ناگفته های غرویان از اختلافات جامعه مدرسین و جامعه روحانیت

شبکه ایران / جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارز را جامعتین گویند؛ از آن رو که همواره متحد و همراه یکدیگرند. این دو تشکل روحانی در آخرین فعالیت انتخاباتی خود، هدایت جبهه متحد اصولگرایان در انتخابات مجلس شورای اسلامی را به دست گرفتند. جبهه متحد اصولگرایان زیر نظر جامعتین شکل گرفت اما به نظر می رسید نفوذ آیت الله مهدوی کنی بر مریدان اصولگرایش بیش از آیت الله یزدی است. این روزها خبرهایی مبنی بر احتمال کاندیداتوری مصطفی پورمحمدی و محمد حسن ابوترابی فرد از جانب جامعه روحانیت مبارز تهران و آیت الله مهدوی کنی شنیده می شود. درز این خبر در شرایطی که هنوز تحرک انتخاباتی خاصی از جانب آیت الله یزدی و جامعه مدرسین آغاز نشده است، می تواند حاکی از پیش دستی جامعه روحانیت باشد. همچنین خبری از دیدار آیت الله یزدی و شماری از اعضای شاخص جامعه مدرسین با سید حسن خمینی منتشر شده است. خبرنگار شبکه ایران روابط بین جامعتین را با آیت الله محسن غرویان به بحث گذاشته است. آیت الله غرویان از شاگردان آیت الله مصباح یزدی و از مدرسان برجسته موسسه امام خمینی (ره) و حوزه های علمیه است. آقای غرویان به صراحت در سخن گفتن معروف است؛ چه آن زمان که با مهدی نصیری بر سر فلسفه بحث می کند، چه آن زمان که به حسن عباسی می تازد، چه زمانی که از دولت احمدی نژاد انتقاد می کند و چه حالا که قرار است روابط بین مهمترین تشکل های روحانی کشور را تحلیل کند. آیا جامعتین، جامعتین خواهند ماند؟

در محافل سیاسی شنیده می شود که جامعه روحانیت مبارز برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری روی آقایان ابوترابی فرد و پورمحمدی نظر دارد. امسال جامعه روحانیت مبارز نسبت به جامعه مدرسین ورود جدی تر و سریع تری را به انتخابات داشته است. آیا جامعه مدرسین دنباله روی سیاست های جامعه روحانیت خواهد بود؟
در میان دو تشکل جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تفاوت دیدگاه وجود دارد. دیدگاه آیت الله مهدوی کنی بازتر و معتدلتر است و احتمالا ممکن است جامعه روحانیت به یک کاندیدای مورد نظر خود نظر داشته باشد. افتراق در انتخاب کاندیدا طبیعتا بین جامعه مدرسین و جامعه روحانیت مبارز وجود دارد.

جامعتین در چه مسائلی با یکدیگر اختلاف دیدگاه دارند؟
در نشست اخیر جامعه مدرسین حضرت آیت الله مهدوی کنی تشریف آوردند و سخنرانی کردند. نظر ایشان این بود که جامعه مدرسین درها را باز کند و اعضای آن یک مقدار بازتر فکر کنند. حضرت آیت الله مهدوی کنی تعدیل و میانه روی را توصیه کردند ولی در برابر این نگاه حضرت آیت الله یزدی موضع تندی داشتند. این مسئله نشان دهنده تفاوت مشرب بین دیدگاه باز و معتدل آیت الله مهدوی کنی با دیدگاه آیت الله یزدی است. این تفاوت دیدگاه در معرفی کاندیدای ریاست جمهوری قطعا تاثیر گذار خواهد بود.

آقایان پور محمدی و ابوترابی فرد هر کدام سلایق و دیدگاه های خاصی را نمایندگی می کنند. آیا امکان دارد در خود جامعه روحانیت در معرفی کاندیدا اختلاف نظر بوجود بیاید؟
تفاوت دیدگاه و مشرب بین اعضای یک گروه امری طبیعی است. با وجود اختلاف نظر های اشخاص در درون جامعه روحانیت مبارز معمولا دیدگاه حضرت آیت الله مهدوی کنی غلبه دارد. در جامعه مدرسین هم همین طور است و دیدگاه های ریاست جامعه مدرسین - حضرت آیت الله یزدی – غالب می شود. البته امیدواریم جامعه روحانیت به تعامل، اتحاد و همدلی بیشتر برسند ولی احتمال این که جامعتین به کاندیدای متفاوتی برسند به طور جدی وجود دارد.

