افتتاح نخستین پایگاه مراقبت های فضایی جمهوری اسلامی ایران که توسط متخصصان متعهد ایرانی در عرصه دفاعی طراحی و ساخته شد، گام بلند دیگری از سوی ایرانیان برای دستیابی به قله های علم و دانش و رسیدن به «ثریا» بود.

وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در زمینه های فناوری با بکارگیری متخصصان و دانشمندان مختلف دانشگاه‌های کشور توانست در زمینه های مختلف از جمله فضایی دستاوردهای شگرفی داشته باشد.مسوولیت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در دولت نهم بر عهده سردار سرتیپ پاسدار «مصطفی محمدنجار» بود ولی در دولت دهم با رفتن محمدنجار به وزارت کشور، رییس جمهوری سردار سرتیپ پاسدار «احمد وحیدی» که در دولت قبل جانشین وزیر بود را برای تصدی پست وزارت به مجلس معرفی کرد و نمایندگان مجلس هشتم با اکثریت مطلق آرا، این مسوولیت را به وی واگذار کردند.
وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مسوول برنامه‌ریزی، هماهنگی، پشتیبانی و توسعه توان دفاعی نیروهای مسلح است که البته مهمترین وزارتخانه دولت های نهم و دهم نیز بود به شکلی که بسیاری از دستاوردهای بزرگ دولت توسط این وزارتخانه به دست آمده است.
البته وظیفه ذاتی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تجهیز نیروهای دفاعی برای مقابله با تهدیدات احتمالی ‌است، اما در تمامی زمینه های صنعتی از هوافضا گرفته تا مسکن مهر حضور داشت و توانست بسیاری از پروژه های علمی و دستاوردهای مهم دولت های نهم و دهم را محقق کند.
وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح دارای چندین سازمان زیر مجموعه است که هرکدام مسوولیت اجرای پروژهای خاصی را برعهده دارد.
در اولین بخش از معرفی دستاوردهای دولت در حوزه وزارت دفاع به بخش فضایی می پردازیم.
یکی از این دستاوردهای مهم، ساخت و پرتاب ماهواره و اولین موجود زنده به فضا بود.
افتتاح نخستین پایگاه مراقبت های فضایی جمهوری اسلامی ایران که توسط متخصصان متعهد ایرانی در عرصه دفاعی طراحی و ساخته شد، گام بلند دیگری از سوی ایرانیان برای دستیابی به قله های علم و دانش و رسیدن به «ثریا» بود.
این پایگاه با حضور دکتر «محمود احمدی نژاد» رییس جمهوری و سردار سرتیپ پاسدار «احمد وحیدی» وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ، جمعی از مقامات لشکری و کشوری و متخصصان عرصه هوافضای کشور خرداد ماه امسال افتتاح شد.
ورود جمهوری اسلامی ایران به باشگاه کشورهای فضایی برغم تمامی تحریم های ناعادلانه کشورهای غربی و در صدر آنها آمریکا، برای اولین بار در آبان ماه سال 1384 با پرتاب موفقیت آمیز ماهواره سینا 1 انجام شد.
ماهواره «سینا 1» نخستین ماهواره ایرانی بود که به سفارش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اطلاعات و موسسه مهندسی نقشه برداری در شرکت «پالیوت» واقع در شهر اُمسک روسیه طراحی و ساخته شد.
این ماهواره 30 دقیقه پس از پرتاب توانست با موفقیت در مدار و ارتفاع 700 کیلومتری زمین قرار گیرد.
ماهواره سینا 1 دارای دو دوربین با رزولوشن 50 متر و 250 متر است و با دور تناوب 98 دقیقه، در یک روز 14 بار زمین را دور می زند.
پرتاب موفقیت آمیز ماهواره سینا توسط موشک ماهواره بر کاسموس «ام 3» به بحث هایی که درباره بازپس گیری مدار اختصاصی ایران در فضا مطرح می شد، پایان داد.
همراه ماهواره سینا هفت ماهواره دیگر هم توسط موشک روسی کاسموس به فضا فرستاده شد، اما کنترل آن تا امروز به دلیل نبود پایگاهی برای مراقبت از ماهواره ها به ایران سپرده نشده است، ولی با توجه به این که نیاز به پایداری آن در فضا احساس می شود، بزودی کنترل آن با ساخت اولین پایگاه جامع رصد و مراقبت فضایی به متخصصان کشورمان سپرده خواهد شد.
