بنده در پرونده های مفاسد اقتصادی معتقد به جنجال و هیاهو نیستم، لیکن معتقد به سرعت و قاطعیت در کار هستم.

قضاوت و رسیدگی به دعاوی افراد جامعه آنچنان اهمیت دارد که در همیشه تاریخ مرجعی برای این کار وجود داشته است، همین که یکی از ارکان اساسی در نظام‌های سیاسی، دستگاه قضایی و مرجع حقوقی کشورهاست نشان از اهمیت این قضیه دارد. نگین انگشتری قوه قضاییه چیزی جز عدالت نیست، اساس و اصل ایجاد این قوه رسیدگی برای برقراری عدالت است، پس می‌توان اینگونه اظهار داشت که قضاوت همپای عدالت به وجود آمد تا غبار ظلم را از جامعه بزداید.
دستگاه قضایی هم می‌تواند منشأ اصلاح باشد و هم منشأ فساد، و به فرموده مقام معظم رهبری «شأن دستگاه قضایی این است «ان صلحت، صلح ما سواها»؛ و خدای ناکرده «ان فسدت، فسد ما سواهاء»؛ یعنی در جامعه اسلامی، نقشی محوری دارد. اهمیت قوه قضاییه، از این جهت است.»
ایشان در جای دیگری می‌فرمایند: «اگر دستگاه قضایی سالم بود، می‌توان نتیجه گرفت که وضع عمومی جامعه و کشور از جهت برخورداری از عدالت و دوری از تبعیض و ستم و اجحاف و تجاوز و این غصه‌های بزرگ بشری، سالم است. یعنی اگر فرض کنیم که کسی از یک کشور هیچ خبر نداشته باشد، به دستگاه قضایی آن کشور برود و تفحصی بکند، ببیند که در آنجا قضاتی عادل و قاطع، سیستم و سازمانی منسجم و کارآمد، قوانینی حساب شده و عادلانه وجود دارد و مشاهده کند که آنها خوب کار می‌کنند، قاعدتاً باید نتیجه بگیرد که وضع این کشور خوب است.»
یکی از قوایی که بیشترین مطالبات از آن وجود دارد قوه قضاییه است، این مطالبات هم از سوی مردم و هم از سوی رهبر معظم انقلاب بوده است. در زیر مهمترین مطالبات رهبری از دستگاه قضایی طی سال‌های گذشته آورده شده است:

باید به سقف مطلوب برسیم
هدف باید ارتقای قوه قضاییه باشد. به هیچ حدی نباید قانع شد، تا آن وقتی که برسیم به سقف مطلوب. باید به سقف مطلوب برسیم و به نظر من اگرچه این راهی طولانی است، اما قابل وصول است. اینجور نیست که ما بگوییم خودمان را و دیگران را داریم به یک آرزوی دست‌نیافتنی دعوت می‌کنیم؛ نه، قابل وصول است. شما می‌توانید. در کشور، ظرفیت و استعداد یک چنین چیزی وجود دارد. باید با تلاش، با ابتکار، با خسته نشدن، با به‌کارگیری امکانات و اشخاص و شخصیت‌های دارای ظرفیت، این راه را پیمود و پیش رفت.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه 7/4/1391


بدون برنامه جامع با تناقض‌های گوناگون مواجه خواهید شد
اگر قوه قضاییه برای ارتقای خود، برای آن سرمنزلی که می‌خواهد به آن دست پیدا کند و برسد، یک برنامه جامع و کامل و دقیق و همه‌جانبه نداشته باشد، پیمودن این راه یا ممکن نیست و با تناقض‌های گوناگونی مواجه خواهد شد، یا بسیار دشوار خواهد بود بنابراین برنامه جامع لازم است. این کار بزرگی است. رئیس محترم قوه در اول قبول این مسئولیت هم همین را گفتند و اعلام کردند. البته در آخرین گزارشی که به من دادند، گفتند اخیراً برنامه پنجساله ابلاغ شده؛ لیکن حالا در بیانات ایشان شنیدیم که بناست ابلاغ کنند. این کار نباید تأخیر بیفتد. این کار، بسیار کار مهمی است. برنامه جامع، اساسی‌ترین کارهاست.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه7/4/1391


