جلیل سالاری: آقاز زنگنه معتقد بود که طرح‌های محیط زیستی به وزارت نفت مربوط نمی شود

به گزارش «پايگاه خبري تحليلي رئيس جمهور ما»؛ با روی کار آمدن دولت یازدهم و اعتماد دکتر روحانی و نمایندگان مجلس به بیژن نامدار زنگنه برای قرار گرفتن در راس یکی از مهم ترین و چالشی ترین وزارت خانه های کشور شاهد موضع گیری های متعددی از سوی وزیر نفت، معاونین ایشان و رئیس سازمان محیط زیست در مخالفت با تولید بنزین داخلی به دلایلی چون به عدم صرفه اقتصادی، کیفیت پایین و آلایندگی بالای این بنزین بوده ایم.

این امر تا جایی پیش رفت که پس از هیاهوی بسیار رسانه های مخالف تولید داخلی بیژن نامدار زنگنه صریحا از جلوگیری تولید بنزین توسط پتروشیمی‌های کشور و آغاز واردات روزانه ده ‌میلیون لیتری بنزین توسط وزارت نفت خبر داد. لذا جهت بررسی صحت مباحث مطرح شده در مورد بنرین داخلی خبرنگار پایگاه 598 گفتگویی را با مهندس جلیل سالاری مدیر عامل سابق شرکت شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی ایران و از مسئولین طرح خودکفایی کشور در بنزین به واکاوی این بحث پرداخته است که در ادامه می آید.

به عنوان مدیر پیشین شرکت پخش فراوده های نفتی ایران، مباحثی که در خصوص آلایندگی بنزین تولید داخل مطرح می شود تا چه مقدار به واقعیت نزدیک است؟

همانطور که می دانید ما بنزین را به صورت غیر مستقیم به کشور می آوریم و طبیعتاً خط بنزین به صورت غیر مستقیم می‌آید و از طریق واسطه و یک تریلر به کشور وارد می شود و ما مستقیما با پالایشگاهی که تولید کننده باشد قرارداد نداشته که این قراردادها شفاف باشد و طبیعتاً زمانی که قرار داد مستقیم و مشخص دارشته باشیم می توانیم گواهی کنترل کیفی را مبدأ تولید صادر شود و براساس آن گواهی کنترل کیفی در مقصد تحویل بگیریم.

با توجه به این که در شرایط تحریم از واسطه ها بنزین را خریداری نی کنیم هر بار از یک شرکت و تولید کننده ای طرف معامله است و طبیعا بنزین های موجود در بازار با آنالیزهای مختلفی دارند و تمام مشخصات آنالیزی ما را پوشش نمی دهد و طبیعتا بر اساس موجودی بازار خرید می شود نه آنالیز و کیفیت مورد نیاز و استاندارد.

بنده آنالیزهای بنزین وارداتی را از دی ماه سال گذشته تا فروردین ماه سال جاری نگاه کردم همه براساس استانداردهای یورو 2 بوده است یعنی هیچ کدام مشکلات زیست محیطی نداشته است. بحث بعدی در خرید بنزین موضوع قیمت است و قرار نیست بنزین یورو 2 را وارد کنیم و به نام بنزین یورو 4 بفروشیم و باید از نظر مشخّصات ساخت کیفی این را نگاه کرد و با ریفورمیت تولیدی در پتروشیمی ها مقایسه کنیم چون در پتروشیمی‌ها مؤلّفه‌ی بنزین تولید می‌شود و این‌طور نیست که بنزین پتروشیمی باشد و این اصطلاحی که الآن در رسانه‌ها استفاده می‌شود و هر کسی اعلام می‌کند اشتباه است.

از همین ریفورمیتی که از پتروشیمی ها دریافت می شود در سال‌های 70 تا 75 و 80 تا 84 تا زمان‌هایی که بنزین وارد می‌شد، ریفورمیت هم وارد می‌کردیم. مشخّصه‌ی ریفورمیتی که الآن پتروشیمی‌ها تولید می کنند هم کیفی تر است و هم قیمت آن ارزان‌تر می باشد.