ماموریت ماهواره سینا 1 برای سنجش از دور، دریافت، ذخیره و ارسال داده های مخابراتی است که بخش سنجش از دور در موارد کشاورزی، تشخیص پوشش زمین از نظر گیاهی، تغییرات ژئولوژیک مانند سیل و آتشفشان و غیره کاربرد خواهد داشت.
تبادل اطلاعات میان کاربران زمینی و ارایه سرویس های پست الکترونیک و انتقال فایل نیز از جمله کاربردهای محموله مخابراتی سینا به شمار می رفت.
البته تاکنون به دلیل آن که کنترل آن به ایران سپرده نشده است، بهره وری آن نیز آغاز نشده است که با افتتاح مرکز مراقبت های فضایی بزودی این اتفاق خواهد افتاد.
در این میان ایران تلاش خود را برای طرحی و تولید ماهواره های مختلف و حضور در فضا کاهش نداده و به فکر طراحی و ساخت ماهواره های متفاوت و با تکنولوژهای نوین افتاده است.
در دولت هشتم برای صرفه جویی در هزینه ها، پرتاب و ارسال ماهواره های ایرانی به کشورهای دیگری همانند ایتالیا، چین و تایلند سپرده شد.
ماهواره هایی مانند زهره که شروع پروژه آن همچون نیروگاه اتمی بوشهر قبل از انقلاب آغاز شده بود، پس از استقرار جمهوری اسلامی ادامه یافت، اما به همان دلایلی که پروژه بوشهر تعطیل شد، این پروژه فضایی نیز به اجبار تعلیق شد تا پس از پایان جنگ تحمیلی و در دهه 70، نظام اسلامی تصمیم گرفت که دوباره این پروژه را با نام مصباح در سال 75 ادامه دهد.
پروژه ساخت ماهواره مصباح توسط سازمان‏‎ ‎پژوهش های علمی و صنعتی ایران وابسته به ‏وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و یک شرکت ایتالیایی در سال 1377آغاز شد.
موافقتنامه ساخت ماهواره مصباح در سال 1376 میان وزارتخانه های علوم و ارتباطات به امضا رسید و ساخت نمونه آزمایشگاهی این ماهواره طی سال های 1378 تا 1380 با همکاری سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران و مرکز تحقیقات مخابرات انجام شد.
ساخت مدل مهندسی و فضایی ماهواره مصباح نیز با همکاری یک شرکت ایتالیایی توسط نیروهای متخصص داخلی انجام شده است.
ماهواره مصباح از نوع ماهواره های مدار پایین بوده و قرار است از آن برای فعالیت های علمی، تحقیقاتی و آموزشی استفاده شود.
شناسایی منابع آبی، خاکی، معدنی، هواشناسی، کنترل شبکه های آب، برق، نفت و گاز و کمک رسانی در حوادث غیرمترقبه از جمله اهداف ساخت ماهواره مصباح است.
ماهواره مصباح در مرداد 1384 با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت هشتم رونمایی و اعلام شد که تا پایان تابستان همان سال به فضا فرستاده خواهد شد اما هنوز به فضا پرتاب نشده، زیرا پس اعمال تحریم های کشورهای غربی علیه کشورمان این پروژه نیز، سرنوشت مبهمی یافته است.
هزینه ساخت ماهواره مصباح حدود یکصد میلیارد ریال در دولت هشتم اعلام شد.
پروژه مصباح دو که از نوع ماهواره های مخابراتی است در باند UHF کار می کند. ماموریت این ماهواره شامل ذخیره و انتقال اطلاعات (Store and Forward)، جمع آوری و پخش داده ها روی مناطق وسیع و پراکنده (Data Collection System DCS)، سنجش از دور (Remote Sensing) و ناوبری (Navigation) است.
ماهواره مصباح دو با جرم هفتاد کیلوگرم و ابعاد هفتاد*پنجاه*پنجاه سانتیمتر مکعب، دارای مداری از نوع خورشید آهنگ و ارتفاع پانزده +هفتصد کیلومتر و زاویه میل یک دهم ± نود و هشت و دو دهم درجه بوده و طول عمر آن سه سال پیش بینی شده است.
