نیویورک‌تایمز: آمریکا تأسیساتی مشابه نطنز و فردو در تنسی ایجاد کرده است

به گزارش «پايگاه خبري تحليلي رئيس جمهور ما»؛ وقتی که دیپلمات‌های حاضر در گفتگوهای هسته‌ای ایران، دانشمندان وزارت انرژی آمریکا را با سئوالات دشوار خود - همانند حفظ تأسیسات هسته‌ای ایران اما حصول اطمینان بابت اینکه همچنان یک بازه گریز هسته‌ی یکساله تا ساخت بمب فاصله وجود داشته باشد - روربه‌رو می‌کنند، این دانشمندان در مواردی برای یافتن پاسخ به سراغ تأسیسات محرمانه‌ای که مشابه تأسیسات هسته‌ای ایران در عمق جنگل‌های ایالت تنسی تأسیس شده‌اند، می‌روند.
به نوشته روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز، این تأسیسات در «اُواک ریج» تنسی شامل ذخیره بزرگی از سانترفیوژها است - برخی از آن‌ها بیش از یک دهه پیش از سوی لیبی تسلیم شده‌اند و برخی دیگر ساخته شده‌اند - که به دانشمندان کمک می‌کنند تا بتوانند «معقول‌ترین» تخمین را درباره توان واقعی ایران برای ساخت بمب هسته‌ای براساس سناریوهای مختلف به رئیس جمهوری آمریکا ارائه کنند.
یک کارشناس ارشد هسته‌ای که در این تأسیسات مشغول فعالیت است به نیویورک‌تایمز گفت: «ما در مورد سانتریفیوژهای ایران چیزهای بسیاری بیش از آنچه ممکن بود می‌دانیم."
این تأسیسات مشابه محرمانه، بخشی از یک برنامه وسیع‌تر شامل 9 آزمایشگاه ملی هسته‌ای - از جمله در اواک ریج تنسی، لس‌آلاموس و لیورمور - برای ممناعت از پیشرفت هسته‌ای ایران است. در دور جدید گفتگوها که از امروز چهارشنبه آغاز شد، این تلاش‌های محرمانه برای هزاران پرسنلی که در پروژه منهتن مشغول به کار هستند همچنان یک امر مخفی به حساب می‌آید. این افراد برخلاف اسلاف خود که در مسابقه‌‌ای برای پایان بخشیدن به جنگ جهانی دوم به دنبال ساخت بمب هسته‌ای بودند، به دنبال ممانعت از ساخت یک بمب هسته‌ای هستند.
ارنست مونیز، که یک دانشمند هسته‌ای و وزیر انرژی آمریکا است، کسی است که بر این آزمایشگاه‌ها نظارت می‌کند، وی در یک مصاحبه گفت که دولت اوباما به دنبال راه‌حل‌های فنی در مذاکرات است و «اگر ما توانایی پرورش یافته‌ای طی چندین دهه گذشته نداشتیم» دیپلمات‌ها در تاریکی و عدم آگاهی کافی فرو رفته و دچار لغزش می‌شدند. هرچند مونیز در مورد تأسیسات محرمانه اواک‌ریج سخنی نگفت، اما بخشی از سخنان وی مربوط به اجرای حملات سایبری آمریکا و اسرائیل علیه تأسیسات غنی‌سازی نظنز است،‌ جایی که وی به صورتی کلی گفت که آزمایشگاه‌های هسته‌ای به ایالات متحده «قابلیت اجرای کامل» توان اجرای یکی از پیچیده‌ترین تلاش‌ها برای کنترل تسلیحات را در طول تاریخ اعطا کرد.
این امر حتی این آزمایشگاه‌ها را تغییر داده است. در روزهای موسوم به ساخت بمب، دانشمندان به خوبی در پست‌های خود محافطت می‌شدند. اما هرکسی که برای مشارکت در مذاکرات هسته ای ایران طی یکسال و نیم گذشته به وین و لوزان سفر کرده است، همیشه یک کارشناس از وزرات انرژی را مشاهده می‌کردند که طی مذاکرات به سختی مشارکت داشتند که پس از روزهای طولانی مذاکرات به سر میز شام می‌رفتند.
طی تابستان گذشته و در سر یکی از همین میزهای شام در وین بود که تعداد زیادی از کارشناسان به بررسی این ایده پرداختند که چگونه می‌توانند یک راه‌حل آبرومند برای ایران مهیا کنند تا این کشور بتواند تأسیسات غنی‌سازی زیرزمینی خود را در فردو تغییر دهد، این کار به ایران این امکان را می‌دهد تا بتواند اینگونه عنوان کند این تأسیسات همچنان باز است و ایالات متحده هم بتواند اعلام کند که (فردو) دیگر یک تهدید نیست.
یک شب و بر سر میز شام، این مطلب مطرح شد که «پرسش این بود که چه نوعی از آزمایش‌ها را شما می‌توانید در عمق زمین انجام دهید». در زمان صرف قهوه بود که هسته مرکزی این ایده توسعه یافت و نهایتا به صورت بخش اصلی تفاهم با ایران شد که طی این ماه از سوی جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا و ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا اعلام شد. بر اساس توافق اولیه، فردو به یک مرکز پژوهش تبدیل می‌شود، اما نه برای هیچ عنصری که به طور بالقوه بتواند در سلاح‌های هسته‌ای به کار رود.(+)

"Our President, analytical news site"