احکام باید متقن باشد
احکام دادگاه‌ها بایستی مطلقاً از سهل‌انگاری و سهل‌گیری به دور باشند. شما به عنوان یک قاضی محترم، حکمی که صادر می‌کنید، باید جوری باشد که اگر این حکم بنا باشد در معرض دید متخصصین امور فقهی و حقوقی قرار بگیرد، شما هیچ دغدغه‌ای نداشته باشید؛ مطمئن باشید به این حکمی که صادر کرده‌اید. قاضی وقتی از دانش لازم برخوردار است و مراقب کار خود و حکم خود هم هست، باید جوری باشد که همان وقتی که این حکم صادر شد، حاضر باشد آن را در معرض دید همه کارشناس‌ها و متخصصین قرار بدهد و بتواند از حکم خودش دفاع کند. اتقان حکم باید اینجور باشد.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه7/4/1391


é «موقت» بودن بازداشت باید رعایت شود
در قانون مواردی هست که در صورت توجه اتهام، به خاطر دلایلی، بازداشت‌های موقتی انجام می‌گیرد؛ اما در این بازداشت‌ها، «موقت بودن» به معنای دقیق کلمه و به آن معنایی که روح قانون متوجه به آن است، باید رعایت شود. ممکن است کسی بگوید خب آقا، پنج ماه، شش ماه هم «موقت» است دیگر. بله، 10 سال هم به یک معنا «موقت» است؛ اما آن قانونی که موقت بودن بازداشت را قید می‌کند، کوتاه بودن این زمان در آن مندرج است.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه7/4/1391


é مجازات زندان باید به حداقل برسد
در آن مواردی که جرمی به معنای واقعی کلمه اتفاق نیفتاده است، نباید ما متوسل به زندان شویم. در مجموعه قوه قضاییه کاری کنید که مجازات زندان به حداقل برسد؛ این احتیاج دارد به تدبیر. البته تدابیری اتخاذ شده؛ بعضی درست، بعضی نادرست ـ که نمی‌خواهیم وارد جزییات و مسائلش بشویم ـ لیکن مجموعاً زندان یک پدیده نامطلوب است؛ مشکلات زندان، تبعات زندان، تبعاتی که برای خود زندانی پیش می‌آید، تبعاتی که برای خانواده‌ها پیش می‌آید، تبعاتی که برای محیط کار پیش می‌آید. بنابراین سیاست قوه قضاییه را این قرار بدهید و دنبال کنید؛ فکر کنید، راه پیدا کنید، علاج‌جویانه؛ یکی باید این باشد که مسأله زندان حل شود؛ هم از جهت این‌که جنبه مجازاتی زندان تبدیل نشود به یک شی‌ء دیگر؛ دوم این‌که هرچه ممکن است، مجازات زندان کاهش پیدا کند و تبدیل بشود به مجازات‌های دیگر، تا تبعات زندان دامنگیر جامعه نشود.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه 7/4/1391


قوه قضائیه مراقب آبروی افراد باشد
خیلی باید مراقب حفظ آبروی اشخاص بود. شریعت اسلامی عِرض مؤمن را در ردیف جان او قرار داده. نباید قوه قضاییه، دستگاه‌ها، دادگاه‌ها و دستگاه‌های اداری قوه قضاییه، تحت تاثیر جوسازی تبلیغات رسانه‌ها قرار بگیرند. خب، رسانه‌ها انصافاً در این زمینه مشکلاتی دارند؛ به خصوص حالا که این پایگاه‌های رایانه‌ای راه افتاده، مشکلاتی وجود دارد؛ یعنی خیلی امور لازم‌الرعایه، رعایت نمی‌شود؛ حقیقتاً اینجور است؛ این جزو نواقص زندگی ماست، نواقص کار ماست.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه 7/4/1391

 

قوه قضاییه نباید تحت تاثیر سایت‌ها و مطبوعات قرار بگیرد
قوه قضاییه نباید تحت تاثیر قرار بگیرد. اگر چنانچه همه مطبوعات، همه پایگاه‌های رایانه‌ای که فضا درست می‌کنند، جو درست می‌کنند، افکار عمومی می‌سازند، به یک سمتی هل دادند، قوه قضاییه، آن دادگاه خاص یا دادسرایی که حالا مسئول پیگیری یک پرونده است، بایستی کار خودش را انجام بدهد؛ هیچ تحت تاثیر نباید قرار بگیرد. این نکته بسیار اساسی‌ای است. اسم آوردن از متهمین، قبل از اثبات جرم، یا اسم نیاوردن، اما جوری بیان کردن که مثل اسم آوردن است، این ها اشکال دارد، ایراد دارد؛ این ها ارتقای قوه قضاییه و دستگاه قضای کشور را یقینا دچار اختلال می‌کند. این هم یک نکته است که حتماً بایستی مورد توجه قرار بگیرد.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه 7/4/1391


