نکته با اهمیت این است که خسارت ناشی از کمبود آب بیشتر از خسارت ناشی از سایر مخاطرات محیطی مانند: سیل، زمین لرزه، طوفان و غیره می باشد و اثرات ناشی از بحران آب در بخشهای مختلف کشاورزی، اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی، روابط بین المللی و همچنین زیست محیطی به صورت تدریجی ظاهر می شود و اثرات منفی از خود بجای می گذارد به همین دلیل کمبود آب تبدیل به یک چالش و یا بحران شده است.

به گزارش «پايگاه خبري تحليلي رئيس جمهور ما»؛ جنگ آینده، جنگ سلطه و یا جنگ نفت نیست، بلکه جنگ، جنگ آب است. آب از دیرباز عامل نزاع آدمیان و به طور کل جانوران بوده است و با روند کاهش آب شیرین و آلودگی آب، تلاش بشر برای دستیابی به این مایه حیات بیشتر و جدی تر از گذشته شده و دور از ذهن نیست تا جنگهای آینده جهان بر سر تصرف منابع آب جهان صورت گیرد.

در ۵۰ سال گذشته ۳۷ مورد خشونت بین کشورها بر سر آب گزارش شده است که همه آنها جز ۷مورد به خاورمیانه مربوط می شود. چنانکه طبق اعلام مطالعات سازمان ملل متحد، کمبود آب مشکلی حاد در سراسر خاورمیانه است.

یکی از عوامل تشدید تضادهای بین المللی، بیش از ۲۵ رودخانه مرزی و مشترک است که بین ۱۴۵کشور جهان به وجود آمده که با افزایش جمعیت این کشورها و نیاز بیشتر به آب، طبیعتا درگیری ها و برخوردهایی بین کشورهای همجوار و ذی نفع برسر آب های مشترک هم شدت بیشتری خواهد گرفت.

برای مثال، رودخانه فرات در سر کشور ترکیه، سوریه و عراق نمونه بارزی است. همچنین کشورهای بالادست( ترکیه) می تواند با احداث سدهای مخزنی و کنترل آب، کشورهای پایین دست را از سهمیه خود محروم کنند. نمونه دیگر در خاورمیانه، رودخانه هیرمند بین ایران و افغانستان است که سالهاست از موارد اختلاف بین دو کشور محسوب می شود.

شماری از کارشناسان جهان و منطقه آسیا و محققان، جنگ جهانی سوم را ناشی از کمبود آب دانسته و اطمینان دارند که این جنگ از شرق آسیا بین دو کشور چین و هند که هر دو علاوه بر بحران آب، بحران رشد جمعیت هم دارند شروع شده و در ادامه به منطقه خاورمیانه و اسرائیل رسیده و پس از عبور از اروپا وارد آمریکا می شود.

در بسیاری از کشورها آب نوعی منبع استراتژیک محسوب می شود. بسیاری از جنگ ها از جمله جنگ ۶روزه در خاورمیانه بر سر بدست آوردن منابع آبی بیشتر صورت گرفت. موضوع کلیدی آب در برخی از کشورها به عنوان اهرم جهت اعمال فشار استفاده می شود؛ این اعمال زور هم از سوی کشورهای دارنده این منبع هم از سوی کشورهای نیازمند آب صورت می پذیرد. به عنوان مثال می توان به اتحادیه جماهیر شوروی سابق اشاره کرد. پس از فروپاشی اتحادیه شوروی همواره جدال بر سر منابع و انرژی در منطقه آسیای مرکزی وجود داشته و اکنون بحران آب در منطقه فوق الذکر به موضوع بین المللی تبدیل شده است.

منابع آبی منطقه آسیای مرکزی تمرکز بیشتری درکشورهای قرقیزستان و تاجیکستان دارند و کشورهای قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان از مهمترین مصرف کنندگان این منبع محسوب می شوند و همین امر باعث شده کشمش های زیادی در این منطقه بوجود آید. از جمله جنگها و درگیری های احتمالی در آینده می توان به درگیری میان اسرائیل-اردن و فلسطین-ترکیه و سوریه-چین و هند-آنگولا و زامبیا-ایتوپی و مصر-بنگلادش اشاره کرد.

