کلیات لایحه بودجه 92 در حالی در جلسه عصر امروز مجلس با رای اکثریت نمایندگان به تصویب رسید که پیش از این، کمیسیون تلفیق با آن مخالفت کرده بود، کوچک زاده ، نماینده تهران ایرادات قانونی بسیاری به این اقدام کمیسیون تلفیق وارد کرده است.

کوچک زاده معتقد است : بر اساس بند 3 ماده 186 آیین نامه داخلی که اشعار می دارد: "کمیسیون تلفیق موظف است حداکثر ظرف پانزده روز پس از پایان مهلت گزارش کمیسیون تخصصی، ضمن رسیدگی به گزارش کمیسیون های تخصصی گزارش نهایی خود را تنظیم و به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید. . ." حقی برای رد لایحه بودجه از طرف کمیسیون تلفیق در نظر گرفته نشده بلکه این کمیسیون موظف به رسیدگی به گزارش کمیسیون های تخصصی و رد یا قبول آنها بوده و موارد قبول شده را در لایحه تلفیق وارد و گزارش آن را به عنوان گزارش نهایی به مجلس برای تصمیم گیری ارئه می نماید.

متن کامل یادداشت کوچک زاده به شرح زیر است:

سخنی با مجلس
بسم الله الرحمن الرحیم

امام خمینی:

مجلس یک چیزى است که در رأس همه امورى که در کشور است واقع است. یعنى مجلس خوب همه چیز را خوب مى‏کند و مجلس بد همه چیز را بد مى‏کند. صحیفه امام ج‏18 ص 282

همکاران گرامی نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی

سلام علیکم

همانطور که مطلعید کمیسیون تلفیق مجلس کلیات لایحه بودجه سال 1392 را رد و آنرا برای بررسی به صحن مجلس ارسال و در دستور روز جاری (سه شنبه 27 فروردین) قرار گرفته است . متاسفانه سخنگوی محترم کمیسیون نیز در برنامه ای که از سیمای جمهوری اسلامی پخش شد اعلام نموده که در صورت رد کلیات در صحن، لایحه به دولت ارجاع داده خواهد شد!!!! اینجانب بدون آنکه قصد ورود به بحث در مورد ایرادات کمیسیون تلفیق به لایحه باشم ، این رای و تصمیم و اقدام کمیسیون را به شرحی که ذیلا به عرض خواهم رساند، واجد ایراداتی اساسی هم از نظر آیین نامه داخلی ،که هیئت رئیسه مجلس سوگند به اجرای بیطرفانه آن خورده اند، و هم از نظر منطقی می دانم که بدینوسیله به عرض شما و ملت شریف ایران می رسانم .

الف - ایرادات قانونی:

بر اساس بند 3 ماده 186 آیین نامه داخلی که اشعار می دارد: "کمیسیون تلفیق موظف است حداکثر ظرف پانزده روز پس از پایان مهلت گزارش کمیسیون تخصصی، ضمن رسیدگی به گزارش کمیسیون های تخصصی گزارش نهایی خود را تنظیم و به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید. . ." حقی برای رد لایحه بودجه از طرف کمیسیون تلفیق در نظر گرفته نشده بلکه این کمیسیون موظف به رسیدگی به گزارش کمیسیون های تخصصی و رد یا قبول آنها بوده و موارد قبول شده را در لایحه تلفیق وارد و گزارش آن را به عنوان گزارش نهایی به مجلس برای تصمیم گیری ارئه می نماید.

همچنین در تبصره 3 ماده 186 که اشعار می دارد" در صورت عدم تصویب کلیات لایحه بودجه، (در صحن) فقط برای یکبار موضوع به کمیسیون تلفیق ارجاع می شود تا حداکثر ظرف هفتاد و دو ساعت گزارش اصلاحی خود را به مجلس ارائه نماید" روشن می شود که نقش کمیسیون تلفیق، به هم آوردن و ترکیب نمودن (تلفیق) پیشنهادات کمیسیونهای تخصصی با اصل لایحه بودجه است به نحوی که مورد قبول صحن علنی مجلس قرار گیرد و نه اظهار نظر در مورد اصل لایحه! و صحن مجلس هم تنها یک بار حق رد گزارش کمیسیون تلفیق و ارجاع آن به کمیسیون را دارد و هیچ جا سخنی از ارجاع لایحه بودجه ،که ضروری قطعی اداره کشور است، به دولت به میان نیامده و کمیسیون هم باید گزارش خود را اصلاح و برای تصویب به مجلس باز گرداند.

نکته دیگر آنکه آنچه باید از طرف کمیسیون تلفیق به مجلس ارسال گردد "گزارش نهایی" این کمیسیون است که حاصل رسیدگی به گزارش کمیسیونهای تخصصی است (گزارشی که با صرف وقت 15 روزه 290 نماینده در کمیسیونها قبل از ارائه به کمیسیون تلفیق حاصل شده ) نه کنار گذاشتن گزارشات تهیه شده کمیسیونها و اظهار نظر غیر نهایی در مورد اصل لایحه بودجه! بدیهی است اگر چنین حقی برای کمیسیون تلفیق متصور بود قانون گذار باید رسیدگی کمیسیون تلفیق را بر بررسی کمیسیونهای تخصصی و تهیه و ارائه پیشنهاد به تلفیق مقدم می داشت نه آنکه هزاران نفر ساعت کار انجام شود بدون آنکه تلفیق نیازی به آن برای اظهار نظر خود داشته باشد!