قوه قضاییه به اقتدار و اعتماد مردم نیازمند است
در هر نظامی، در هر اجتماعی، قوه قضاییه حل و فصل کننده اختلافات و حاکم کننده عدل در مقابل ظلم و تجاوز و فساد و این هاست. برای این‌که قوه قضاییه در این هدف والا موفق بشود، به دو چیز احتیاج دارد: یکی قدرت و اقتدار - که باید قوی باشد - دوم، اعتماد؛ یعنی مردم باید به او اعتماد داشته باشند.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه4/6/1390


اعتماد مردم با عدالت امکانپذیر است
اعتماد مردم با تامین عدالت امکانپذیر خواهد شد، با عمل دقیق و حکیمانه به قانون تامین خواهد شد. مردم باید اعتماد پیدا کنند. وقتی دیدند که قوه قضاییه به قول خود در اجرای عدالت عمل می‌کند، اطمینان پیدا می‌کنند. حتّی آن کسی هم که علیه او حکم داده شده است، وقتی بین خودش و قلبش و خدایش خلوت می‌کند، تصدیق می‌کند که نه، حق با آن است. ممکن است در زبان و در ظاهر زیر بار نرود، اما قلباً قبول خواهد کرد. بنابراین یک حالت اعتمادی به قوه قضاییه به وجود می‌آید. این اعتماد لازم است.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه 6/4/1390


تا وقتی جرمی ثابت نشده قوه قضاییه حق ندارد آبروی افراد را ببرد
قوه قضاییه با متهم مواجه است. یک نفری متهم به یک معنایی می‌شود؛ قوه قضاییه وظیفه دارد از راه‌هایی که قانون معین کرده، برود تحقیق کند، تفحص کند و مشخص کند که این اتهام وارد است یا وارد نیست. صرف متهم شدن که جرم نیست. به هر کسی ممکن است یک اتهامی وارد شود. تا وقتی که از طریق قانونی جرم ثابت نشده است، نه در خود قوه، نه در بیرون قوه، نه در تریبون‌ها و منبرهای رسمی، نه در وسایل ارتباط جمعی، کسی حق ندارد آبروی یک مسلمانی را ببرد؛ این بسیار مساله مهمی است.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه4/6/1390


قوه قضاییه برای عدل است
در مورد قوه قضاییه آنچه که مهم است، این است که ما ببینیم قوه قضاییه برای چیست؛ آن را تامین کنیم. همه کارها در این جهت باید باشد. قوه قضاییه برای عدل است، برای عدالت است. معیار و شاخص عدل هم عمل به قانون است. اگر عمل فرد، جمع، منطبق به قانون شد، این عدالت است؛ اگر از قانون انحراف پیدا کرد، این بی‌عدالتی است و قانون هم در نظام اسلامی، قانون اسلامی است، البته در مجموعه قوانین ما ممکن است قوانینی باشند که صددرصد با احکام اسلامی منطبق نباشند، یا قوانینی که از قبل مانده‌اند یا برخی قوانین دیگر، که این ها بایست اصلاح بشود. معیار، این است که بر طبق قانون عمل بشود. عدل، اینجا تحقق پیدا می‌کند.
بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه ‌7/4/1388


مردم باید لمس کنند که قوه قضاییه ملجأ آن هاست
اگر در حل و فصل قضایایی که به قوه قضاییه مراجعه می‌شود، مثلاً هشتاد درصد - ولو نه صد درصد - هم اینجور باشد که با رسیدگی دقیق، قاطع و عادلانه کار انجام بگیرد، این احساس تا حدود زیادی در مردم به وجود خواهد آمد که احساس کنند قوه قضاییه ملجا آنهاست. این احساس باید به مردم دست دهد؛ یعنی مردم بفهمند که قوه قضاییه متکفل استقرار عدالت است؛ این باید حاصل شود. همه این مقدمات برای این است که این حالت در جامعه به وجود بیاید، اگر ما تدابیری اندیشیدیم، زحمتی کشیدیم، لیکن دیدیم این حالت ملجا و پناه بودن در ذهنیت عمومی جامعه ما به وجود نیامد، باید بدانیم یک جای کار عیب دارد، آن را باید بگردیم پیدا کنیم، مشکل را برطرف کنیم. این آن چیزی است که معیار و ملاک عمل باید باشد و همه باید تلاش کنند، این البته به عناصر مؤمن و کارآمد و باسواد احتیاج دارد.
دیدار مسئولان قضایی کشور 5/4/1387


