یادداشت و مقاله

حسن روحانی به عنوان طلبه ای که (به گفته خودش) تحصیلات مقطع دکترای خود در زمینه علوم انسانی را در دانشگاه کلدونین اسکاتلند سپری کرده است؛ به یک مفهوم و گزاره حیاتی باور دارد. گزاره ای که می توان آن را به عنوان ستون خیمه افکار دولت در زمینه های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و غیره در نظر گرفت. کلیدواژه "توسعه" و پیوست های ناشی از آن؛ پارادایم اصلی حاکم بر رفتار دولت یازدهم را تشکیل می دهد. درک عملکرد دولت یازدهم در حوزه های مختلف، بدون توجه به این مفهوم بنیادی میسر نخواهد بود. حسن روحانی آنچنان به مسئله توسعه می نگرد که معنا، مفهوم و مسیر اصلی انقلاب اسلامی را ذیل همین مفهوم قابل تعریف می داند!

مشکل از این قرار است که دولت مبتنی بر اینکه آنچه موجب رکود فعلی در بازار شده، کمبود تقاضای مؤثر است که در اثر کاهش قدرت خرید ناشی از کاهش در درآمدها و تورم بوجود آمده، بسته‌ پیشنهادی خود را بصورت یک بسته‌ انبساطی مبتنی بر بدهی‌ بانکی و با استفاده از ظرفیت‌های نظام پولی کشور همچون ابزار کاهش نرخ ذخیره قانونی سپرده‌های مردم در بانک‌ها ارائه نمود.

رویارویی ایران و آمریکا به اذعان کارشناسان مسائل استراتژیک در سالهای اخیر وارد فاز جدیدی شده است. آمریکا پس از شکست در اجرایی نمودن طرح خاورمیانه بزرگ در یک دهه اخیر و شکست های پی در پی در لبنان، سوریه، عراق، افغانستان و نوار غزه به راهبرد جدیدی برای رویارویی با قدرت منطقه ای و نرم ایران در پیش گرفته است. شکست تجاوزهای نظامی ایالات متحده به منطقه آسیاسی غربی بی شک ناشی از قدرت نرم ایران و توان متحد کردن ملت های مسلمان بر ضد اهداف منطقه ای آمریکا توسط جمهوری اسلامی ایران بوده است. واقعیتی که بیش از هر کسی، آمریکایی ها به درستی آن باور و اشراف دارند!

حل کردن بحران‌های امنیت ملی از طریق پذیرفتن جرم و تحمل مجازات رویه جدیدی است که عده‌ای درصدد تحمیل آن به سیاست خارجی کشور تحت عناوینی همچون اعتمادسازی و تعامل هستند. ما البته اطمینان داریم این تلاش‌ها به سبب وجود کشتی‌بانی عالم و تیزبین در راس امور هرگز به فرجام نخواهد رسید ولی این تکلیفی به نام هشدار دادن به دولتیان را از دوش ما برنمی‌دارد. هر نوع خوش‌خیالی در تعامل با آمریکا یا نهادهایی که تحت کنترل آن هستند به فاجعه ختم خواهد شد. برجام اگر فقط یک حسن داشته باشد این است که عبرت بزرگ و تاریخی پیش چشم مردم ایران خلق کرده است. شاید این مسیر قابل برگشتن نباشد اما مسیر آینده را از هم‌اکنون می‌توان درست انتخاب کرد.

عدالت اقتصادی بدین معنا است که مقوله اقتصاد، چه در بخش تولید و چه در بخش توزیع، از خطوط کلی عدالت پیروی می‌کند. رشد اقتصادی یا افزایش تولید ناخالص ملی نیز از اهداف مهم اقتصادی است. اما آنچه در همه این‌ها مهم است رعایت عدالت و ارزش‌های اسلامی است که نقطه عطف و فرق اساسی اقتصاد اسلامی با غیر اسلامی می‌باشد.

