«می‌توان با هزینه کم، کل بافت شهر تهران را بازسازی کرد» این جمله رئیس جمهور بود که روز جمعه در مراسم افتتاح 10 هزار واحد مسکن مهر در شهر جدید پرند عنوان شد. تاکید رئیس جمهور بر «هزینه کم بازسازی شهر تهران» بار دیگر ذهن‌ها را متوجه حوزه نوسازی شهر تهران می‌کند؛ حوزه‌ای که در چند سال اخیر بیشترین انتقادات کارشناسان و نیز اعضای شورای شهر تهران را به دنبال داشته است.

سرنوشت نامعلوم بودجه‌های نوسازی پایتخت، شورای اسلامی شهر تهران را واداشت تا در اردیبهشت 1390 طرح تحقیق و تفحص از سازمان نوسازی شهرداری تهران را تصویب کند. این طرح شامل تحقیق و تفحص از سازمان نوسازی شهرداری در سال‌های 1384 تا 1390 بود، البته تخلفات مدیریت شهری در حوزه نوسازی کار را تا جایی پیش برده بود که برخی اعضای شورای شهر تهران مصمم به انحلال سازمان مربوطه در شهرداری بودند.

جایی برای پر شدن جیب برخی ها
با این حال نتیجه تحقیق و تفحص شورا از سازمان نوسازی، سرنوشت مبهم صدها میلیارد تومان بود که پروین احمدی‌نژاد در گفت‌و‌گو با ، آن را دست‌کم 400میلیارد تومان اعلام کرد.
وی گفت: «سازمان نوسازی با تشکیل دفاتر تسهیل گری و شرکت‌های غیر‌قانونی تبدیل به نهادی برای پر کردن جیب عده‌ای افراد سودجو شده است؛ باید بساط این دفاتر و شرکت‌ها برچیده شود، متاسفانه در حوزه نوسازی بافت‌های فرسوده هنوز فاصله زیادی با چشم‌انداز مورد نظر داریم.»از سوی دیگر اظهارات مدیران سازمان نوسازی شهرداری تهران پس از تصویب طرح تحقیق و تفحص از این سازمان، صدای اعتراض اعضای شورای شهر را بلند کرد تا جایی که مهدی چمران، رئیس این شورا در 19 مهر 1390 اظهار کرد: «هرچه کوتاه می‌آییم، مسئولان سازمان نوسازی طور دیگری صحبت می‌کنند. من اعلام می‌کنم رئیس سازمان نوسازی تخلف کرده است و تمامی شرکت‌های زیرمجموعه این سازمان باید منحل شوند و در لیست سیاه قرار بگیرند.»رسول خادم رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران نیز تلویحاً سازمان نوسازی را به «تلاش برای تاثیرگذاری بر پرونده تحقیق و تفحص از طریق اظهار‌نظرهای شخصی» متهم کرد.
همچنین حمزه شکیب رئیس کمیسیون توسعه و عمران شورای شهر تهران، حوزه نوسازی پایتخت را ضررده اعلام کرد و گفت: «نه تنها در نوسازی بافت‌های فرسوده شاهد سوددهی نبودیم، بلکه 320 میلیارد تومان هم ضرر کرده‌ایم. درخواست ما این است، تمامی شرکت‌های نوسازی در مناطق تهران به مدت 2 سال از همکاری با شهرداری منع شوند و تمامی مسئولیت‌های سازمان نوسازی از این سازمان سلب و به مناطق 22 گانه شهرداری محول شود. قرار بود این شرکت‌ها در بخش بافت‌های فرسوده سرمایه‌گذاری کنند که این اتفاق نیفتاد.»

تخلفات سیاسی و برنامه ای
حسن بیادی نایب رئیس شورای شهر نیز آبان ماه 1390 تخلفات سازمان نوسازی شهرداری تهران را بیش از 330میلیارد تومان دانست و اظهار کرد: «این تخلفات برنامه‌ای و سیاستی بوده است.»
یک ماه پس از این اظهارات، در آذر 90 ابهامی دیگر در سازمان نوسازی شهرداری تهران فاش شد؛ مهدی چمران رئیس شورای شهر در جلسه 424 این شورا و در جریان بررسی لایحه متمم بودجه سال 90 شهرداری تهران با اشاره به ضررهای ناشی از سوء‌مدیریت سازمان نوسازی شهرداری گفت: شورای شهر با اختصاص 124 میلیارد تومان برای جبران این ضررها و به منظور پرداخت تعهدات شهرداری نسبت به مردم موافقت می‌کند.» چمران البته با پرده برداشتن از یکی دیگر از اقدامات بدون مجوز سازمان نوسازی شهرداری تهران اظهار کرد: «این سازمان 230 میلیارد تومان بدون مجوز و اطلاع شورای شهر، وام دریافت و این موضوع را در فرایند تحقیق و تفحص پنهان کرده بود... سهل‌انگاری‌های سازمان نوسازی باید بررسی حقوقی شود تا حقوق مردم پایمال نگردد.»

تصور می کردیم خصوصی هستند
حمزه شکیب هم با انتقاد شدید از عملکرد حوزه نوسازی شهر تهران گفت: «وقتی می‌گوییم در سازمان نوسازی حیف و میل شده است، در مقابل ما گارد می‌گیرند؛... خسارت‌هایی از سوی سازمان نوسازی به بیت‌المال تحمیل شده است... ما به عنوان نمایندگان مردم و ناظر بر عملکرد شهرداری، نباید بدانیم این پول‌ها چه شده است؟ افرادی حیف و میل کرده و موجب ضرر به مال مردم شده‌اند، حالا ما باید 162 میلیارد تومان دیگر برای جبران خسارت در اختیار آن‌ها قرار بدهیم! چه بسا در پس بدهکاری‌های این سازمان، بدهی‌های دیگری باشد که ما از آن بی‌خبریم... چرا برای شرکت‌هایی که ما تصور می‌کردیم خصوصی هستند، بودجه در نظر می‌گیریم؟ خودشان باید بروند ریخت و پاش‌هایشان را جمع کنند... شهروندانی هستند که سال‌ها از شهرداری طلب دارند... من از مدیران شهرداری می‌پرسم این چه سیستمی است که شما دارید، گویا اصلاً سیستمی وجود ندارد.»

مهدی جابری