مسأله اطاله دادرسی در پرونده های مهم از اولویت هاست
ما سیاست‌های خوبی، سیاست‌های کلی مناسبی برای قوه قضاییه تصویب کردیم که عمدتاً پیشنهادهای خود قوه قضاییه بود و برای مشورت به مجمع تشخیص مصلحت فرستاده شد و بعد هم ابلاغ و اعلام شد؛ سیاست‌های خیلی خوبی است. ما دائم باید رصد کنیم، ببینیم این سیاست‌ها چقدر تحقق پیدا کرده است؛ این معیار و شاخص حرکت است، ببینیم از این سیاست‌های کلی که اهداف مقطعی قوه قضاییه است، چه مقدار تحقق پیدا کرده است؟ ما کجا قرار داریم؟ این ارزیابی و تقویم درستِ حرکت به ما کمک می‌کند. گاهی انسان خیال می‌کند از این راهی که صد کیلومتر است، مثلاً شصت کیلومتر، هفتاد کیلومتر را طی کرده است، وقت هم که هست، انسان می‌گوید پس بنشینیم استراحت کنیم؛ چایی بخوریم. اگر کیلومترشمار درست کار کند، انسان نگاه می‌کند، می‌بیند نه، شصت کیلومتر نیامدیم، مثلاً فرض کنید بیست کیلومتر، پانزده کیلومتر آمده‌ایم. وقتی فهمیدیم که این مقدار راه را طی کردیم، بیشتر طی نکردیم، طبعاً سرعت را اضافه خواهیم کرد، از توقف در بین راه پرهیز می‌کنیم. لذا این که ما در کجای بزرگراه رسیدن به اهداف آن سیاست‌ها قرار داریم، این خیلی مهم است؛ این را ما به عنوان یکی از اولویت‌ها از قوه قضاییه خواسته‌ایم؛ بخصوص مسأله اطاله دادرسی، به خصوص در پرونده‌های مهم و از جمله پرونده‌های مهم مفاسد اقتصادی.
دیدار مسئولان قضایی کشور5/4/1387


سرعت غیر از عجله است!
بنده در پرونده‌های مفاسد اقتصادی معتقد به جنجال و هیاهو نیستم، لیکن معتقد به سرعت و قاطعیت در کار هستم. سرعت غیر از عجله است؛ سرعت عمل با شتابزدگی و عجله تفاوت می‌کند. این پرونده‌هایی که مورد توجه مردم است... بالخصوص و در عموم پرونده‌ها، مسأله اطاله دادرسی بایستی مورد توجه قرار بگیرد، البته در گزارش‌هایی که داده شده، خوشبختانه این هم هست که از طول مدت گردش‌کار پرونده مقداری کم شده است، لیکن این با آنچه که «باید» مقایسه شود، نه با آنچه که «بوده»، تا ببینیم ما در کجا هستیم و چقدرِ دیگر باید کار کنیم تا بتوانیم به آن نقطه مطلوب برسیم.
دیدار مسئولان قضایی کشور 5/4/1387


مسأله اتقان احکام و نقض‌های مکرر
یک نکته دیگری که از اولویت‌هاست، بنده سفارش کردم، یادداشت کردم و فرستادم، مسأله اتقان احکام و نقض‌های مکرر است که من سال گذشته هم در اینجا، در همین جلسه این را مطرح کردم. احکام دادگاه‌های بدوی - چه در دادگاه‌های تجدید نظر، چه در دیوان عالی - نقض شدنش باید به حداقل برسد؛ یعنی اتقان احکام جوری باشد که این احکام کمتر قابل نقض باشد. اگر ما دیدیم درصد غیر قابل قبولی از این احکام نقض می‌شود، باید بدانیم اینجا نقطه اشکال است. این هم جزو اولویت‌هاست.
دیدار مسئولان قضایی کشور5/4/1387