هدف از توسعه طرح مصباح دو، کسب دانش فنی طراحی، تحلیل، ساخت و آزمایش ماهواره به صورت بومی، دستیابی به فضا از طریق طراحی و پرتاب یک ماهواره نزدیک به زمین به منظور جمع آوری، بازیابی و پردازش، ضبط و ارسال مجدد داده ها و ایجاد یک شبکه ارتباطاتی ماهواره برای ارتباط با کاربران در مناطق دورافتاده ایران با دیگر نواحی جغرافیایی دنیا است.
خدماتی که متناسب با نیاز کاربران می توان از طریق ماهواره مصباح دو ارایه کرد شامل سرویس کاربران ثابت (Fixed User Terminal) و سرویس جمع آوری داده (Data Collection) بوده و در زمینه های گوناگون قابل پیاده سازی است.
پس از اعمال تحریم ها و تصمیم کشورمان برای ورود به فناوری جدید در دنیا و استفاده از تمامی ظرفیت های کشور در دولت های نهم و دهم ماهواره امید توسط متخصصان داخلی طراحی و ساخته شد.
ماهواره امید ، نخستین ماهواره ساخت ایران است که تمام تجهیزاتش در سازمان فضایی ایران طراحی و تولید شده است.
ساخت ماهواره ­ تحقیقاتی «امید» از پانزدهم اسفند 1384 آغاز و طی دو سال آماده انجام تست های مشترک شد.
ماهواره ­ی «امید» بامداد پانزدهم بهمن 1387 و در سی امین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به دستور دکتر محمود احمدی نژاد رییس جمهوری اسلامی ایران و در دولت نهم در مدار فضا قرار گرفت و سازمان فضایی آمریکا (ناسا) در بیانیه ای تایید کرد که این پرتاب موفقیت آمیز بوده است.
به این ترتیب ایران به همراه کشورهای شوروی، آمریکا، فرانسه، ژاپن، چین، بریتانیا، هند، رژیم اشغالگر قدس و اوکراین در باشگاه فضایی ها قرار گرفت.
امید، ماهواره ای مخابراتی بود که دارای کنترل حرارت پسیو و در هر بیست و چهار ساعت ، پانزده بار به دور زمین می چرخید و گزارش های دورسنجی به مرکز فضایی در ایران می فرستاد.
این ماهواره همچنین دو باند بسامد و هشت آنتن برای ارسال اطلاعات داشت که در هر بار چرخش، دو بار توسط ایستگاه های زمینی کنترل و هدایت می شد.
ماهواره امید از نوع ماهواره سبک بود و توسط ماهواره بر «سفیر دو» در مدار قرار گرفت.
این ماهواره با هدف برقراری ارتباطات متقابل ماهواره و ایستگاه زمینی، تعیین مشخصات مداری و دورسنجی مشخصات زیرسامانه ها ، در مدار زمین قرار داده شد.
این ماهواره که در ارتفاع دویست و چهل و شش تا سیصد و هفتاد و هفت کیلومتری زمین و در داخل جو قرار داشت، براساس برنامه ریزی که برای آن صورت گرفته بود، پس از مدتی در اثر جاذبه زمین انرژی خود را از داده و سقوط کرد.
نیویورک تایمز در این زمینه طی گزارشی نوشت که پرتاب ماهواره امید فقط یک پیشرفت نمادین بود، چرا که ماهواره بسیار کوچک است اما این عمل اشارات نظامی بالقوه ای در پی داشته است.
این روزنامه همچنین به نقل از جفری فوردن از موسسه فناوری ماساچوست نوشت: ایران با وجود رویارویی و مخالفت جهانی و تحریم های متعدد، به جمع کشورهای دارای فناوری ماهواره منحصر بفرد پیوست و حرکت ایران در این زمینه یک شاهکار تکنولوژیکی محسوب می شود.
البته همانگونه که رییس سازمان فضایی کشور اعلام کرده است در آینده وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح طراحی و ساخت ماهواره های دیگر را در دستور کار دارد.
«حمید فاضلی» پیشتر در گفت و گویی اعلام کرد که از چند سال قبل برنامه گسترده ای را برای طراحی، ساخت و پرتاب ماهواره مخابراتی به نام « قائم » دنبال می کنیم و پیش بینی شده است که این ماهواره دارای 12 ترنسپوندر محموله مخابراتی باشد و در یکی از موقعیت های مداری ایران استقرار یابد.