مرجع رسمی تشخیص و کنترل کیفیت بنزین چه نهاد و سازمانی می باشد؟

طبق قانون برای واردات یک استاندارد 4904 مصوّب شده است و طبق این قانون هر چیزی که وارد می‌شود باید توسط اداره‌ی استاندارد برای آن گواهی استاندار کیفی صادر شود و اگر خارج از این مجموعه باشد، گمرک نباید مجوّز ورود به آن بدهد. یعنی در آن‌جا هم یک تکلیف برای گمرک دیده شده است، هم برای اداره‌ی استاندارد به عنوان نمایندگان ناظر.

در این بخش هم می‌دانید ریفورمیت بنزینی که الآن وارد می‌شود مستقیما به دست مصرف‌کننده نمی آید و مصرف داخلی بنزین سوپر در سال دو میلیون است و سایر بنزین مورد استفاده مردم بنزین معلولی است. پس پالاشگاه نیاز به اکتان افزا دارد، پس نتیجه می‌گیریم که اغلب ریفورمیت در پالایشگاه به عنوان اکتان افزا مصرف میشود تا تبدیل به بنزین معمولی شود و در آنجا نمایندگان دولت با عنوان اداره نظارت بر واردات فراورده های نفتی هستند و در واقع آزمایشگاه مرجع به عنوان نماینده‌ی اداره‌ی استاندار است باید گواهی کنترل کیفی را صادر کند و بعد از این‌ که نتیجه‌ی این نمونه آمد نماینده‌ی اداره نظارت به عنوان نماینده‌ی دولت تأیید می‌کند و هم چنین فروشنده و خریدار یعنی شرکت ملّی پخش و کسی که این بنزین را فروخته موارد مذکور راتایید می کند و براساس این این گواهی کنترل کیفیّت به عنوان یک سند صادر می‌شود، این سند مبنای محاسبات و قیمت‌ها قرار می‌گیرد.

پس مباحثی که در خصوص بنزین داخل مطرح می شود چگونه است؟

بنزین داخل یک استاندار کیفیّت دارد که بر آن اساس برای تمام بنزین‌های داخل هم گواهی کنترل کیفیّت صادر می‌شود در آن‌جا هم روال مشخّص است یعنی اداره‌ی استاندار و آزمایشگاه ناظر گواهی کنترل کیفی را صادر می‌کند. چون بنزین‌هایی که در پالایشگاه‌ها تولید می‌شود براساس قیمت‌های تکلیفی که دولت تایید نموده است می باشد و بنزین به صورت قیمت‌های یارانه‌ای عرضه می‌شود و ما به التّفاوت این قیمت تا نرخ‌های بین المللی را دولت به عنوان یارانه می‌پردازد. بنابراین شرکت‌های تولید کننده موظّف هستند محصولی که تولید می‌کنند، مطابق با مشخّصات استاندارد ملّی باشد و اگر خارج از استاندارد ملّی باشد آن گواهی کنترل کیفیّت نباید برای آن‌ها صادر شود و امکان عرضه‌ی این بنزین را در بازار ندارند.

آقای رشیدی قبلاً در شرکت کنترل کیفیّت هوای تهران مشغول بود و در سال 91 نمونه‌هایی از جایگاه‌های مختلف حدود هشت تا ده جایگاه در تهران بررسی شد و به آزمایشگاه ASG آلمان برای تست کیفیت فرستاده شد که جواب نمونه های ارسالی تأیید می‌کند که کیفیّت این‌ها کیفیّت مناسبی بوده است.