زندان باید آموزشگاه نیکی‌ها باشد
مسأله حل مشکلات زندان‌هاست، خیلی مسأله را باید جدی گرفت. به هر حال وجود حبس و وجود زندان یک واقعیتی است. بایستی مدیریت ما در امر زندان جوری باشد که زندان به معنای واقعی کلمه آموزشگاه نیکی‌ها شود. این ها را باید جزو کارهای بزرگ شمرد؛ جزو مسائل مهم به حساب آورد. این ها چیزهایی است که به خود قوه قضاییه ارتباط پیدا می‌کند. مدیریت‌های مربوطه بایستی حداکثر تلاش را برای این مسأله بکنند البته در زمینه کم کردن تعداد زندانی‌ها با عفو و مرخصی، که این هم مباحث طولانی‌ای دارد، ما موضوع را با مسئولین محترم قوه و با رئیس محترم قوه در میان گذاشتیم، می‌گذاریم، بحث می‌شود؛ به هر حال بایست برای این کارها راه علاج حقیقی پیدا کرد. این جزو آن اولویت‌هایی است که در زمینه ارتقای قوه قضاییه به نظر رسید و گفته شد.
دیدار مسئولان قضایی کشور5/4/1387


مفاسد اقتصادی مانند یک بیماری واگیردار است!
مفاسد اقتصادی را صرفاً به عنوان یک کار خلاف نباید در کشور در نظر گرفت. این کار اگر چنانچه دنبال نشود، تعقیب نشود، ریشه‌یابی نشود، قوای مختلف کشور دست به دست هم ندهند برای خشک کردن ریشه این کار، ضربه و خطرش برای کشور بسیار کلان و عظیم خواهد بود. مفاسد اقتصادی، مفاسد فرهنگی را هم با خود می‌آورد، مفاسد اخلاقی را هم می‌آورد. وجود و رواج مفاسد اقتصادی یکی از بزرگترین خطرهایش این است که عناصر خوب دستگاه‌ها را متزلزل می‌کند، زیرپای آنها را سست می‌کند. بسیاری از این موارد و قضایای مفاسد اقتصادی که به‌طور مشخص گزارش شده و برای ما گفته شده است، به این ترتیب بوده است که آن مفسد اقتصادی برای پیشبرد کار خود لازم دانسته در داخل فلان دستگاه نفوذ کند و تعدادی از عناصری را که در آنجا کار می‌کنند، با خودش همراه کند. خوب، آن عناصری که آنجا کار می‌کنند، مردمان مؤمنی هستند؛ اما شیطانِ هوس، زیاده‌طلبی و پول را به جان این ها می‌اندازد، همه هم طاقت نمی‌آورند، مجذوب می‌شوند، می‌لغزند؛ این یکی از بزرگترین خطرات مفاسد اقتصادی است.مفاسد اقتصادی در جامعه سرمایه‌گذاری‌های درست و سالم را معوق می‌کند... مفاسد اقتصادی مانع فعالیت اقتصادی سالم است، نومید کننده عناصر مؤمنی است که می‌خواهند فعالیت اقتصادی خوب داشته باشند، یک بلاست، یک بیماری عظیم است؛ مثل وبایی که در جامعه می‌آید، مثل بیماری‌های واگیری است که تا می‌آید، همه دستگاه‌ها - قوه مجریه، قوه مقننه، قوه قضاییه - به حرکت می‌افتند که جلویش را بگیرند.
دیدار مسئولان قضایی کشور5/4/1387


پیشگیری از وقوع مفسده برعهده قوه قضاییه است
به قانون اساسی مراجعه کنید، ملاحظه کنید، یکی از وظایف قوه قضاییه در قانون اساسی همین پیشگیری است. خب، پیشگیری ابزارهای لازم خودش را دارد، دستگاه‌های متناسب خودش را دارد. پیشگیری با استفاده از ضابطان قضایی هم احیاناً خواهد بود؛ از جمله دستگاه‌های امنیتی، از جمله دستگاه‌های اطلاعاتی. از همه این ها باید در پیشگیری استفاده شود. در داخل کشور اسلامی یک سوءاستفاده‌چی، یک مفسد، یک طماع، یک آدم زرنگ و ناقلا بیاید از منابع عمومی کشور که متعلق به همه قشرهاست - با وجود این همه آدم فقیر و ضعیفی که در کشور هست - سوءاستفاده کند و بی‌حساب و کتاب ببرد. باید با این مقابله شود.
دیدار مسئولان قضایی کشور5/4/1387