فاضلی گفت که برای رسیدن به چنین هدفی همزمان باید برای توسعه حامل های خود اقدام کنیم تا بتوانیم ماهواره ای به وزن بیش از یک تن را به موقعیتی در مدار حدود 36 هزار کیلومتری برسانیم. همچنین پایگاه ملی پرتاب باید در جنوبی ترین نقاط جنوب شرق کشور احداث شود.
وی با اعلام ارسال ماهواره تمام عیار مخابراتی تا پنج سال آینده ادامه داد: با توجه به تاکیدات رییس جمهوری، برنامه ای کوتاه تر را طراحی کردیم که قادر خواهیم بود تا 5 سال آینده ماهواره مخابراتی تمام عیار ایرانی را در موقعیت مداری که در حال ثبت آن در آی تی یو هستیم، مستقر کنیم.
رئیس سازمان فضایی در پاسخ به این سووال که آیا این ماهواره قادر به پوشش شبکه های ماهواره ای ایرانی خواهد بود یا نه؟، اظهارداشت: بله این ماهواره می تواند پوشش های خوبی را برای برنامه های رادیو و تلویزیون ایجاد کند.
فاضلی با بیان این که ماهواره ایران ست - 1 برای دو ساعت پخش برنامه در روز برنامه ریزی شده است، تاکید کرد که ما در نقشه راهی که برای دستیابی به ماهواره مخابراتی مدار ژئو ترسیم کرده ایم، طی دو سال و نیم آینده نقطه میانی دستیابی به ماهواره مخابراتی را خواهیم داشت و این نقطه میانی را از طریق پرتاب ماهواره ایران ست-1 باهدف توسعه فناوری های اصلی انجام خواهیم داد.
فاضلی افزود: ماهواره ایران ست-1 که با هدف توسعه فناوری انتقال مداری و مقابله با تشعشعات فضایی طراحی و تولید شده 70 کیلوگرم وزن دارد و قابلیت پوشش دهی آن در اولین گام روزانه حداقل دو ساعت خواهد بود.
وی ادامه داد: پرتاب این ماهواره ابتدا توسط ماهواره بر سیمرغ تا ارتفاع 250 کیلومتری یعنی مدار پارکینگ انجام خواهد شد و سپس در دل خود این ماهواره یک رانشگر گاز سرد وجود دارد و با تغییر شیب مداری 10 درجه به ارتفاع 11 هزار کیلومتری خواهد رسید.
فاضلی خاطرنشان کرد: این ماهواره در این ارتفاع می تواند دو ساعت در روز برنامه تلویزیونی پخش کند و پیش بینی ما این است که این پرتاب از پایگاه امام خمینی (ره) در سمنان انجام شود.
رئیس سازمان فضایی کشور گفت: ماهواره ایران ست-1 هنوز ظرفیت ها و قابلیت های خود را پیدا نکرده است، اما در این مسیر این قدم اول ما خواهد بود و در گام بعدی که در سال 1396 محقق خواهد شد، ماهواره ایران ست- 2 را به فضا پرتاب خواهیم کرد، که ماموریت آن تثبیت فناوری ها و سیستم ها و انجام آزمایشی ماهواره اصلی ژئو خواهد بود.
فاضلی ادامه داد: این ماهواره توسط ماهواره بر «سریر» که بعد از ماهواره بر سیمرغ طی 4 سال آینده توسعه خواهد یافت به فضا پرتاب خواهد شد، و وزن آن 50 کیلوگرم و جهت انجام ارتباطات مخابراتی آزمایشی، دارای حداقل یک ترنسپوندر در باند KU خواهد بود.
وی ادامه داد: این ماهواره می تواند ساعات بیشتری از پخش تلویزیونی را پوشش دهد. یک سال بعد از آن هم نسخه نهایی ایران ست به مدار ژئو پرتاب خواهد شد که دارای 2 ترنسپوندر خواهد بود و می تواند 5 شبکه تلویزیونی را تحت پوشش تمام وقت خود قرار دهد.
