اسلام سیاسی

«هیئت‌ها نمیتوانند سکولار باشند؛ هیئتِ امام حسینِ سکولار ما نداریم! هرکس علاقه‌‌مند به امام حسین است، یعنی علاقه‌‌مند به اسلام سیاسی است، اسلام مجاهد است، اسلام مقاتله است، اسلام خون دادن است، اسلام جان دادن است؛ معنای اعتقاد به امام حسین این است. اینکه آدم در یک مجلس روضه یا هیئت عزاداری مراقب باشد که نبادا وارد مباحث اسلام سیاسی بشود، این غلط است.» "امام خامنه‌ای-۱۳۹۲/۰۸/۲۰"

پیام‌های حج رهبر معظم انقلاب، به‌لحاظ ابعاد نظری و عملی، یکی از مهم‌ترین و پرمخاطب‌ترین پیام‌های ایشان است. بر این اساس، تحلیل و بررسی علمی محتوای این پیام‌ها از اهمیت فراوانی در راستای شناخت نظرگاه امام خامنه ای درباره‌ی مناسک اسلامی، از جمله حج و مسائل مربوط به دنیای اسلام، برخوردار است. با توجه به محورهای این پیام‌ها، به نظر می‌رسد مفهوم «اسلام سیاسی» نظرگاه مناسبی برای تحلیل و بررسی آن‌ها فراهم آورد و ما را در فهم جامع مسائل مطروحه در این پیام‌ها، از آشفتگی تئوریک برهاند. در این نوشته، ابتدا به ذکر محورهای مهم پیام‌های حج امام خامنه ای پرداخته شده است و سپس با تشریح و بررسی نظریه‌ی اسلام سیاسی از سه جنبه‌ی تحول تاریخی، رویکرد نظری و کارویژه‌های آن، محورهای مطروحه در پیام‌های حج، در ذیل اسلام سیاسی و به تفکیک سه حوزه‌ی مشخص‌شده دسته‌بندی شده‌اند.

"به نظر می رسد که « بدعت خواندن حضور وزرای کشورهای دیگر و مذاکره در موضوع سوریه » که از سوی رهبرمعظم انقلاب بیان شد، به خوبی پوچی ادعای دولتمردان مبنی بر «هماهنگی با بالاترین مقامات در موضوع حضور ظریف در کنفرانس مرتبط با سوریه » را اثبات کند اما دم زدن « از خطر داعش برای تمام دنیا » و « عدم اشاره به تحت بیرقِ آمریکا بودنِ این گروه تروریستی- صهیونیستی » که در راستای « به فرع کشانیدن دشمنی با آمریکا » صورت گرفت را باید برگ دیگری از اقدامات غیرانقلابیِ وزیر خارجه دانست."

گفتمان اسلام سیاسی در ایران، در مقابل گفتمان پهلویسم و غرب شکل گرفت. این گفتمان حول دال مرکزی اسلام شکل گرفته بود. گفتمانی که مذهب با وام‌گیری از مفاهیم نو احیا کرد و به آن خاصیتی جسورانه و مبارز بخشید. گفتمان‌ اسلام سیاسی پیش از انقلاب از خرده‌گفتمان‌های متعددی برخوردار بود که هرکدام معنایی خاص به دال مرکزی اسلام می‌بخشیدند و تعبیری متمایز از اسلام داشتند. اما این گفتمان امام خمینی بود که بر آن تفوق یافت.

هر کنشی، واکنشی متناسب می‌طلبد. یک رکن واکنش خوب، تشخیص سهو از اقدام منفرد و همچنین از راهبرد است. مثلاً قطع شریان‌های اقتصادی، یک راهبرد دست‌کم میان‌مدت علیه جمهوری اسلامی بود و از این رو، اصرار بر جا انداختن این کلیدواژه و ابلاغ سیاست کلی اقتصاد مقاومتی، شروع پاسخی استراتژیک به یک آفند استراتژیک محسوب می‌شد؛ هرچند تا در جبهه‌ی عمل پیگیری نشود، ابتر خواهد ماند.

رئیس ستاد انتخاباتی سعید جلیلی: ما الفاظ دیگر از جمله «بهار» را که برخی به کار می‌برند انحراف می‌دانیم که این انحراف یا از عدم آگاهی نسبت به جامعیت دین و اسلام سیاسی است و یا ناخود‌آگاه صورت گرفته است، از این رو هر شائبه‌ای که ذره‌ای انحراف از گفتمان انقلاب اسلامی در آن وجود داشته باشد، نفی می‌شود و قابل پذیرش نیست، جلیلی نیز این موضوع را در اعتقاد خود نشان داده است