فرمان هشت ماده‌ای همیشه، تاریخ روز دارد
این نامه ما، مطالبه ما، مال سال 1380 است؛ تاریخش آن وقت است، اما همیشه تاریخِ روز دارد. امروز هم اگر واقعیت جامعه را بخواهید، همان مطالبه، همان حرف‌ها، امروز از طرف ما نسبت به مسئولان قوای سه گانه وجود دارد که باید انجام دهند. این را دست کم نباید گرفت. و بدتر از هر چیز این است که در داخل دستگاه‌های مسئول، خدای نخواسته این عوامل مفسد بتوانند نفوذ کنند و آدم‌هایی را به رنگ خودشان دربیاورند یا همکار با خودشان کنند که این از آن چیزهای بسیار مهم و فاجعه‌آمیز است که باید با قاطعیت و قدرت با آن - از هر نوعش - رو به رو شد و با آن برخورد کرد.
دیدار مسئولان قضایی کشور 5/4/1387


مردم باید احساس کنند قوه قضاییه مشکل شان را حل می کند
نگاه کنید به خروجی قوه. ممکن است ما کار زیادی هم انجام بدهیم، اما محصول زیادی به دست نیاید. این معنایش چیست؟ معنایش این است که این کار ما، با این‌که به لحاظ کمیت مطلق زیاد است، اما به لحاظ کمیت نسبی کم است؛ بیشتر باید کار کرد. اگر کسی بگوید که من در هفته صد ساعت کار می‌کنم، این
صد ساعت، نسبت به یک نفر خیلی زیاد است؛ اما نسبت به بعضی از کارها و بعضی از افراد،
صد ساعت، زمان کمی است. باید کمیت نسبی را نگاه کرد. راهش این است که به خروجی‌ها نگاه کنید. ببینید آنچه انجام گرفته، مطلبی را که من در سال‌های گذشته یکی دو مرتبه گفته‌ام، آن را تامین کرده یا نه. و آن، این است که قوه قضاییه از نظر مردم به عنوان یک ملجأ و پناه، احساس بشود و دیده بشود؛ دل مردم این‌جوری گواهی بدهد. به هر کس ظلم شد، هر کس احساس کرد به او ظلم شده، به خودش، در دلش، به دیگران، بگوید می‌روم قوه قضاییه و مشکلم را حل می‌کنم؛ یک چنین نگاه امیدوارانه‌ای به قوه قضاییه باید در کل جامعه شکل بگیرد. این اگر شده باشد، شما به مقصودتان رسیده‌اید؛ اگر نشده باشد، پس باید هنوز کار کنید. به خروجی‌ها نگاه کنید. باید کاری کنید که قوه قضاییه بشود ملجأ و پناه برای همه؛ از عالی و دانی.
دیدار خانواده شهدای هفتم تیر و مدیران و مسئولان قوه قضاییه7/4/1386


اطمینان باید در دل افراد جامعه موج بزند
قوه قضاییه یکی از آن مراکزی است که مردم بشدت برای استقرار عدالت به آن چشم دارند. آنچه انجام گرفته است، ارزشمند - برنامه‌هایی که بیان شده است؛ و امروز هم فرمودند - و باارزش است؛ اما این ها باید در مقام عمل خودش را نشان بدهد؛ باید خروجی و نتیجه قوه قضاییه، احساس آرامش و امنیت برای مردم باشد. یک بار من در یکی از دیدارهای گذشته به شما برادران و خواهرانی که تشریف داشتید، عرض کردم که باید جوری بشود که هر مظلومی، هر صاحب حقی، هر کسی که معتقد است حق او تضییع شده، به مجرد این که مورد ستم قرار گرفت، در دل خود بگوید که من حالا به دستگاه قضایی مراجعه می‌کنم و حق خودم را خواهم گرفت؛ این اطمینان باید در دل انسان‌ها و افراد جامعه موج بزند؛ این باید به وجود بیاید؛ ما این را احتیاج داریم. دادگستری جمهوری اسلامی باید به معنای حقیقی، دادگستر باشد. این کارها را در این روند، جهت‌دهی کنید و برنامه‌ها را زود پیش ببرید. این برنامه‌‌ای که سال گذشته هم مطرح شد، ما هم مطرح کردیم، بعد هم تدوین شد، هر چه سریع‌تر پیش برود.
دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه و خانواده‌های شهدای هفتم تیر7/4/1384