فاضلی گفت: این نخستین ماهواره حرفه ای ایرانی خواهد بود که از تمام قابلیت های یک ماهواره مخابراتی برخوردار است و به این ترتیب ما تمام دانش فنی مربوط به پرتاب ماهواره و پخش برنامه از طریق آن را خواهیم داشت و بعد از آن تلاش ما معطوف به توسعه حامل های سنگین تر خواهد شد که بتواند ماهواره هایی در حد یک تن را با نیروی پیشران بیشتر آماده کنیم.
رییس مرکز فضایی کشور با اشاره به ماهواره هایی که تاکنون در ایران طراحی و تولید شده است، گفت: در ماهواره های امید، رصد، نوید، ناهید و فجر از هیچ کشوری کمک فنی نگرفتیم و همه آنها را با فکر و ظرفیت های دانشمندان و نخبگان ایرانی و مراکز تحقیقاتی ایران انجام دادیم.
فاضلی با بیان این که سازمان فضایی ایران اکنون در شرایط ایده آلی قرار دارد، افزود: اکنون در حال تکمیل یک برنامه عظیم ملی برای اعزام انسان به فضا هستیم، که در سال های آینده در پرتاب زیرمداری مانند میمون که در زیر مدار پرتاب شد، انسان را به زیر مدار پرتاب و بازیابی خواهیم کرد.
وی یادآورشد: در بحث ماهواره های مخابراتی و سنجشی نیز فعالیت های خوبی را آغاز کردیم که این موضوع با سرعت پیگیری می شود، تاکنون برای ارسال ماهواره های تحقیقاتی امید، رصد و نوید اقدام کرده ایم و با همکاری دانشگاه ها و مراکز فناوری که توانستیم زیرساخت های فناوری آن را در این پرتاب ها به دست آوریم.
فاضلی تصریح کرد: این پرتاب در مدار لئو بود، اما برنامه داریم به ارتفاعات بالاتر و ماهواره های سنگین تر و همچنین ماهواره برهایی با قابلیت های بیشتر دست پیدا کنیم.
رییس سازمان فضایی ایران درباره ماهواره های فجر و سیمرغ گفت: فجر یک ماهواره تحقیقاتی است و ما در حال نزدیک شدن به یک ماهواره کاربردی و عملیاتی هستیم و قرار است «سفیر فجر» توسط ماهواره بر سفیر یک بی، به فضا پرتاب شود.
فاضلی ادامه داد: این ماهواره می تواند تصاویر را از زمین دریافت و مخابره کند؛ همچنین می تواند در بالاترین مدار خود که چهارصد کیلومتر است مانور مداری انجام دهد و مدارش را از شکل بیضوی به دایره تبدیل کند، که در چنین صورتی عمر ماهواره در مدار دایره ای به یک و نیم سال افزایش می یابد.
وی تاکید کرد: در سال جاری ماهواره بر سیمرغ را به کار خواهیم گرفت، اکنون مراحل آزمایشی و تکمیل شدن ایستگاه های زمینی آن را انجام می دهیم و نخستین پرتاب هایش را سال آینده انجام خواهیم داد.
فاضلی گفت: این ماهواره بر قادر خواهد بود محموله هایی تا وزن یکصد کیلوگرم را تا ارتفاع 500 کیلومتری مدار کره زمین ارسال و در مدار تزریق کند.
وی افزود: بر این اساس قادر خواهیم بود ماهواره های سنگین تر با طول عمر بیشتر (3 تا 5 سال) را به فضا پرتاب کنیم، در چنین حالتی می توانیم یک ماهواره تمام عیار سنجشی به فضا بفرستیم که قابلیت تصویربرداری، فیلمبرداری، هواشناسی و کاربردهای آموزشی، پزشکی از راه دور، مدیریت بحران ها و حوادث غیرمترقبه را داشته باشد.
فاضلی گفت: ماهواره هایی که قرار است در آینده توسط ماهواره بر سیمرغ به هوا پرتب شوند شامل طلوع، ظفر، مصباح و ماهواره دانشجویی دانشگاه امیر کبیر خواهد بود.

**ماهواره برها
کاوشگر یک اولین پرتابه ( موشک ) فضایی ماهواره بر ایرانی است که ماموریت حمل ماهواره به فضا را برعهده دارد و در پانزدهم بهمن هشتاد و شش پرتاب شد.
کاوشگر یک نمونه اولیه ماهواره بر سفیر است و با ساخت و پرتاب آن، ایران یازدهمین کشوری است که توانمندی ساخت ارسال کننده های ماهواره به فضا را پیدا کرد.