علت مانور دولتی ها و بخصوص آقای زنگنه بر روی عدم کیفیت بنزین داخلی چیست؟

در سال 91 کتابچه ای به منظور بررسی اثرات کیفیّت بنزین بر نفت و گاز بر انتشار آلاینده‌ها در خودروهای سنگین و سبک توسط مجمعی که الآن به عنوان مسئولین محیط زیست فعالیت می کنند منتشر شد و در اختیار تمامی ازمان ها و نهادها قرار گرفت در ضمن مگر شما در سنوات گذشته که همین مسئولین کنونی در وزارت نفت یا در سازمان محیط زیست بودند بنزین وارد نمی کردیم، بنزین‌هایی که آن روز وارد می‌شده براساس کدام استاندار‌ها بوده است؟ بنزین هایی که کیفیّت پایینی داشته است و ما از سال 55 مرتّب داشتیم بنزین وارد می‌کردیم.

در آن سال هایی که بنزین هایی که در داخل کشور تولید می شد بنزن 4 و 5 درصد را داشت و همین آقایون مسئول محیط زیست بوده اند و آن زمان هیچ سخنی نمی گفتند و اگر واقعا به فکر سلامت مردم هستیم و اهداف سیاسی نداریم چرا آن زمان صدایشان بلند نشد که آلایندگی بنزین بالاست. بررسی میزان آلایندگی بنزین کاری تخصصی است و کشیده شدن آن به موضوع رسانه ها برای اهداف سیاسی خاص، صحیح نمی باشد.

بنزین های تولیدی باید کنترل کیفیت داشته باشند و اگر مشکلی در پالایشگاهی است باید حل شود و حل شدنی است. چرا ما در اسفند ماه 10 میلیون لیتر بنزین وارد کرده ایم با استاندار یورو 2، چرا تست زیست محیطی روی آن انجام ندادیم؟ این اقدامات خلاف دستور العمل شورای عالی استاندارد که گمرگ را موظف کرده است از وارد شدن بنزین بی کیفیت به کشور، چرا در این خصوص هیچ اقدامی صورت نگرفته است و این مسائل نشان می دهد که مباحث مطرح شده کارشناسی نیست.

اگر کسی واقعا دلسوز محیط زیست و سلامت مردم است که البته بسیار مهم می باشد چطور در زمام مدیریت گذشته این آقایون استاندارد های شرکت ملی پالایش و پخش برای زمان پالایشگاه آبادان بود و هیچ گونه بازنگری رخ نداد. همین آقایان بیایند اعلام کنند که برای اجرای سیاست های کیفی سازی چند پروژه از سال های 76 تا 84 انجام گرفته است؟ آقای زنگنه اعتقادی به ساخت پالایشگاه نداشتند و می گفتند ما نفت خام می فروشیم و بنزین را وارد می کنیم و ایشان می گفتند طرح های محیط زیستی به ما مربوط نیست و هیچ پروژه زیست محیطی را در آن زمان انجام ندادند.

آیا بنزین‌هایی که در زمان مدیریت قبلی آقای زنگنه وارد می‌کردیم با استاندارهای روز دنیا وارد می‌شد؟ خیلی وقت‌ها همین نفت‌هایی که از پالایشگاه‌های خودمان به آن طرف می‌رفت با یک سری مواد قاطی می‌شد و به اسم بنزین به داخل کشور می آمد.

این موضوع را چقدر سیاسی می دانید؟

ببینید در همین خبری شکایت وکلا از آقای میرکاظمی این سوال به وجود می آید که چرا وکلا از وزیر نفت پیشین شکایت نموده اند مگر دستگاه های نظارتی چون دیوان محاسبات و سازمان بازرسی کل کشور وجود ندارد و همین مباحث نمونه خوبی برای اثبات سیاسی بودن موضوع است.

بالاخره این دستگاه‌ها که مرتّب صورت‌های مالی دادند، حساب‌های خرید و فروش آن‌ها و گواهی کنترل کیفی آن‌ها مشخّص است براساس صورت‌های مالی آن‌ها رسیدگی می‌شود. خوب این‌ها چرا مطرح نمی‌شود؟ چرا در این خصوص تا به امروز هیچ سندی ارائه نشده است.