یوکیا آمانو

در جریان "برنامه جامع اقدام مشترک" طرف های غربی نحوه پاسخ ایران به سوالات مطروحه در خصوص چاشنی‌های انفجاری را سنگ محکی جدی برای اثبات حسن نیت ایران و میزان تمایل مقامات ایرانی برای همکاری کامل با آژانس بین المللی انرژی اتمی ارزیابی کرده بودند و بر همین اساس ایران به 7 سوالی که آژانس در این باره مطرح کرد پاسخ داد

حل کردن بحران‌های امنیت ملی از طریق پذیرفتن جرم و تحمل مجازات رویه جدیدی است که عده‌ای درصدد تحمیل آن به سیاست خارجی کشور تحت عناوینی همچون اعتمادسازی و تعامل هستند. ما البته اطمینان داریم این تلاش‌ها به سبب وجود کشتی‌بانی عالم و تیزبین در راس امور هرگز به فرجام نخواهد رسید ولی این تکلیفی به نام هشدار دادن به دولتیان را از دوش ما برنمی‌دارد. هر نوع خوش‌خیالی در تعامل با آمریکا یا نهادهایی که تحت کنترل آن هستند به فاجعه ختم خواهد شد. برجام اگر فقط یک حسن داشته باشد این است که عبرت بزرگ و تاریخی پیش چشم مردم ایران خلق کرده است. شاید این مسیر قابل برگشتن نباشد اما مسیر آینده را از هم‌اکنون می‌توان درست انتخاب کرد.

در حقیقت آمانو موظف بود عدم انحراف برنامه هسته ای ایران در گذشته و دروغ بودن اتهامات زده شده را اعلام کند و به لحاظ حقوقی به پرونده خاتمه دهد اما اکنون به عنوان یک استخوان‌ لای زخم، شورای حکام آژانس (غرب) ادعا می‌کنند؛ «پرونده را می‌بندیم هر چند که ایران قصد سوء داشته و متهم است». این یعنی نوعی «مکانیسم ماشه حقوقی» و «فنر فشرده اتهام علیه ایران» که هر لحظه با اراده آمریکا و غرب می‌تواند دوباره فعال شود، در عین حال خاصیت ادعای توافق سیاسی برای بستن پرونده به این است که فعلا می‌تواند در میان برخی مقامات ایرانی خوش‌گمان جهت انجام تعهدات برجام برگشت‌ناپذیر (نظیر خروج 98 درصد ذخایر اورانیوم غنی شده، برچیدن 14 هزار سانتریفیوژ از 19 هزار سانتریفیوژ، بتون‌ریزی در قلب راکتور اراک و...) را فراهم کند.

گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره مسایل گذشته و حال برنامه هسته ای ایران در پانزده صفحه به علاوه یک صفحه ضمیمه منتشر شد. این گزارش ارزیابی نهایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره مسائل گذشته موسوم به «PMD» است که در اختیار اعضای آژانس قرار می‌گیرد. متن کامل این گزارش که متن اصلی آن در 5 بخش و در قالب 88 بند و ضمیمه آن در 10 بند تنظیم شده است در ادامه  می آید.

گزارش یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره PMD دقایقی قبل منتشر شد. این گزارش ارزیابی نهایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره مسائل گذشته موسوم به «PMD» است که در اختیار اعضای آژانس قرار می‌گیرد. کشورهای عضو گروه 1+5 بر طبق بند 14 برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) باید قطعنامه‌ای را با هدف بستن موضوع PMD به شورای حکام ارائه کنند و شورای حکام نیز نسبت به تصویب این قطعنامه و بستن پرونده مبادرت کند که این اقدام ظرف دو هفته آینده صورت خواهد گرفت.

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصریح کرد اختیارات محول شده به آژانس، به موجب برجام فراپروتکلی هستند. او با بیان اینکه اقدامات مجاز شمرده شده در برجام خاص ایران هستند گفت که انجام این نظارت‌ها در هر کشور دیگری غیر از ایران منوط به صدور مجوز شورای حکام است.

بنابر نقشه راهی که آمانو در 14 جولای در کنار توافق سیاسی ایران و قدرت های جهانی رونمایی کرد، نقطه عطف بعدی در پرونده هسته ای ایران 15 آگوست خواهد بود، زمانیکه ایران باید توضیح کتبی از مسائل مهم مدنظر آژانس به این نهاد ارائه دهد و سوالات بعدی آژانس را نیز تا اواسط اکتبر پاسخ دهد. آمانو قصد دارد تا گزارش جامع خود را از ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران (PMD) را در ماه دسامبر ارائه دهد.

ماده 77 و 78 :"مدیرکل آژانس در مذاکرات با «محمد جواد ظریف» و «عباس عراقچی» درباره ضرورت تسریع فرایند رفع تمامی مسائل برجسته مرتبط با برنامه هسته ای ایران و فعالیت های نظارتی و راستی آزمایی آژانس در ارتباط با اقدامات مرتبط هسته ای طرح جامع اقدام، زمانی که توافق حاصل شود وهمانطور که درخواست شده بود، گفت‌وگو کرد.این امر با همکاری بیش از پیش ایران و نیز فراهم شدن به موقع دسترسی به تمامی اطلاعات، اسناد، سایت‌ها، مواد و پرسنل ایران، براساس درخواست آژانس، محقق خواهد شد. . زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به تصویری کلی از مسائل مرتبط با ابعاد احتمالی نظامی ایران دست یابد، مدیرکل، ارزیابی‌های آژانس در این زمینه را به شورای حکام گزارش خواهد کرد"

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به پاریس سفر کرده، بار دیگر گفته است که ایران باید اجازه دسترسی به سایت‌های نظامیش را به بازرسان بدهد.

ادعای آمانو درباره بازرسی از مراکز نظامی کشورمان در حالی است که این موضوع جزو خطوط قرمز کشورمان در مذاکرات بوده و اعضای تیم مذاکره کننده نیز بارها بر این قضیه تاکید کرده اند. رهبر معظم انقلاب در بیستم فروردین ماه سال جاری طی بیاناتی در این مورد فرمودند؛ مطلقاً نباید اجازه داده شود که به بهانه‌ نظارت، به حریم امنیتی و دفاعی کشور نفوذ کنند و مسئولین نظامی کشور نیز به هیچ وجه اجازه ندارند که به بهانه‌ نظارت و بازرسی، بیگانگان را به این حریم راه دهند یا توسعه‌ دفاعی کشور را متوقف کنند.