در گزارش نهایی کمیته تحقیق و تفحص که در واپسین روزهای مجلس هشتم به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ارائه شد، همه شائبه‌های مطروحه رد و اعلام شد که شورای عالی هیچگونه تخلف در زمینه مالی، مدعوین، حواشی همایش و خانه‌ ایرانیان نداشته است.

هم اکنون بیش از چهار میلیون ایرانی در خارج از کشور زندگی می‌کنند که تعدادشان حتی از جمعیت بعضی کشورهای همسایه مان هم بیشتر است، این تعداد البته ظرفیت‌های علمی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فناوری بسیاری دارند که به‌ویژه در شرایط حاضر یک فرصت طلایی برای کشورمان محسوب می‌شوند. شاید جالب باشد بدانید این جمعیت با بیش از دو هزار میلیارد دلار سرمایه از نظر سطح تحصیلی رتبه پنجم را در میان مهاجران جهان کسب کرده است و به علت درخشش در حوزه‌های مختلف علمی از اختراعات گرفته تا اکتشافات و فکر و اندیشه، توان اثرگذاری بالایی بر لایه‌های قدرت در کشورهای میزبان را دارند که حضور آنان در استراتژیک ترین نقاط و پروژه‌های جهان تنها گوشه‌ای از توانمندی آنهاست. در همین زمینه با میثم طاهری، سرپرست دبیرخانه شورای عالی ایرانیان مقیم خارج به گفت‌وگو نشستیم.
آقای طاهری! به نظر شما هم‌اکنون بالاترین سرمایه ایرانیان مقیم خارج از کشور چیست؟
به اعتقاد من بالاترین سرمایه ما در خصوص ایرانیان مقیم خارج، دلبستگی، پایبندی به باورهای مذهبی، اعتقاد راسخ و حس وطن دوستی و تعلق خاطر آنان به فرهنگ اسلامی – ایرانی است. مشارکت و حضور آنان در بسیاری از پروژه‌های حساس جمهوری اسلامی ایران و مخالفت بیشتر آنان با ضد انقلاب و طرح‌های استکبار جهانی که نمونه آن را هم در موضوع جعل نام «خلیج فارس» در نشریه ژئونشنال دیدید، نشان می‌دهد که آنان به عشق ایران زندگی می‌کنند و همواره دلشان برای ایران و ایرانی می‌تپد یا مثلاً در بحث حمایت از برنامه‌های هسته‌ای ایران، تعداد بسیاری از ایرانیان مقیم خارج برای شکستن تحریم‌های اقتصادی علیه ایران نه فقط اعلام آمادگی که بعضاً کمپین‌هایی را هم در اعتراض به سیاست دولت‌های انگلیس و کانادا برگزار کردند. خب همه این موارد نشان می‌دهد که اگر در عرصه دیپلماسی عمومی برنامه‌ریزی صحیحی انجام بگیرد، ایرانیان مقیم پشتوانه سودمندی برای کشور خواهند بود.
فکر می‌کنید هم‌اکنون مهمترین مشکل هموطنان مقیم خارج بیشتر در چه حوزه‌هایی است؟
طبیعتاً ایرانیان مقیم با مشکلات متعددی در زمینه‌های حقوقی و قضایی، دینی وشرعی، دور ماندن از فرهنگ و هویت اصیل به ویژه ناآشنایی به زبان فارسی در نسل‌های دوم و سوم و دسترسی به دستگاه‌های اجرایی برای پیگیری مشکلاتشان مواجه‌اند، اما با توجه به آنچه در مرکز شبانه‌روزی رسیدگی به امور ایرانیان خارج از کشور یا همان مرکز 2777 ثبت شده است، صرفاً نزدیک به2هزار پرونده در زمینه مسائل حقوقی و قضایی بوده که فقط تعداد 315 مورد آن به موضوع طلاق و تبعات ناشی از آن اختصاص داشته است. به طور حتم با توجه به بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای که مسأله ایرانیان مقیم خارج را «آبروی نظام» تعبیر و بر بسیج همه دیپلماسی بلکه بالاتر از دیپلماسی کشور برای دفاع از اتباع ایرانی بدون ملاحظه «انقلابی بودن یا نبودن» آنان تاکید و نیز در سیاست‌های ابلاغی برنامه پنجم توسعه، بر حفظ و تقویت هویت اسلامی- ایرانی و گسترش زبان فارسی در میان ایرانیان مقیم خارج از کشور، رهنمود داشته‌اند، دولت پس از انقلاب به فراخور شرایط‌های مختلفی که پیش آمده بر موضوع ساماندهی امور ایرانیان اهتمام داشته و از بدو تأسیس دفتر امور متخصصان ایرانی در نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل در سال 70 تا تشکیل شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور متشکل از 9 وزارتخانه، دو معاونت ریاست جمهوری، سازمان صدا و سیما، مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و فراکسیون امور ایرانیان مجلس شورای اسلامی در زیرمجموعه نهاد ریاست جمهوری در راستای پیوند با ایرانیان، تقویت هویت ایرانی- اسلامی و بسترسازی مشارکت هموطنان مقیم خارج در عرصه‌های سازندگی کشور، گام‌های اساسی را برداشته است.
