برجام

منتقدان روند توافق هسته‌ای پیش از این بارها تاکید کردند که اقدامات نقد دولت ایران در مقابل وعده‌های نسیه طرف مقابل، جز خالی کردن دست ایران از توانایی‌های استراتژیک، ماحصل دیگری نخواهد داشت. در هفته‌های اخیر، آمریکا ضمن نقض صریح مفاد برجام، فاز جدید بهانه‌جویی با موضوع موشک‌های بالستیک ایران کلید زده است.

رویارویی ایران و آمریکا به اذعان کارشناسان مسائل استراتژیک در سالهای اخیر وارد فاز جدیدی شده است. آمریکا پس از شکست در اجرایی نمودن طرح خاورمیانه بزرگ در یک دهه اخیر و شکست های پی در پی در لبنان، سوریه، عراق، افغانستان و نوار غزه به راهبرد جدیدی برای رویارویی با قدرت منطقه ای و نرم ایران در پیش گرفته است. شکست تجاوزهای نظامی ایالات متحده به منطقه آسیاسی غربی بی شک ناشی از قدرت نرم ایران و توان متحد کردن ملت های مسلمان بر ضد اهداف منطقه ای آمریکا توسط جمهوری اسلامی ایران بوده است. واقعیتی که بیش از هر کسی، آمریکایی ها به درستی آن باور و اشراف دارند!

در جریان "برنامه جامع اقدام مشترک" طرف های غربی نحوه پاسخ ایران به سوالات مطروحه در خصوص چاشنی‌های انفجاری را سنگ محکی جدی برای اثبات حسن نیت ایران و میزان تمایل مقامات ایرانی برای همکاری کامل با آژانس بین المللی انرژی اتمی ارزیابی کرده بودند و بر همین اساس ایران به 7 سوالی که آژانس در این باره مطرح کرد پاسخ داد

حل کردن بحران‌های امنیت ملی از طریق پذیرفتن جرم و تحمل مجازات رویه جدیدی است که عده‌ای درصدد تحمیل آن به سیاست خارجی کشور تحت عناوینی همچون اعتمادسازی و تعامل هستند. ما البته اطمینان داریم این تلاش‌ها به سبب وجود کشتی‌بانی عالم و تیزبین در راس امور هرگز به فرجام نخواهد رسید ولی این تکلیفی به نام هشدار دادن به دولتیان را از دوش ما برنمی‌دارد. هر نوع خوش‌خیالی در تعامل با آمریکا یا نهادهایی که تحت کنترل آن هستند به فاجعه ختم خواهد شد. برجام اگر فقط یک حسن داشته باشد این است که عبرت بزرگ و تاریخی پیش چشم مردم ایران خلق کرده است. شاید این مسیر قابل برگشتن نباشد اما مسیر آینده را از هم‌اکنون می‌توان درست انتخاب کرد.

این گزارش نشان می‌دهد آمریکا و متحدانش حق داشته‌اند که فعالیت هسته‌ای ایران را مشکوک! و غیرصلح‌آمیز! بدانند و باز هم به همین علت حق با آنها بوده است که- به قول جان کری- ادامه فعالیت هسته‌ای کشورمان را به‌شدت محدود کرده و تحت مراقبت‌های بی‌سابقه قرار دهند! یعنی با پذیرش این گزارش همه رشته‌های خود را که با خون دادن‌ها و خون‌دل‌خوردن‌ها به‌دست آورده‌ایم، پنبه کرده‌ایم! فاعتبروا یا اولی‌الابصار!

در حقیقت آمانو موظف بود عدم انحراف برنامه هسته ای ایران در گذشته و دروغ بودن اتهامات زده شده را اعلام کند و به لحاظ حقوقی به پرونده خاتمه دهد اما اکنون به عنوان یک استخوان‌ لای زخم، شورای حکام آژانس (غرب) ادعا می‌کنند؛ «پرونده را می‌بندیم هر چند که ایران قصد سوء داشته و متهم است». این یعنی نوعی «مکانیسم ماشه حقوقی» و «فنر فشرده اتهام علیه ایران» که هر لحظه با اراده آمریکا و غرب می‌تواند دوباره فعال شود، در عین حال خاصیت ادعای توافق سیاسی برای بستن پرونده به این است که فعلا می‌تواند در میان برخی مقامات ایرانی خوش‌گمان جهت انجام تعهدات برجام برگشت‌ناپذیر (نظیر خروج 98 درصد ذخایر اورانیوم غنی شده، برچیدن 14 هزار سانتریفیوژ از 19 هزار سانتریفیوژ، بتون‌ریزی در قلب راکتور اراک و...) را فراهم کند.

جان کری می‌گوید کشورش هیچگاه تردید نداشته که ایران بر روی تسلیحاتی هسته‌ای کار کرده است اما مسأله اصلی این است که تهران اکنون برای پایبندی به تفاهمی که تابستان منعقد شده چه خواهد کرد.

سید عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای در واکنش به گزارش آمانو درباره PMDگفت: گزارش ارزیابی نهایی آژانس درباره مسائل گذشته نشان می‌دهد که هیچ نشانه‌ای از یک برنامه نظامی هسته ای و یا انحراف مواد هسته‌ای در ایران پیدا نشده و صلح‌آمیز بودن برنامه ایران اثبات شده است. حالا نوبت 1+5 است که موضوع را در شورای حکام ببندند.

گزارش یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره PMD دقایقی قبل منتشر شد. این گزارش ارزیابی نهایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره مسائل گذشته موسوم به «PMD» است که در اختیار اعضای آژانس قرار می‌گیرد. کشورهای عضو گروه 1+5 بر طبق بند 14 برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) باید قطعنامه‌ای را با هدف بستن موضوع PMD به شورای حکام ارائه کنند و شورای حکام نیز نسبت به تصویب این قطعنامه و بستن پرونده مبادرت کند که این اقدام ظرف دو هفته آینده صورت خواهد گرفت.

پایگاه خبری اینترنشنال بیزینس‌تایمز نوشت: هنوز مشخص نیست که طرفین توافق چه زمانی روز اجرای توافق هسته‌ای را اعلام می‌کنند. مقامات آمریکایی می‌گویند که این زمان ممکن است در ماه ژانویه باشد اما اگر ایران بخواهد بدون بسته شدن پی ام دی به جلو حرکت کند روز اجرای توافق ممکن است به تاخیر بیافتد.