نکته با اهمیت این است که خسارت ناشی از کمبود آب بیشتر از خسارت ناشی از سایر مخاطرات محیطی مانند: سیل، زمین لرزه، طوفان و غیره می باشد و اثرات ناشی از بحران آب در بخشهای مختلف کشاورزی، اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی، روابط بین المللی و همچنین زیست محیطی به صورت تدریجی ظاهر می شود و اثرات منفی از خود بجای می گذارد به همین دلیل کمبود آب تبدیل به یک چالش و یا بحران شده است.

اما دکتر محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور سابق کشورمان، در سخنرانی مراسم افتتاح سد اراک، با اشاره به این موضوع مهم و مغفول مانده در رسانه ها و اذهان عمومی، برعکس پیش بینی هایی غالب در جهان که جنگ آب تنها بر روی منابع زمینی و آب های مشترک مرزی می باشد، جنگ اصلی آب را نه در زمین بلکه در هوا می داند. متن سخنرانی دکتر احمدی نژاد در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۰ پیرامون این موضوع مهم را در ادامه می خوانید:

شنیده‌اید که گفته اند: «جنگ آب»، اما به گونه‌ای تفسیر کرده‌اند که انگار کشورها در آب‌های مرزها می‌خواهند درگیر بشوند. این هست، اما مطلبی مهم‌تر در مقدمۀ این هست. اعتقاد من این است که این جنگ آب که می‌گویند، قبل از اینکه روی زمین باشد، در آسمان است.

می‌دانید تجهیزاتی هست که می‌تواند تمام آب ذخیره شده در ابر را تخلیه کند؛ همین کاری که متأسفانه، امسال اروپایی‌ها کردند. منطقۀ اروپا منطقۀ پربارشی است؛ یعنی متوسط بالای ۱۵۰۰ میلیمتر بارندگی دارند و نیازی هم ندارند. این شبکه‌ها و… را نیاز ندارند، چون آنجا آبیاری طبیعی است، اما با تجهیزانی که دارند، آمدند ابرها را تخلیه کردند.

شما می‌دانید که جریان حرکت ابرها از غرب به شرق است؛ یعنی از روی اقیانوس شکل می‌گیرد، روی مدیترانه می‌آید و تغییراتی در آن اتفاق می‌افتد و از ایران عبور می‌کند و به سمت شرق می‌رود. اکثر ظرفیت ابرها را تخلیه کردند. اخبار بارندگی‌های کم سابقه یا بی‌سابقه را شنیده‌اید. چقدر در اروپا برف و باران آمد و تمام پاییز ما خشک بودیم. سیاستمداری که رشتۀ تحصیلی‌اش آب و عمران و … نیست، هفت هشت روز پیش دربارۀ بحران آب در سی سال آینده مقاله‌ای نوشته بود و نقشه‌ای از دنیا ارائه داده و مشخص کرده بود که مناطقی خشک می‌شوند و این مناطق از ترکیه به این طرف بود؛ درست همین محدوده‌ای که آنها از تمدن سازی و فرهنگ‌آفرینی آن می‌ترسند.

در جلسه‌ای کسی مطرح کرد که بحران آب هست و این آقا هم مقاله‌ای نوشته است. من دیدم که اصلاً تخصصی و کار نویسندۀ این مقاله آب و هواشناسی و …. نیست. او چگونه چنین تشخیص داده است؟

اخباری داشتیم که در اروپا دارند این کار را می‌کنند؛ یعنی دارند ابرها را تخلیه می‌کنند که به سمت ما نرسد. بعد بررسی‌هایی هم کردم و برایم یقین حاصل شد که آن حرفی که آن آقا زده است، یک پیش‌بینی علمی نیست، خبر از حادثه‌ای طراحی شده است. حالا ما باید در مجامع حقوقی پیگیری کنیم و اجازه ندهیم که چنین کار زشتی انجام بشود.

معلوم است وقتی بارش کم شد، آن وقت در آب‌های مرزی تخاصم و تزاحم بیشتر خواهد شد. باید پیگیری کنیم و اجازه ندهیم. اما آنچه در کشور خودمان می‌توانیم انجام بدهیم، باید به سرعت شبکۀ سدها، شبکه‌های انتقال و کنترل آب را تکمیل کنیم. این یک بخش از کار است. الحمدلله این بخش دارد به سرعت انجام می‌شود. من امیدواریم که در برنامۀ پنجم این بخش جمع و جور بشود و دیگر بعد از برنامۀ پنجم ما سد و شبکۀ مهمی در دستور کار نداشته باشیم و همۀ آنچه در مطالعات پیش‌بینی شده، انجام و تمام بشود.
منبع : میدان ۷۲