با توجه به شناختی که از اعضا جامعه مدرسین دارید فکر می کنید چه ملاک هایی برای کاندیدای مطلوب جامعه مدرسین مطرح است؟
جامعه مدرسین بیشتر بر نظرات مقام معظم رهبری و حضرت امام تاکید دارد. رهبر انقلاب منازعات مجلس، حوادث قم و حرم امام را به طور شفاف محکوم کردند. من فکر می کنم کسانی که در این حوادث نقش داشتند مورد توجه جامعه مدرسین قرار نخواهند گرفت.

وجه تمایز اعتدال با افراط از نظر در جامعتین چیست؟
3 شاخص عمده وجود دارد. شاخص اول این است در جهت دیدگاه ها و منویات مقام معظم رهبری حرکت بکنیم و دیدگاه های ایشان را تحقق ببخشیم. دوم حفظ وحدت و همدلی است که مهم ترین معیار وحدت، رهبری و دیدگاه های ایشان است. نکته سوم این است که افراط و تفریط نباید باشد. تند روی ها و پس زدن شخصیت های انقلابی و تاثیر گذار به ضرر انقلاب و نظام است. بخشی از افراد معتدل جامعه مدرسین نظرشان این است که باید شخصیت های انقلابی همچنان در صحنه بماند و از صحنه خارج نشوند.

بعضی از گروه ها و شخصیت های اصولگرا معتقد هستند جریان اصلاحات همچنان باید در صحنه سیاسی کشور حضور داشته باشد. نظر جامعه روحانیت در این باره چیست؟
بنده درباره اشخاص نظر نمی دهم ولی طبق فرمایش مقام معظم رهبری درباره جذب حداکثری و دفع حداقلی و اینکه ما اصلاح طلبانی داریم که اصولگرا هستند و اصولگرایانی داریم که اصلاح طلب هستند، نباید کسی را طرد کنیم. اصلاح طلبی مراتبی دارد؛ همانطور که اصولگرایی دارای مراتب و درجاتی است.

از یک سو اصول گرایان با حفظ اصول می توانند نوگرا باشند و از سوی دیگر اصلاح طلبان نیز با حفظ اصول و آموزه های انقلابی و اعتقاد به نظام باید به فعالیت خود ادامه بدهند. اصولگرایان و اصلاح طلبان می توانند به یکدیگر نزدیک شوند و اسباب مشارکت عمومی گسترده را فراهم کنند. من فکر می کنم متوسطین دو جناح باید در انتخابات حضور گسترده ای داشته باشند.

آیا در جامعه مدرسین هم مانند جامعه روحانیت مبارز، افرادی با این دیدگاه که قائل به حضور اصلاح طلبان باشند، وجود دارد؟ آیا این عده می توانند بر گروهی شما به آن ها لقب افراطی می دهید، غلبه کنند؟
بله. چنین نگاهی وجود دارد ولی اینکه غالب شود یا نه، بستگی به شرایط سیاسی روز و مسائل و اتفاقات آینده دارد.