گستردن دانش قضایی در همه سطوح
مسأله پرورش عناصر فعال در قوه قضاییه - به قول شما کادرسازی - باید جدی گرفته بشود؛ گسترش علم و آگاهی هم در میان تمام سطوح قوه قضاییه بسیار مهم است. من به رئیس محترم قوه عرض کردم که فاصله بین بعضی از آرای دادگاه‌های بدوی یا تجدیدنظر قبل از رفتن به دیوان عالی کشور، و آرایی که نسبت به همین پرونده بعد از نقض در دیوان عالی کشور است، فاصله عجیبی است؛ گاهی بین این، دو تا رأی هست! دو دادگاه که هر دو وابسته به یک دستگاه هستند؛ یکی شدیدترین حکم را داده و مجازات را معین کرده است، یکی تبرئه کرده! فاصله این ها خیلی زیاد است. این، ناشی از چیست؟ کی‌ در این بین اشتباه کرده؟ آن هم اشتباهی به این فاحشی. بالاخره بعد از آن که حکم نقض شد، ممکن است مقداری بالا پایین برود، اما این که این مقدار فاصله باشد، این نشانه این است که ما احتیاج داریم به گستردن دانش قضایی در همه سطوح.
دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه و خانواده‌های شهدای هفتم تیر7/4/1384


قوه قضاییه از نظارت قانون استقبال کند
قوه قضاییه بایستی از نظارت قانون استقبال کند. قانون، یکی از ابزار نظارت است. خودِ قانون یک عامل نهاده شده در داخل قوه قضاییه است که برای نظارت بر قوه قضاییه، عامل بسیار مهم و مؤثری است.
معیار، قانون باشد و قوانین نقض نشود؛ تخصیص نخورد؛ تقیید نخورد؛ از گستره قانون به دلایل گوناگون چیزی حذف نشود. به هر حال، قوه قضاییه باید هر گونه نظارتی را استقبال کند.
خوشبختانه شما از مسئول عالم، دانا، هوشمند و مجموعه بسیار خوبی از قضات شریف، پاکدامن، عناصر مؤمن در
قوه قضاییه برخوردار هستید. هرچه که نظارت بشود، هرچه که اظهار نظر بشود، حّی انتقاد منصفانه، باید مورد استقبال قرار بگیرد. این، خیلی خوب است. آن را که حساب پاک است - چه در زمینه‌های مالی، چه در زمینه‌های غیرمالی - از محاسبه باکی نیست. بگذارید عناصر مقرر برای این کار؛ مثل سازمان بازرسی و سازمان‌های گوناگون نظارتی و همچنین عناصر بیرون از دستگاه قضایی؛ مثل صاحب‌نظران حوزه و دانشگاه، حقوقدانان کشور، اعلام نظر کنند، پیشنهاد کنند، انتقاد کنند؛ این ها قوه قضاییه را تقویت می‌کند و قوه قضاییه را ورز می‌دهد.
دیدار رئیس و مسئولان قوه قضاییه و خانواده‌های شهدای هفتم تیر7/4/1384


فروغ امیدی در دل مظلوم باشید، هنوز به این نرسیدیم
اگر شما به ذهنیت عامه مردم و به ذهنیت اسلامی نگاه کنید، می‌بینید که توقع از قوه قضاییه این است که عدالت در زندگی مردم ملموس شود؛ عدالت را حس کنند و این عمومیت پیدا کند - همین‌طور که من یک وقتی به شما عرض کردم - طوری شود که هر کس که مورد ستمی کوچک یا بزرگ قرار گرفت، فروغ امیدی در دل او باشد که حالا می‌روم به قوه قضاییه مراجعه می‌کنم و داد خود را می‌ستانم؛ این باید عمومی شود؛ ما هنوز به این‌جا نرسیده‌ایم.
البته همه آنچه که ما پیش رفته‌ایم و هر قدمی که شما جلو رفته‌اید، اجر و حسنه الهی و تمجید آگاهانِ از این اقدام را با خود همراه دارد و یقیناً در میزان الهی بسیار بسیار باارزش است، ولو کسی نفهمد؛ شکی در این نیست؛ حاکی از ارزشهایی است که در وجود شماست و همه این قدم‌ها، قدم‌های ارزشمندی است که انجام گرفته است؛ اما تا مادامی که به این نقطه - که نقطه آرزویی و آرمانی است - نرسیده‌ایم، همه این قدمها مقدمه است و این مقدمه‌ها نباید هیچ‌کس را راضی کند؛ این حرف و توصیه اصلی من به همه مسئولان قوه قضاییه است.
دیدار مسئولان قوه قضاییه و خانواده شهدای هفتم تیر7/4/1383


