دولت هاي نهم و دهم با اجراي برنامه هايي مانند كاهش مرگ و مير كودكان زير يك و پنج سال، افزايش مراقبت از مادران باردار، توسعه بيمارستان هاي دوستدار كودك و راه اندازي مدارس مروج سلامت اقدامات موثري در زمينه سلامت كودكان انجام داده است.

مطالعات نشان مي دهد كودكاني كه از مراقبت مطلوب برخوردارند در آموزش و ساير خدمات اجتماعي از بقيه جلوتر هستند. اين كودكان توان توليدبيشتري دارند و به قانون بيشتراحترام مي گذارند، بنابراين هزينه هاي آينده براي آموزش ، بهداشت وهزينه هاي اجتماعي كاهش خواهديافت و در نتيجه سرمايه هاي اجتماعي فزوني مي يابد.
دولت نهم و دهم نيز با توجه به اينكه كودكان سرمايه هاي آينده هر كشور را تشكيل مي دهند ، برنامه ريزي هاي مطلوبي براي رشد و ارتقاي سطح سلامت كودكان انجام داد.
كاهش آمار مرگ و مير كودكان زير يك سال و پنج سال از اقدامات شاخص براي سلامت كودكان به شمار مي رود.
پيش از پيروزي انقلاب ميزان مرگ و مير كودكان به ۱۴۵ كودك در يك هزار تولد زنده و قبل از دولت نهم اين آمار به ۷/۲۶ كودك در هر يك هزار تولد مي رسيد اما ميزان مرگ و مير كودكان زير ۵ سال بر اساس آخرين آمار در دولت نهم و دهم به ۲۰ در يك هزار تولد زنده رسيد.
همچنين ميزان مرگ و مير كودكان زير يك سال در سال گذشته به ۱۸ در يك هزار تولد زنده رسيده است. مرگ نوزادان نيز بر اساس آخرين آمار كمتر از ۱۱ در يك هزار تولد زنده برآورد مي شود.
راه اندازي بيمارستان هاي دوستدار كودك نيز يكي از ابتكارات بخش سلامت در دولت نهم و دهم است تا كودكاني هر چه سالم تر متولد شوند.
در سال هاي اخير از ۶۲۷ بيمارستان واجد شرايط بيمارستان دوستدار كودك، ۵۲۰ بيمارستان موفق به دريافت لوح بيمارستان دوستدار كودك شده اند.
هر بيمارستاني كه اقدامات ده گانه تغذيه با شير مادر را اجرا و قانون تغذيه با شير مادر را رعايت كند مي تواند براي دريافت لوح بيمارستان دوستدار كودك، اقدام كند.
در اين بيمارستان ها ۱۰ استاندارد هنگام تولد كودك بايد رعايت شود كه آموزش مادران باردار در زمينه مزاياي تغذيه با شيرمادر، چگونگي شيردهي و تداوم آن، عوارض تغذيه مصنوعي و بطري و گول زنك از جمله اين موارد است.
نصب سياست مدون ترويج تغذيه با شيرمادر در معرض ديد، آموزش كاركنان بيمارستان، ممنوعيت استفاده از بطري شير و پستانك و پيگيري تشكيل گروه هاي حمايت از مادران شيرده از ديگر استانداردهاي اينگونه بيمارستان ها به شمار مي رود.
همچنين بيمارستان هاي داراي بخش هاي زنان، زايمان و كودكان، زايشگاه ها و بيمارستان هاي كودكان بايد ضوابط دوستدار كودك را به عنوان سياست كشوري، رعايت كنند.
تغذيه انحصاري با شيرمادر يكي ديگر از طرح هايي است كه در دولت نهم و دهم براي ارتقاي سلامت كودكان مدنظر قرار گرفته است.
بر اساس آخرين مطالعه ملي، تغذيه انحصاري با شير مادر در كشور ۱/۵۳ درصد است كه نسبت به شاخص ۲۳ درصد در سال ۸۴، بيش از صد درصد رشد يافته است.
افزوده شدن مرخصي پس از زايمان از چهار ماه به شش ماه در سال ۸۶ و افزايش مجدد آن به ۹ ماه در سال جاري از ديگر مصوباتي بود كه با تلاش دولت نهم و دهم محقق شد تا مادران براي تغذيه انحصاري با شير مادر و مراقبت هاي بيشتر از كودك خود فرصت بيشتري داشته باشند.