کاوشگر یک ، پرتابه ای دو مرحله ای است که در مرحله نخست موشک یکصد ثانیه پس از پرتاب از آن جدا شد و با چتر نجات به زمین فرود آمده و مرحله دوم آن تا ارتفاع دویست کیلومتری بالا رفته، پس از گردآوری و ذخیره داده های هواشناسی و امواج الکترومغناطیسی در مسیر خود، با چتر نجات بر زمین فرود آمد.
پرتاب کاوشگر یک، یک مرحله ای از اقداماتی است که جهت انجام آزمایش های محیطی در شرایط کارکرد ماهواره امید انجام شد تا از این طریق مشخص شود که بخش حمل ماهواره به فضا، کار خود را به درستی انجام می دهد.
هدف از پرتاب کاوشگر یک آزمایش کردن کارکرد مطلوب آن در حمل ماهواره و وضعیت زیر سیستم های ماهواره در شتاب بالا، شرایط دما و خلا بود.
کاوشگر یک، شامل یک محموله زیرمداری بود که سر راکت به هنگام بالا رفتن و قرارگرفتن در زیر مدار از راکت اصلی جدا شد و بعد از پانزده دقیقه به وسیله چتر نجات فرود آمد.
مدت زمانی که این محموله مداری در مدار قرار می گیرد، باعث می شود تا اطلاعات لازم و مورد نیاز اعم از اتمسفر و آب و هوای جوی دریافت و به پایین منتقل شود. کاوشگر1 با موفقیت توانست بعد از این زمان با اطلاعات لازم به سلامت به زمین فرود آید.
در طرح اولیه، کاوشگر یک در نهایت بین دویست تا دویست و پنجاه کیلومتر از زمین فاصله پیش بینی شد، اما ماهواره امید در فاصله ششصد و پنجاه کیلومتری زمین مستقر شد که این فاصله، نقطه حضیض (حداکثر) مدار است.
مدار به شکل بیضوی است که سطحی از آن نزدیک به زمین و سطحی دیگر در ارتفاع دورتری از زمین قرار دارد.
ماهواره بر سفیر امید نام ماهواره بری بود که ماموریت حمل ماهواره امید را برعهده داشت. این موشک یک ماهواره بر سبک بود که می توانست ماهواره های سبک را در مدار پایین (LEO )قرار دهد. این ماهواره بر طولی حدود 22 متر و قطری برابر 1.52 متر دارد که وزن آن بیش از 26 تن است.
موشک سفیر موشکی سه مرحله ای است که مرحله 1و2 سوخت مایع و مرحله سوم سوخت جامد که ماهواره را در مدار به حرکت در می آورد می باشد.
البته موشک سفیر امید که 26 مرداد ماه 1387 پرتاب شد به دلیل عدم وجود ماهواره، فاقد مرحله سوم بود.
برای ساخت این ماهواره بر، به صورت همزمان تمام زیر مجموعه های این سیستم طراحی و به تولید انبوه رسیده است.
پس از این بود که ایران توانست برای اولین بار موجود زنده را به فضا بفرستد.
کاوشگر پیشگام نام دیگر کاوشگرپنج (پنجمین کاوشگر تحقیقاتی با ماموریت موفق) ایران است که با استفاده از موشک تغییر یافته زلزال همانند کاوشگر چهار در نیمروز نهم بهمن 1391 یک میمون نر سه ساله از گونه رزوس را در سفری شانزده دقیقه ای از پایگاه فضایی سمنان به ماموریت زیرمداری ارسال کرد.
ایران اعلام کرد که این کاوشگر پس از طی مراحل پیش بینی شده و رسیدن به سرعت، شتاب و ارتفاع تا یکصد و بیست کیلومتری از سطح زمین، بار دیگر به زمین بازگشت و موجود زنده آن با موفقیت بازیابی شد. این موضوع نیز یکی از دستاوردهای مهم و گام های بلند ایرانیان برای دست یابی به فضا بوده است.

**سامانه ­های مراقبت فضایی ایران
ایستگاه هدایت و کنترل ماهواره در مدار ارتفاع پایین نیز وظیفه تعیین موقعیت ماهواره در مدار را بر عهده داشته و ارتباط رادیویی با ماهواره برقرار می کند و فرمان های کنترلی را به ماهواره ارسال نموده و پاسخ آن را دریافت می کند.