جایگاه قاضی
محور در قوه قضاییه، قاضی است. بقیه تشکیلات همه تدارکچی قاضی‌اند؛ همه در حکم نیروهای ستادی برای صف هستند. صف، قاضی است. آنچه که در عرصه قضاوت و صحنه دادگاه اتفاق می‌افتد، آن چیزی است که به ما نشان می‌دهد که: «الثمرة تنبأ عن الشجرة»؛ یعنی نشان می‌دهد پشت سر این صف و پشت سر این جبهه مقدم، وضع چگونه است.
دیدار مسئولان قوه قضاییه و خانواده شهدای هفتم تیر7/4/1383


زندان او را فاسد یا فاسدتر نکند
درباره محکومان باید گفت که ما نباید خیال کنیم که عدالت درباره کسی که محکوم به زندان شده، این است که او را به زندان بیندازیم و سر موعد هم آزادش کنیم. این، فقط بخشی از عدالت است. بخش دیگر این است که زندان برای او جایی نباشد که او را فاسد یا فاسدتر کند یا شخصیت او را از بین ببرد یا خانواده او را بیچاره کند.
دیدار مسئولان قوه قضاییه و خانواده شهدای هفتم تیر7/4/1383


تضعیف قوه قضاییه از سوی هیچکس پسندیده و پذیرفته نیست
صلابت و اقتدار قوه قضاییه، مهمترین خصوصیتی است که می‌تواند این رکن اساسی نظام اسلامی را بر ادای وظیفه اصلی آن یعنی احقاق و احیای حق مظلومان و مقابله با متجاوزان به حقوق افراد و جماعات، قادر سازد. تضعیف قوه قضاییه از سوی هیچکس پسندیده و پذیرفته نیست و قوه قضاییه تنها با حفظ استقلال و قاطعیت و اعتماد به نفس و وارد نشدن در دسته‌بندی‌های اجتماعی و برتر از همه، به یاد داشتن مسئولیت عظیم خود در برابر خداوند علیم و قدیر و حفظ صلاح و سلامت دینی و اخلاقی خود می‌تواند بدان دست یابد.
حکم انتصاب آیت‌الله حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی به ریاست قوه قضاییه ‌23/5/1378


لوازم اصلی برای تحقق عدالت
برای دستگاه قضایی مهمتر از همه چیز، اجرای عدالت و قانون است و نظام قضایی اسلام کارآمدترین وسیله تحقق این هدف متعالی است. تقویت دانش قضایی و گزینش اشخاص صالح در مجموعه‌های قضایی و اداری، و برنامه‌ریزی دقیق همراه با نظارت مستمر بر اجزای این دستگاه بزرگ و نیز حفظ عزت و حرمت قضات، لوازم اصلی برای تحقق آن مقصود به حساب می‌آیند.
حکم انتصاب آیت‌الله حاج سیدمحمود هاشمی شاهرودی به ریاست قوه قضاییه ‌23/5/1378


اگر اسلامی نباشد، مایه افتخار و ثواب و کارگشا نیست
قوه قضاییه ما براساس شرع است. اگر براساس شرع نباشد، غلط است؛ چون نظام، نظام اسلامی است. هر بخشی از این قوه که شرعی نباشد، موافق با مقررات اسلامی قضا نباشد، آن بخش نه مایه افتخار است، نه موجب ثواب است و نه کارگشاست. قضای اسلامی است که کارگشاست. قضای اسلامی است که در آن، از همه مفاسد می‌شود جلوگیری کرد. این مشکل قضای غربی - که غربی‌ها در فیلم‌های تبلیغاتی هم آن را زر و زیور می‌دهند و آرایش می‌کنند - نشان داده است که کارایی ندارد. هرکس که اطلاع داشته باشد، می‌بیند که آن دستگاه قضایی لنگ می‌ماند و در خدمت ظلم قرار می‌گیرد. آن دستگاه قضایی که این استعداد را دارد تا در همه شرایط با ظلم مقابله کند، دستگاه قضای اسلامی است. هرچه ممکن است، سعی کنید دستگاه قضا را اسلامی‌تر کنید. امیدواریم ان‌شاءالله خدای متعال به شما توفیق دهد و قلب مقدس ولی‌عصر ارواحنا فداه از همه خشنود و راضی باشد.
دیدار مسئولان قوه قضاییه و خانواده‌های معظم شهدای هفتم تیر7/4/1378