برنامه مراقبت ادغام يافته كودك سالم نيز در سال ۸۷ تدوين و طي سه سال اصلاح شد. تغذيه با شير مادر، پايش رشد، تكامل اجتماعي، پايش شنوايي و بينايي و آموزش سوانح از جمله موضوعات برنامه كودك سالم است.
پيش نويس سند ملي رشد و تكامل همه جانبه كودك نيز سال گذشته در كشور تهيه و رونمايي شد.
تكامل همه جانبه كودك تمام ابعاد مرتبط به تكامل او از جمله تغذيه، آموزش و رشد عواطف را در برمي گيرد.
اصول برنامه رشد و تكامل همه جانبه كودكان بر محورهاي عدالت، توانمندسازي جامعه، مشاركت همگاني، همكاري بين بخشي و ادغام خدمات و مراقبت هاي كودكان استوار است.
همچنين شاخص هاي ديگري مربوط به سلامت كودكان مانند كم وزني، كوتاه قدي و لاغري كه در سال ۷۴ به ترتيب، ۱۹، ۲۵ و هشت درصد بود در دولت نهم و دهم به پنج ، ۹ و چهار درصد كاهش يافت.
دولت نهم و دهم علاوه بر اجراي برنامه هاي متعدد براي كودكان قبل از سنين مدرسه براي كودكان در سنين مدرسه نيز برنامه هاي متعددي اجرا كرد كه راه اندازي و توسعه مدارس مروج سلامت از شاخص ترين اين برنامه ها به شمار مي رود.
طبق آمار هم اكنون، بيش از ۱۲ ميليون دانش آموز در كشور در مقاطع گوناگون، به تحصيل اشتغال دارند.
ميانگين پوشش خدمات سلامت براي اين جمعيت به تفكيك براي دانش آموزان دبيرستاني
۷/۹۱ درصد، براي دانش آموزان اول راهنمايي ۴/۹۱ درصد و براي دانش آموزان اول ابتدايي، ۹۸ درصد است. در مجموع ميانگين پوشش خدمات سلامت براي دانش آموزان تمام پايه هاي تحصيلي، بيش از ۹۴ درصد است.
قرار است هشت هزار مدرسه مروج سلامت به مدارس كشور افزوده شود كه با اضافه شدن اين مدارس، تعداد مدارس مروج سلامت در كشور به۲۱ هزار و ۲۰۰ مدرسه مي رسد.
مدارس مروج سلامت مدارسي هستند كه استانداردهاي خاصي در رابطه با سلامت و ايمني در آنها رعايت مي شود بطور مثال بوفه آنها بايد مطابق استانداردهاي وزارت بهداشت، فعاليت كند.
فاصله مناسب سرويس بهداشتي از آب خوري ها، تميز بودن مستمر سرويس هاي بهداشتي و داشتن صابون مايع براي دانش آموزان از استانداردهاي مدارس مروج سلامت است.
همچنين در اينگونه مدارس، سلامت روان كودكان بطور منظم كنترل مي شود و شناسايي اختلال رواني ، ارجاع به موقع و مشاوره به هنگام با كودكان و والدين در اين مدارس برقرار است.
اجراي برنامه جامع آموزش سلامت در مدارس، ارائه خدمات باليني در مدارس، تحرك فيزيكي و فعاليت بدني، سلامت در محيط مدارس، بهبود تغذيه در مدارس، ارتقاي سلامت كاركنان مدارس، خدمات سلامت روان و مشاوره‌اي در مدارس و مشاركت دانش‌آموزان و والدين در ارتقاي برنامه سلامت از محورهاي طرح مدارس مروج سلامت به شمار مي‌رود.
تلاش هاي دولت نهم و دهم در حفظ سلامت كودكان موجب شده است تا ايران از نظر ارتقاي همه جانبه كودكان از ديگر كشورهاي منطقه جلوتر باشد به آن معنا كه به بقاي كودكان توجه كرده تا كودكان بيشتري زنده بمانند و پس از آن نيز تلاش مي شود از حداكثر تكامل برخوردار شوند.