توافق هسته‌ای

وزیر خارجه آمریکا می‌گوید ایران دو سوم سانتریفیوژ‌های خود را کاهش داده و با انتقال اورانیوم غنی شده به خارج از کشور اکنون سطح ذخایر این کشور به اندازه دو درصد قبل از انعقاد توافق هسته ای برجام است.ایران اکنون به همه غنی سازی اورانیوم در تاسیسات فردو خاتمه داده است و همه سانتریفوژهای مربوطه را غیرفعال کرده است و همه مواد شکافت پذیر را از این سایت برداشته است.

بر اساس برجام و فرمان رهبر معظم انقلاب، لازم بود خروج قلب رآکتور اراک پس از امضاء چند قرار داد با طرف خارجي و تعيين شرح وظايف آنها بصورت ريز و جزئي و همچنین نحوه پرداخت هزنیه ها باشد که اين اتفاق نيافتاده و اين سوال را به وجود آورده است که آيا طرف مقابل نسبت به اين تعهد خود سر باز زده است؟ آنچه روشن است این نکته مهم است که به علت عجلسه سرسام آور دولت در تعطیلی تاسیسات هسته ای کشور، رآکتور اراک بدون وجود قرارداد اجرایی با طرف خارجی، اکنون از کار افتاده و قلب آن با بتن پر شده است. 

وزير امور خارجه آمريكا با همتاي ايراني خودش تماس گرفته و بعد از اين تماس گفته كه اجراي توافق جامع هسته‌اي (برجام) به زودي آغاز خواهد شد ولي كنگره امريكا در حال تدوين طرحي است كه در صورت تأييد نهايي، نقض بخشي از تعهدات برجامي امريكاست؛ موضوعي كه حتي برخي نمايندگان كنگره امريكا نيز درباره آن هشدار داده و گفته‌اند چنين طرحي تخريب برجام است.

منتقدان روند توافق هسته‌ای پیش از این بارها تاکید کردند که اقدامات نقد دولت ایران در مقابل وعده‌های نسیه طرف مقابل، جز خالی کردن دست ایران از توانایی‌های استراتژیک، ماحصل دیگری نخواهد داشت. در هفته‌های اخیر، آمریکا ضمن نقض صریح مفاد برجام، فاز جدید بهانه‌جویی با موضوع موشک‌های بالستیک ایران کلید زده است.

پایگاه خبری اینترنشنال بیزینس‌تایمز نوشت: هنوز مشخص نیست که طرفین توافق چه زمانی روز اجرای توافق هسته‌ای را اعلام می‌کنند. مقامات آمریکایی می‌گویند که این زمان ممکن است در ماه ژانویه باشد اما اگر ایران بخواهد بدون بسته شدن پی ام دی به جلو حرکت کند روز اجرای توافق ممکن است به تاخیر بیافتد.

وزارت امور خارجه  آمریکا در پاسخ به نامه ی پامپیو مطالبی را عنوان می کند که زنگ خطر را به صدا در می آورد: ”این توافق یک پیمان یا معاهده ی اجرایی و حتی یک سند امضا شده نیست. بلکه صرفا منعکس کننده ی تعهدات سیاسی فی مابین ایران و 5+1 است.”... موفقیت در برجام به این بستگی ندارد که آیا با امضای طرفین الزام آور شده است یا خیر، بلکه به تمهیدات گسترده ی تاییدکننده ای مربوط است که به ایران هشدار می دهد ایالات متحده توانایی این را دارد هر زمان که بخواهد تحریم های اقتصادی علیه ایران را دوباره برقرار نموده و حتی افزایش دهد.“

نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: اینکه می‌گویند پرونده مذاکرات، پرونده رهبری است حرف نادرستی است، مقام معظم رهبری صراحتا فرمودند در جزئیات دخالت نمی‌کنند، مسؤولیت پرونده هسته‌ ای به گردن لاریجانی و روحانی است.

توافق هسته‌ای از روز یکشنبه وارد فاز اجرا شده است ولو اینکه در سوی مقابل، یعنی از جانب اروپا و آمریکا، چیزی که واقعا بتوان نام آن را اجرا گذاشت نمی‌توان دید. مطابق آنچه در ضمیمه 5 برجام آمده، ایران از روز رسمی شدن توافق، انجام 12 تعهد خاص فهرست‌شده در ضمیمه را آغاز می‌کند اما در مقابل طرف‌های غربی صرفا بیانیه‌هایی صادر می‌کنند که نشان‌دهنده تصمیم آنها برای تعلیق تحریم ها در زمانی است که ایران انجام تعهدات خود را به نحو راستی آزمایی‌شده برای آژانس کامل کرده باشد.

پس از توافق هسته ای ایران و ۵+۱، پای سرمایه گذاران خارجی به کشور باز شده است. اما این نخستین بار نیست که ایران میزبان هیئت های سیاسی و اقتصادی خارجی است. این قسمت از مجموعه سه گانه روایت اقتصادی روزگار گذشته با نام «روزهای مراوده» با نگاهی به وقایع تاریخ اقتصادی معاصر، سعی در شناسایی هرچه بهتر رفتارهای غلط اقتصادی در گذشته و نمایش آن در قالب تصویر دارد. 

آیت‌الله احمد جنتی امام جمعه موقت تهران در خطبه‌های نماز جمعه امروز با بیان اینکه آنچه مجلس تصویب و شورای نگهبان تأیید کرد، طرحی در حاشیه برجام بود، گفت: طرح مجلس در حاشیه برجام بود که دولت را موظف کرد در جریان اجرای برجام، اقدامات متقابلی را متناسب با کارهای آمریکا انجام دهد. آیت‌الله جنتی ادامه داد: برجام در شورای عالی امنیت ملی مطرح شده و اعضای این شورا نظرشان را درباره توافق هسته‌ای دادند و اجرای آن را تأئید کردند اما هنوز رهبر معظم انقلاب آن را امضاء‌ نکرده است.