع می شد نه اینکه یک ماه نیم مانده به انتخابات، نه کمتر یک ماه مانده تا ثبت نام و هنوز هیچ کس نمی داند آیا خواهد آمد یا نخواهد آمد؟

بلکه بحث این است که باید این فکر ارائه بشود فضا باز بشود برای مردم و مردم ببینند خودشان مردم می توانند درست انتخاب کنند .

برای کسی که به خود فکر نمی کند به خود نگاه نمی کند نه این اندازه اگر دهها برابر این بهتان ها را هم بزنید در او انفعالی پدید نمی آید. احساسی پدید نمی آید چون اصلا دارند به کسی بهتان می زنند که او نیست وقتی خودشان را نمی بینند شما به او هی بهتان بزن او که اصلا خود را نمی بیند که بهتانها بخواهد بر وجود او تاثیر بگذارد.

برای همین است که وقتی همان بهتان زنندگان می آیند برای پوزش طلبیدن و عذر خواهی می بینید دوستانه با آنها روبرو می شوند. من از یکی از افراد نزدیک به مشایی شنیده ام، یک ماه پیش آمده بود برای حلالیت طلبیدن از آقای مشایی ، گفت انگار نه انگار اصلا چنین چیزهایی را شنیده است چنان با وی برخورد کرده بود دوستانه یعنی انگار اولین بار بود که وی را می دید آنهم با این سابقه تهمت.

این ها گویای همان مطلبی است که عرض کرده ام وقتی کسی فارغ از خود بشود همین حال بهش دست می دهد . بر بهتان های دیگران می خندد و از سویی افسوس می خورد به خاطر خود آنهاکه مبتلا شده اند به آتشی که خود در این آتش می سوزند.

کسی که از خود فارغ شود در برابر لرزش دیگران برای خودش ناراحت نمی شود برای همان کسانی که لغزیده است ناراحت می شود و افسوس می خورد .

وقتی آنها برگردند به آسانی از آنها می گذرد و آغوش مهر و رحمت را بر آنها را می گشاید این وضعیتی است که ما در رفتار وی دیده ایم . ما دیده ایم که این فرد غیبت هیچ یک از آنهایی را که بار تهمت و بهتان ها را بر وی ریخته اند، نمی کند، ما دیده ایم نه فقط غیبت آنها را نمی کند که جالب است بدانید وقتی دیگران نقل می کنند که فلانی ضد شما این چنین کرد ، حمل بر خیر می کند، ساده لوح نیست ولی روالش این است که حمل بر خیر می کند.

خوب اینها گویای روحیه والاست و من به این می گویم معرفت. برای این هم می گفتم قلب ایشان محل جوشش معرفت است. الان هم با ضرس قاطع همین را می گویم و هر چه قدر ایشان را بیشتر می بینم ایمانم به این مطلب بیشتر می شود که همین است و جز این نیست که وی به سبب فراقی که از خود پیدا کرده حقایق زیادی بر زبانش جاری شده. بصیرت و معرفت پیدا کرده و متاسفانه محسود به حسد بسیاری است وبدانید که یکی از ریشه های مهم مخالفت با آقای مشایی حسد است، حسد در روایات ما هم به آتش تعبیر شده. آتشی که صاحبش را می سوزاند .

سوال: شما گفته بوده اید که آقای مشایی اعلام کاندیداتوری نمایند، بلکه باید به ایشان عرضه بشود و عرضه ها باید متواتر باشد تا وی بیایند و بر خود تکلیف بدانند . به نظر شما هواداران مشایی باید چه کاری انجام دهند؟

پیوسته از وی می خواهند که کاندیدا شود. همین که از رحیم مشایی پرسیده شود چرا شما نمی آیید؟ باز هم می شود این خط را ارائه کرد و خود مردم این درخواست را داشته باشند. در خواست صورت می گیرد اما تا پیش از ثبت نام از او نخواهید شنید که من کاندیدا می شوم .

اینجا جای امتحان نیست. جای امتحان پیش از ثبت نام است.

من می خواستم تفاوت آقای مشایی با دیگران را پیش از ثبت نام نشان دهم تدبیر دیگران پیش از ثبت نام به طور متوسط اعلام آمدن است و عرضه خود است ولی شما این تدبیر را شما از وی ندیدید و همین موجب نگرانی شده است. البته در زمان ثبت نام اگر آمد تازه آن موقع می فهمیم ایشان می آیند که امیدواریم همین اتفاق بیفتد.