پیشتر وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح کشورمان در حاشیه مسابقات قرآنی نیروهای مسلح به خبرنگاران گفته بود که اولین پایگاه مراقبت فضایی کشور بزودی افتتاح می شود.
افتتاح نخستین مرکز جامع رصد و مراقبت فضایی جمهوری اسلامی ایران که به نام مبارک حضرت امام جعفر صادق(ع) نامگذاری شده است، گام بزرگ دیگر متخصصان ایرانی برای حضور فعال در عرصه فضا و دستیابی به علوم فضایی است.
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در مراسم افتتاح این مرکز که وظیفه کشف، رهگیری و ردیابی اجسام فضایی را بر عهده دارد،گفت: اطلاعات کسب شده از سامانه های رصد فضایی نه تنها برای ماهواره های خودی، بلکه به مدیریت ترافیک مداری برای دیگر کشورهای دارای ماهواره های فضایی نیز مفید خواهد بود.
سردار سرتیپ پاسدار احمد وحیدی افزود: با افتتاح این مرکز و براساس معاهدات بین المللی مختلف برای هماهنگی و تبادل داده های رصدی که وجود دارد، با دستیابی به داده های فضایی، ایران می تواند اطلاعات خود را با دیگر کشورها به اشتراک بگذارد و به این ترتیب در شبکه قرار گیرد.
سردار وحیدی، ردیابی راداری، ردیابی الکترواپتیکی و ردیابی رادیویی را سه روشی دانست که در این مرکز برای جست و جو و ردیابی اجسام فضایی به کار گرفته می شود.
وی با بیان این که تمامی داده های این سامانه رصدی به سالن فرماندهی و کنترل عملیات مراقبت فضایی منتقل می شود ادامه داده است که پس از دسته بندی، داده ها جمع آوری و فرآیند کشف و شناسایی اهداف فضایی آغاز می شود.
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با تاکید بر این که افتتاح این پایگاه، زنجیره فناوری فضایی در جمهوری اسلامی ایران تکمیل کرده است، گفت: احداث و بهره برداری از نخستین پایگاه رصد و مراقبت فضایی کشور حماسه فراموش نشدنی در عرصه علم و فناوری فضایی در کشورمان است.
رییس جمهوری اسلامی ایران نیز در مراسم افتتاح این مرکز فضایی با بیان این که امروز شاهد یک اتفاق بزرگ و پیشرفتی ارزشمند و خدمتی مفید به ملت ایران هستیم، گفت: توانمندی های ملت ایران در استفاده از ظرفیت های فضا گام به گام در حال کامل تر شدن است.
دکتر محمود احمدی نژاد خاطرنشان کرد: امروز شاهد افتتاح مرکزی هستیم که می تواند از یک فضای بسیار دور تمام پهنه آسمان را تحت نظر داشته باشد و در آینده شاهد مخابره و دریافت اطلاعات مربوط به فضا از طریق این مرکز خواهیم بود.
احمدی نژاد یادآور شد: این مرکز مهم به ما این امکان را می دهد تا محیط هایی فضایی را رصد و برنامه های لازم را برای استفاده از آن به درستی تنظیم کنیم.
وی افزود: پایگاه جامع رصد و مراقبت فضایی کشور دستاورد بسیار بزرگی است و ایران امروز از معدود کشورهایی است که این تجهیزات را در اختیار دارد.
پس همانگونه که عنوان شد چرخه فضایی کشورمان از انواع ماهواره ها، موشک های ماهواره بر و ایستگاه های زمینی تکمیل شده و این همه فقط با تلاش و اعتماد به متخصصان داخلی امکان پذیر شده است.
دولت های آینده کشورمان باید این موضوع را بخوبی بدانند که دولت های نهم و دهم سهم بسزایی در تکمیل زنجیره فضایی کشور ایفا کرده و آنچه که اکنون برای آنها به میراث باقی مانده از تلاش دولتمردان جمهوری اسلامی است که این حدیث نبوی را محقق کرده اند که «لو کان العلم منوطاً بالثّریّا لتناوله رجالٌ من فارس؛ اگر علم در ستاره ثریا باشد مردانی از فارس به آن دست خواهند یافت».