شاید یکی از مباحث بحث برانگیز شورای عالی که البته در دوران خود، سر و صدای زیادی هم به پا کرد و حملات ناجوانمردانه‌ای را علیه شورا به راه انداخت همین موضوع برگزاری همایش ایرانیان در مرداد 89 بود، لطفاً کمی درباره این همایش توضیح دهید.
بله،این همایش با حضور بیش از 1200 نفر از متخصصان و نخبگان ایرانی مقیم خارج در مرداد ماه 89 برگزار شدکه البته بازتاب زیادی هم به‌دنبال داشت، اما متاسفانه با وجود دستاوردهای بسیار خوب و مطلوبی که به همراه داشت و توانست بارقه‌های امید را در دل ایرانیان مقیم خارج روشن کند از سوی بعضی محافل به چالش کشیده شد، در حالی که این همایش علاوه بر ایجاد زمینه اعتماد و اطمینان توانست بستر حضور و مشارکت هرچه بیشتر ایرانیان را هم فراهم کند. ما در هر صورت از نقد استقبال می‌کنیم، اما مسأله این است که بسیاری از نقدها مبتنی بر واقعیت نبود و به نوعی به اغراض سیاسی گروهی و شخصی آلوده شده بود. متاسفانه همین هجمه ها نه تنها موجب فرصت سوزی شد که در فرآیند همکاری ها و اعتمادسازی که ایجاد شده بود هم وقفه انداخت، به طوری که به دنبال تصویب طرح تحقیق و تفحص از شورای عالی امور ایرانیان در مجلس و قطع بودجه شورا در دو سال اخیر، فعالیت‌های شورای عالی تحت تاثیر قرارگرفت و در حقیقت موجب نگرانی بسیاری از ایرانیان مقیم خارج شد.
به طرح تحقیق و تفحص مجلس اشاره کردید، آیا در گزارش نهایی کمیته تحقیق و تفحص اتهامات شورا به اثبات رسید؟
خیر، در گزارش نهایی کمیته تحقیق و تفحص که در واپسین روزهای مجلس هشتم به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ارائه شد، همه شائبه‌های مطروحه رد و اعلام شد که شورای عالی هیچگونه تخلف در زمینه مالی، مدعوین، حواشی همایش و خانه‌ ایرانیان نداشته است و حتی کمیته تحقیق و تفحص بر مثبت بودن نقش شورای عالی و ضرورت تداوم فعالیت‌های آن، تقویت ارکان شورا، ضرورت اصلاح ساختار و حضور سه نفر نماینده از هریک از قوای مقننه و قضاییه در ترکیب شورای عالی، تصویب ساختار شورا در مجلس شورای اسلامی، لحاظ نقش نظارتی و کاربردی قوی برای آن و انجام فعالیت‌های راهبردی از سوی شورای عالی نظر قاطع خود را اعلام کرد. ما باید بدانیم که مسأله ایرانیان از مسائل اصلی نظام است و برنامه‌ریزی و مدیریت بهره‌گیری از فرصت ایرانیان خارج، نیازمند عزم ملی و همسویی و همکاری همه دستگاه‌های اجرایی است. به طور حتم توسعه پایدار کشور، بدون در نظر گرفتن هموطنان مقیم امکانپذیر نخواهد بود.
آیاساختاری مشابه شورای عالــــی که به دنبال جذب ســرمایه‌های معنـوی و مادی هموطنــان مقیم خارج‌شان باشد در کشورهای دیگر هم وجود دارد؟
بله، هم‌اکنون درکشورهای مختلف جهان مثل هند، چین، پاکستان، مراکش، امریکا و مالزی چنین ساختاری تعریف شده است تا علاوه بر اینکه ارتباط‌شان را با هموطنان خارج از کشورشان حفظ می‌کنند در جهت رفع مشکلات آنان نیز قدم بردارند، آنها حتی اقدام به برگزاری برنامه‌های آموزشی هدفمند نیز برای حفظ و تقویت هویت ملی می‌کنند که جالب توجه است. ما باید به این باور برسیم که هموطنان خارج از کشور به جز تعداد اندکی (شاید کمتر از 2درصد)، سفیران واقعی مردم ایران و نماینده فرهنگ و تمدن اسلامی- ایرانی در سراسر جهان و خط مقدم دفاع از کیان جمهوری اسلامی ایران و کم هزینه‌ترین سربازان نظام برای مبارزه و خنثی کردن توطئه‌ها، تبلیغات و شبیخون فرهنگی دشمن هستند.


هانیه نکویی