در خبرها آمده بود دولت وحدت ملی با حضور یکی از شخصیت های مطرح و به اصطلاح معتدل نظیر آقایان رفسنجانی یا حسن روحانی کلید خواهد خورد. آیا چهره هایی که شما در جامعه مدرسین به اعتدال می شناسیدشان همان طرفداران دولت وحدت ملی هستند؟
بله. البته باید ببینیم مراد از وحدت ملی چیست. این که وحدت ملی امر بسیار خوبی است، مورد وفاق همه است. وحدت ملی تعبیر دیگری از همان مشارکت حداکثری مردم است و برای تامین مشارکت حداکثری باید موارد اختلاف بین احزاب وگروه ها کمتر دیده بشود و موارد اشتراک لحاظ شود. آنهایی که به اصل نظام انقلاب ولایت فقیه معتقد هستند و دلشان برای کشور، اسلام، دین و اخلاق می سوزد، می توانند دور هم جمع شوند و یک کاندیدا را حمایت کنند؛ کاندیدایی که بیشترین قدرت جذب جمعیت را داشته باشد. منظور از وحدت ملی این است که دولت وحدت ملی را باید همین شخصیت های موجود از جناح های مختلف تعیین بکنند. وحدت ملی یک مفهوم انتزاعی و چیزی در خلأ نیست. باید یکی از همین چهره های دارای سابقه و فعالیت سیاسی به صحنه بیاید و در جمع و تفریقی که صورت می گیرد، ببینیم امتیاز چه کسی بیشتر از دیگری است. هر فرد و حزبی و گروه و جناحی باید آز ایده های خودش کوتاه بیاید تا وحدت محقق شود. در مجموع باید ببینیم کدام چهره می تواند وحدت ملی را بیشتر تحقق بخشد.

شما حضور اقای حسن روحانی یا هاشمی رفسنجانی را برای تشکیل دولت وحدت ملی مفید می دانید؟
البته حضور این دو بزرگوار به معنای این نیست که بقیه افراد نمی توانند، ولی این چهره ها از شخصیت های تاثیر گذار هستند. اما اینکه تاثیر کدام یک بیشتر است بستگی دارد به شرایط آینده و حوادثی که در انتخابات و تبلیغات روی خواهد داد.

به نظر شما اعضا جامعه روحانیت به سمت آقای پور محمدی خواهند رفت یا آقای ابوترابی فرد؟ حتی به نظر می رسد که دکتر ولایتی هم مورد نظر بخشی از اعضای جامعه روحانیت قرار دارد.
نمی توانم به صورت قاطع پیش بینی کنم. قبل از هر قضاوتی باید وزن کشی سیاسی صورت بگیرد تا بتوانیم یک پیش بینی واقعی داشته باشیم. اما فکر می کنم دکتر ولایتی وزنه و جایگاه بهتری خواهند داشت. بالاخره سابقه کار سیاسی ایشان بیشتر است. دکتر ولایتی دستیار و مشاور مقام معظم رهبری است که از امتیازات خاص ایشان است.

آیا این احتمال وجود دارد که جامعه روحانیت مبارز از جبهه پایداری برای ائتلاف دعوت کند؟
من فکر نمی کنم جبهه پایداری بتواند رای اکثریت صاحب نظران سیاسی را به سمت خود جلب کند. انتخابات مجلس هم این مسئله را تایید کرد. جبهه پایداری دیدگاه افراطی دارد. من شانسی برای جبهه پایداری قائل نیستم. به خصوص که شکاف و اختلاف بین اعصای شاخه قم و تهران جبهه پایداری به صورت مشهود وجود دارد. به هر حال افراد تاثیر گذارشان از یک جزمیت بسیار بالایی برخوردار هستند. یک تفکر جزم گرایانه دارند که هیچ گونه تعدیلی را نمی پذیرند و خیلی بر افکار و تشخیص های خودشان مصر هستند گرچه واقعیت نشان داد که کلا زیاد اشتباه می کنند. این ها به خاطر روحیه ای که دارند، خودشان را بالاتر و فهمیده تر از سایر گروه ها و جناح ها می دانند.

البته فکر می کنم شاخه تهران پایداری معتدل تر هستند تا شاخه قم. شاخه قم بیشتر از روحانیونی شکل می گیرند که حاضر به معذرت خواهی از اشتباهات سیاسی گذشته خود نیستند و حتی حاضر نیستند به اشتباهات و خطاهای گذشته خود اشاره ای داشته باشند.

فکر می کنید جبهه پایداری با کاندید مستقل وارد انتخابات می شود؟
اساس تشکیل جبهه پایداری همان شعارهای دولت بود. به عبارتی جبهه پایداری با محوریت بعضی از شخصیت های روحانی شکل گرفت که سابقا حامی شدید دولت بودند. اساس تفکری که منجر به تشکیل پایداری شد همان شعارهای دولت بود و فکر می کنم همان شعارهای دولت غلبه خواهد کرد. فکر می کنم اصالت رای متعلق به دولت است.