همکاران ارجمند! بر اساس ماده 147 آیین نامه داخلی اگر لایحه ای توسط کمیسیونی رد شد بایگانی می شود مگر آنکه پس از چاپ و توزیع گزارش کمیسیون ظرف یک ماه دولت از هیات رئیسه درخواست کند تا در دستور کار مجلس قرار گیرد. آیا لایحه بودجه را می شود به بایگانی فرستاد؟ آیا این به بن بست کشاندن کشور نیست؟

در دستور قرار گرفتن کلیات لایحه بودجه و بحث و بررسی آن مستلزم رعایت بند ج ماده 112 آیین نامه است که بر اساس آن باید "پس از نطق رئیس جمهور، سخنگوی کمیسیون گزارش خود را ارائه می دهد و سپس حداکثر 10 نفر از نمایندگان به عنوان مخالف گزارش کمیسیون و 10 نفر به عنوان موافق گزارش کمیسیون . . . . . . صحبت می کنند . . . . " آیا برنامه کاری مجلس در روز جاری اینگونه تنظیم شده است؟ ضمن آنکه همانطور که در بالا اشاره شد بر اساس تبصره 3 ماده 186 اگر کلیات لایحه توسط صحن رد شود باید به کمیسیون ارجاع شود تا حداکثر پس از 72 ساعت کمیسیون اصلاحات لازم را به عمل آورده و آن را به صحن برگرداند و اگر کلیات به تصویب صحن برسد بر اساس بند 4 ماده 186 که اشعار می دارد: "در جلسه علنی، پس از رسیدگی به کلیات بودجه و تصویب آن ، به پیشنهاد های مربوط به درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار بودجه عمومی دولت رسیدگی و سقف آن به تصویب خواهد رسید. . . . " باید صحن وارد بحث جزئیات شده و دیگر راهکار قانونی برای برگشت به تلفیق وجود ندارد و عملا تمام زحمات کمیسیونهای تخصصی که حاصل زحمات عموم نمایندگان محترم است بدون بررسی و اظهار نظر تلفیق به بایگانی سپرده می شود!!!

ب- ایرادات منطقی

ارجاع لایحه ای که مجلس حق هرگونه دخل و تصرفی در آن را برای خود قائل است به چه منظور و هدف و منطقی صورت می گیرد؟ قطعا لایحه ای را که دولت به مجلس ارسال می کند از نظر خود دولت نیازی به حک و اصلاح ندارد ، پس آیا ارجاع آن به دولت نمی تواند موجب معطل ماندن کار بودجه کشور و ایجاد خلل در امور کشور و نظام و مردم گردد؟ نمایندگان مخالف شکل فعلی لایحه چه مانعی بر سر راه اصلاح و تغییر بودجه دارند؟ مگر در سالهای گذشته گاه حدود بیست بند لایحه ارسالی دولت پس از بررسی مجلس دارای صد و بیست بند نشد؟ مجلس که امکان و اختیار زیر و رو کردن بودجه را دارد از ارجاع لایحه به دولت چه هدفی را برآورده می کند که از دست خودش ساخته نیست؟

همکاران گرامی آیا می توان ترتیبی را که قانون گذار برای بررسی لایحه بودجه در ماده 186 آیین نامه ذکر نموده فاقد منطق دانست؟ پاسخ منفی است و قطعا بر ترتیب در نظر گرفته شده منطقی عقلایی حاکم است. در اینصورت آیا کمیسیون تلفیق مجاز است پس از هزاران ساعت کار کارشناسی کمیسیونهای تخصصی روی پیشنهادات انبوه نمایندگان همه این تلاشها را نادیده گرفته و به رد کلیات اصل لایحه بودجه بپردازد؟ در صورت جواز چنین امری چه ضرورتی داشت کمیسیون تلفیق قریب به چهل ؛ پنجاه روز صبر کند؟ این کمیسیون می توانست به محض وصول لایحه بودجه در 50 روز قبل کار خود را شروع و نسبت به کلیات اصل لایحه بودجه نظر رد خود را اعلام نماید تا اینهمه وقت مجلس و نمایندگان ملت تلف نشود!

همکاران ارجمند امیدوارم با پای بندی به آیین نامه و منطق، امروز اجازه طرح خلاف آیین نامه گزارش غیر قانونی کمیسیون تلفیق را ندهید و مجلس را از ورود به مسیری که حاصلی جز معطل گذاشتن کار موکلین ومردم نجیب ندارد حفظ نمایید.

لازم به ذکر است که پس از تهیه این مطلب مطلع شدم معاونت محترم قوانین مجلس نیز طی نامه ای به ریاست مجلس ماجرای رخ داده را خلاف مواد مختلف آیین نامه دانسته و پیشنهاد بازگشت لایحه به کمیسیون تلفیق برای انجام وظیفه قانونی را داده اند که انشاالله آن نامه نیز برای اطلاع شما همکارات تکثیر و توزیع گردد.

والسلام علیکم و رحمه الله