این گزارش نشان می‌دهد آمریکا و متحدانش حق داشته‌اند که فعالیت هسته‌ای ایران را مشکوک! و غیرصلح‌آمیز! بدانند و باز هم به همین علت حق با آنها بوده است که- به قول جان کری- ادامه فعالیت هسته‌ای کشورمان را به‌شدت محدود کرده و تحت مراقبت‌های بی‌سابقه قرار دهند! یعنی با پذیرش این گزارش همه رشته‌های خود را که با خون دادن‌ها و خون‌دل‌خوردن‌ها به‌دست آورده‌ایم، پنبه کرده‌ایم! فاعتبروا یا اولی‌الابصار!

در بسته‌ی سیاستی توجه ویژه به کاهش درآمد و کسری بودجه‌ی سال 1394 و تأثیرات آن بر اجرا و بهره‌برداری پروژه‌های زیربنایی صورت نپذیرفته است. این در حالی است که روند کاهشی درآمد دولت یازدهم از محل فروش نفت و فرآورده‌های نفتی و در نتیجه کسری بودجه‌ی آن در سال 1394، باعث توقف و یا کند شدن اجرای پروژه‌های عمرانی و طرح‌های تملک دارایی سرمایه‌ای در کشور شده که می‌بایست مدنظر قرار گیرد. لذا به نظر می‌رسد توجه به سازوکار تملک دارایی‌های سرمایه‌ای از طریق مشارکت عمومی و خصوصی و ایجاد بسترهای اجرا و تأمین مالی آن در بازار پول و سرمایه راهگشا باشد. 

همایش عظیم پیاده روی اربعین حسینی، همچون اصل رویداد دارای ابعاد گوناگون عظیمی است که نیازمند بررسی همه جانبه است. آنچه می توان گفت این است که رخداد واقعه عاشورا در سال 61 هجری به سان موجی است که از نقطه ای آغاز شد و با گذشت زمان هر بیشتر و پر قدرت به پیش می رود و در سطح جهان گسترش می یابد و راهپیمایی اربعین حسینی تنها نشان دهنده گوشه ای از این موج خروشان است که به تدریج آینده جهان و بشریت را رقم خواهد زد، همانگونه که مقام معظم رهبری(مدظله العالی) می فرمایند:« اولین جوشش‌های چشمه‌ی جوشان محبت حسینی - که شطّ همیشه جاری زیارت را در طول این قرن‌ها به راه انداخته است - در اربعین پدید آمد. مغناطیس پُرجاذبه‌ی حسینی، اولین دل‌ها را در اربعین به سوی خود جذب کرد.»

کاهش و یا توقف رشد علمی ایران در دولت یازدهم غیر قابل انکار است؛ حدود یکسال و نیم بیشتر از عمر این دولت باقی نمانده است و ضرورت دارد مسئولین وزارت علوم و خصوصاً وزیر محترم حضور بیشتری در صحنه علم و فناوری و پژوهش کشور پیدا کنند و به دانشگاهها نزدیک تر شوند و اخبار و اطلاعات را از منابع قابل اطمینان و نه افراد بله قربان گو، بگیرند و دردهای مربوطه را درمان کنند و اگر هم رؤسای دانشگاهها و معاونین وزارت حرف او را گوش نمی دهند، حداقل گوش آنها را مورد عمل کششی قرار دهند، شاید گشایشی حاصل گردد.

با رهبری عالمانه و شرافتمندانه امام خامنه ای در جهان و به ویژه منطقه غرب آسیا، ثابت شد که دیپلماسی شرافتمندانه و عمیق و ریشه دار و ماندگار، در گرو استقلال و حمایت از خواست مردمی دانا و مؤمن و فداکار است. روسیه این مساله را هنگامی فهمید که دولت بر آمده از اکثریت مردم اکراین، دو بار با یک شبه کودتای آبکی به نام انقلاب رنگی سقوط کرد و نه نهادهای قانونی و نه ارتش و نه مردم اکثریت و نه روسیه حامی اکراین نتوانستند هیچ کاری بکنند!